Onteigen de energiekapitalisten

“De volgende 5 tot 10 winters zullen moeilijk zijn,”

waarschuwt de Eerste Minister De Croo. Dit is helemaal geen onderbouwd weerbericht, maar een regelrechte oorlogsverklaring. Alexander De Croo, zijn regering en de energiekapitalisten kondigen zo aan hoe zij ons bij de keel gaan grijpen de volgende 10 jaar. De Croo laat het uitschijnen dat de “moeilijke winters” klimatologisch onvermijdelijk zijn. Hoe koud, guur en vochtig de volgende winters binnenshuis zullen zijn is eerder een politieke, sociale en economische keuze. De keuze van deze regering en van het systeem waarop ze steunt.

Pijngrens

De pijngrens is bij talrijke huishoudens al bereikt. De financiële winter heeft vroegtijdig toegeslagen. De energiefactuur is nu reeds onbetaalbaar geworden en is een bron van aanzwellende stress. Er is zelfs een nieuw woord voor uitgevonden: energiestress. Velen vragen zich af: hoe gaan we de volgende winter doorstaan? Tijdens de laatste winter hebben veel families zwarte sneeuw gezien.

“Soms was het maar 13 graden thuis” getuigde toen iemand in het Brussels weekblad, Bruzz. Als alternatief op de hoge energiekosten kopen mensen een hout – of oliekachel.

“Dan weten we hoeveel kosten we riskeren: de aankoopprijs van de brandstof.”

Anderen vrezen voor de keuze te staan: “eat or heat” - eten of de woning opwarmen. Een bijzonder penibele keuze. Zo proberen de gezinnen de rekening te beheersen. Maar de energiebedrijven maken het ons ook extra moeilijk. De prijzen blijven alsmaar stijgen, maand in maand uit. Experten berekenden dat op basis van de huidige energieprijs een gemiddeld gezin van vier personen een jaarfactuur van bijna 8000 euro zal betalen voor gas en elektriciteit. Sinds een paar maanden leggen de energiereuzen ons ook eenzijdig variabele contracten op. Bijna alle contracten zijn nu variabel. Hiermee proberen zij zo snel en zo goed mogelijk hun fenomenale winsten te verhogen. De eerste zes maanden van het jaar boekte Engie-Electrabel al 1,1 miljard euro winst op onze kap. Onze lonen en sociale uitkeringen daarentegen zijn nauwelijks variabel. De index komt altijd te laat en volgt al lang de echte stijging van de levensduurte niet. Buiten de onmiddellijke blokkering van de gas en elektriciteitsprijs moet er een echte index komen die de lonen maandelijks aanpast.

Collectieve strijd in opmars

Op de sociale media schertste iemand:

“Ik heb net berekend dat we de komende 10 jaar beter elke avond op café kunnen gaan zitten, en als je wegblijft van de overpriced cocktails is dat echt goedkoper dan thuis de verwarming aanzetten.”

Zwarte humor als remedie tegen de wanhoop. Er is echter een andere antidote tegen de wanhoop: collectieve strijd.

Overal ter wereld zwelt het protest aan tegen de inflatie.

“De komende winter zal geteisterd worden door sociale onrust, waarschuwt Naomi Hossain, professor ontwikkelingspolitiek aan de American University in Washington D.C. die energie-, brandstof- en voedselprotesten bestudeert.”

“Volgens haar voorzichtige schatting hebben er sinds afgelopen november wereldwijd al tienduizend van dergelijke protesten plaatsgevonden, – en met deze onzekere toekomst, worden er meer verwacht, stelt ze. “Mocht ik een politicus zijn zou ik me echt zorgen maken.”

Ook in Europa groeit het protest. Groot-Brittannië bijt de spits af met een golf stakingen tegen de ‘cost of living catastrophe’. De Britten maakten een echte ‘summer of discontent’, een zomer van sociaal ongenoegen mee zoals ze er geen gekend hebben in 40 jaar. In Frankrijk rolt een krachtige stakingsgolf over de bedrijven. Volgens een verantwoordelijke van de linkse vakbond CGT hebben ze zoiets al in geen tientallen jaren gezien. In België betoogden 80.000 arbeiders en bedienden tijdens de maand juni in Brussel tegen de loonvergrendeling van 1996. Met deze wet kunnen we 0 procent loonstijging verwachten de volgende 2 jaar. Maar noch de Wetstraat noch het patronaat neemt de woede op de werkvloer en in de gezinnen au sérieux.

Algemene staking

De mobilisatie wordt dus verdergezet. Er is een algemene 24-uren staking aangekondigd door de drie vakbonden voor de eerste helft van november. Het werd tijd. Tot nu toe was de mobilisatiedrift van de vakbondstop nogal matig. Niet dat er geen acties werden ondernomen, maar ze werden steeds onderbroken door lange periodes van veel te stille rust. Alsof elke interprofessionele en nationale actie diende om stoom af te blazen. Zelden werd een algemene staking meer dan 2 maanden op voorhand aangekondigd. Maar de vakbondskernen in de bedrijven zullen dit ongetwijfeld aangrijpen om een grootse deelname te verzekeren. De opgetrokken handrem waarmee de vakbondstop mobiliseert, moet onder druk van de basis los gelaten worden. Alles moet plat!

Ook moet de eisenbundel van de vakbonden ambitieuzer. De hervorming van de loonwet van 1996, extra steunmaatregelen van de regering en een belasting op de overwinsten van de energiebedrijven is de horizon van de staking van november. Dat is goed, maar veel te beperkt. De terugkeer naar een echte index die maandelijks wordt aangepast is een must op een moment van galopperende inflatie. We moeten vooral de onteigening van de energiebedrijven eisen. Zolang die in privéhanden zijn, blijven we gegijzeld door hun winsthonger. We moeten daarom af van de symptoombestrijding en naar een echte grondige ingreep ten voordele van de werkende bevolking en de lagere middenklasse.