De beweging van de truckers in Frankrijk heeft een kettingreactie op gang gebracht. Hun protest sprong over naar zowel andere landen als andere sectoren. In Wallonië speelt de arbeidersbeweging een voortrekkersrol. Dit is een logisch gevolg van het toegenomen aantal sociale conflicten en het heropflakkeren van de arbeidersstrijd.

Dat het Vlaams Blok in vergelijking met de gemeenteraadsverkiezingen van 1994 opnieuw een forse vooruitgang zou boeken, was te verwachten. Het Blok presenteerde zich nu eenmaal in veel meer gemeenten dan zes jaar geleden. Maar dat het met 33% van de stemmen in Antwerpen aan de haal zou gaan, verraste vriend en vijand. Het is revolterend, schandelijk, vreselijk, degoutant, om misselijk van te worden, om uit te barsten in razernij, om met je kop tegen de muur te lopen, en zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. Alleen... dat helpt allemaal niet. 

De slagzin is zo oud als de straat en we begrijpen waarom: sinds de invoering van het algemeen enkelvoudig stemrecht (dat pas na de tweede wereldoorlog ook het vrouwenstemrecht omvatte en nog altijd tot volle wasdom moet komen via de toekenning van stemrecht aan migranten), voelde het establishment zich bedreigd door de opkomst van het socialisme.

We kregen naar aanleiding van de acties van de Cellatex-arbeiders in Givet (Frankrijk), die vijfduizend liter zwavelzuur in de Maas goten, dit opinieartikel binnen van professor Patrick Humblet van de Universiteit van Gent. We vroegen aan Stephen Bouquin, arbeidssocioloog aan de Vrije Universiteit Brussel om hierop te reageren.

Een populair Amerikaans blad, ‘Vegetarian Times’, publiceerde een artikel dat het verband bekeek tussen fysieke arbeid en langdurig staan in de werkplaats enerzijds en geboortecomplicaties anderzijds. Het gebrek aan voldoende betaald zwangerschapsverlof leidt ertoe dat veel zwangere vrouwen tot ver in de zwangerschap blijven werken met als gevolg een verhoogd risico op problemen bij de bevalling.

Op 30 september organiseert het ABVV in samenwerking met het ACV in Antwerpen een feest “om het tij te keren”. Ook de liberale vakbond steunt het initiatief. De vakbeweging wil hiermee haar bezorgdheid uitdrukken over de opkomst van extreem-rechts. Het feest moet de slotmanifestatie worden van de “zomeropstand”, een campagne van het ‘8-Mei Collectief’, een samenwerkingsverband van allerlei organisaties dat ludieke acties en happenings organiseert om de verrechtsing aan de kaak te stellen.

In juli besloot de Beweging voor Sociale Vernieuwing rond Patsy Sörensen naar de gemeenteraadsverkiezingen te trekken samen met Vivant, het partijtje van zakenman Henri Duchâtelet, dat tijdens de parlementsverkiezingen in het nieuws kwam omdat zij de belasting op de arbeid wensen af te schaffen en een basisinkomen willen invoeren voor iedereen.

Zelden worden militanten op een algemene ledenvergadering van de Parti Socialiste nog onthaald met de ‘Internationale’ en de ‘Chiffon Rouge’. Dit was wél het geval op 26 juni, toen 130 militanten binnenstroomden in het nokvolle Maison du Peuple van Tubeke. Zoveel volk hadden ze de laatste zes maanden sinds het begin van de interne strijd tussen de linker- en rechtervleugel niet gezien.

We hoeven onze lezers er niet van te overtuigen dat de SP de laatste jaren weer flink naar rechts is opgeschoven. Het ledenaantal liep terug en niet weinig linkse basismilitanten zoals Johan Byttebier gingen zich elders inzetten. Als kers op de taart kregen we een nieuwe voorzitter met een marketingachtergrond, die zijn discours aanpast aan de aard van het publiek dat hij toespreekt.

Joepie! Jullie kunnen voortaan mee-eten van de koek! Dat was het gevoel dat de regering met haar voorstel tot winstparticipatie begin deze zomer in de bedrijven wou meegeven aan de vakantiegangers. Deelnemen aan de winst is een alternatief op loonsverhogingen dat gedeeltelijk de vorm kan aannemen van aandeelhouderschap van de werknemers. De Romeinse wijsheid waarschuwde ons al voor de komst van de Grieken in de volgende termen: “Betrouw ze nooit, vooral als ze zich aanbieden met hun armen vol geschenken.”

Tijdens de waanzinnige 14e eeuw vonden de bestuurders van Bergen dat hun inwoners nog eens recht hadden op een gruwelijke terechtstelling. De inwoners waren vanwege de draconische strafmaten van de “overheid” echter zo geïntimideerd dat zij nog liever crepeerden dan te stelen of andere misdrijven te begaan. De vroede vaderen besloten dan maar een veroordeelde van een andere stad te kopen om hem publiek te vierendelen. Hetzelfde overkomt nu de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB).

Zonnewende is een verzorgingstehuis voor ouderlingen, gelegen langs de drukke Boomsesteenweg te Aartselaar. Verschillende pogingen om een vakbondswerking op te starten stootten altijd op grote tegenstand van de directie, waardoor de betrokken personeelsleden uiteindelijk van hun engagement afzagen. Dit jaar kwam daar eindelijk verandering in. Na 19 jaar is er nu eindelijk vakbondsvertegenwoordiging bij Zonnewende. We namen een interview af met kandidaten voor de sociale verkiezingen uit de non-profit sector.

De paarsgroene regering is erg bedreven in het nemen van beslissingen met de optische eigenschappen van een geslepen diamant: naargelang hoe men ze in het licht houdt flonkeren ze rood, blauw of groen en kunnen de respectievelijke partijvoorzitters ze makkelijker aan hun achterban verkopen. Die schitterende facetten verbergen echter niet zelden een hoogst onzuivere en hypocriete kern.

‘Scholengroepen’ is de term waarmee je in het gemeenschapsonderwijs vandaag om de vijf voeten wordt geconfronteerd. Wil een tijdelijke leerkracht een aanvraag doen tot benoeming: wend u tot de scholengroep!

Op vrijdag 7 april zijn de onderhandelingen voor een nieuwe CAO in het (Vlaamse) onderwijs mislukt. Daarmee is een flinke domper gezet op het relatieve enthousiasme dat er heerste over de nieuwe onderwijsminister Marleen Vanderpoorten. Eindelijk een minister die zélf jarenlang in het onderwijs had gestaan, dachten velen...

Uiteraard is Raf opgetogen over de uitspraak van de arbeidsrechtbank van Gent. Ook zijn collega’s die zeven weken voor zijn heropname in het bedrijf hebben gestreden, zijn tevreden. Als de baas rood van colère is (en geërgerd door de grote media-aandacht), gaan de arbeiders zeker niet wenen. De rechtbank verklaart de afdanking onwettig en veroordeelt de directie tot het betalen van een fikse schadevergoeding van meer dan drie miljoen.

Onlangs brachten de Europese veiligheidsdiensten een gemeenschappelijke handleiding uit, gericht naar de overheden, waarbij ze erop aandringen dat de respectievelijke regeringen niet alleen rekening zouden houden met de prijs van de veiligheidsdiensten, maar ook met de kwaliteit ervan. Wat is er aan de hand?

Het staat in de regeringsverklaring: een referendum kan gehouden worden over de verdere hervorming van de openbare diensten. Vice-premier en Minister van Arbeid en Tewerkstelling Laurette Onkelinckx had het op TV onlangs ook over een referendum i.v.m. de "herverdeling van de arbeid en arbeidsduurverkorting". Dit allemaal om "democratische ruimte te geven aan de burger over problemen die hem aanbelangen".

Het valt vandaag moeilijk te begrijpen dat een goede tachtig jaar geleden een golf van enthousiasme en strijdbaarheid doorheen de Europese arbeidsklasse rolde. De Russische revolutie had de doodsklokken ingeluid voor het kapitalisme en het socialisme was binnen handsbereik. Maar de leidinggevende figuren van de Europese arbeidersbeweging dachten er anders over.

Elke vier jaar worden in België sociale verkiezingen georganiseerd. Normaal gezien moest dit in 1999 gebeuren, maar om de politiek en "de moeder aller verkiezingen" van juni ll. niet voor de voeten te lopen werd alles een jaar uitgesteld. Van 8 tot 21 mei 2000 is het dan zo ver: in méér dan 5000 ondernemingen kiezen alle werknemers – gesyndiceerd of niet – hun vertegenwoordigers in het Comité voor Preventie en Bescherming (CPWB), en in 3000 werkplaatsen wordt ook nog de Ondernemingsraad (OR) verkozen. Een bijdrage van onze medewerkster Paulette Vermeersch.

Een diepe breuk is ontstaan in de Parti Socialiste van Tubeke. De rechtstreekse aanleiding is de samenstelling van de lijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2000. Een aantal media en de rechterzijde in de Partij proberen het conflict te herleiden tot een gekibbel tussen personen. Niet toevallig vallen de breuklijnen van deze tweespalt samen met deze die de partijafdeling in 1997 verdeelde naar aanleiding van de sluiting van de Forges de Clabecq. Toen sprak een groot gedeelte van de PS arbeidersbasis en de jongeren zich uit tegen de sluiting en voor de steun aan de actie van de vakbonden. Er was toen al een duidelijke breuk tussen de linker- en rechterzijde van de partij. Sindsdien staat Tubeke in het oog van veel politieke en syndicale stormen.

De geïnteresseerden weten het ondertussen, Patrick Janssens is niet alleen een nieuwkomer bij de SP, maar ook een vernieuwer. Een ontmoeting met de Antwerpse achterban van de 4de wijk gaf Patrick Janssens de mogelijkheid zijn retorische talenten te oefenen. Rechtopstaand, hemd zonder das (maar in de broek), zich verontschuldigend voor een stand-up comedian pose, bracht hij een vlot verhaal. Met de zelfkritiek als intro: de SP heeft zich vervreemd van progressief cultureel Vlaanderen; de SP kwam te arrogant over; de SP had weliswaar een ondankbare taak in de laatste regering maar was te conservatief; de SP heeft te weinig oog gehad voor de gevoeligheden van de jeugd.

In de beklaagdenbank van het Justitiepaleis stonden toen dertien eenvoudige arbeiders terecht. "Dit wordt een makkie", moet de openbare aanklager hebben gezegd: "Het hele Belgische establishment staat achter mij in deze zaak." Maar de dertien arbeiders waren niet zo eenvoudig, het waren "die van Clabecq", met Roberto D'Orazio, Silvio Marra en Fernand Fyon op kop.

Het veelbelovende charmeoffensief van Laken is op een sisser afgelopen. Vergelijk de massahysterie veertig jaar geleden bij het huwelijk van Prins Albert en Paola met de lauwe bedoening rond de middeleeuwse ‘Blijde Intreden’ van Filip en Mathilde.

Onze kameraden van het voormalige veertiendaagse blad Nieuw Links herrezen kort na de verkiezingen van 13 juni gedeeltelijk uit hun as en besloten een trefdag te organiseren waarop progressieven uit verschillende hoeken zich zouden kunnen beraden over een strategie naar de gemeenteraadsverkiezingen toe. Toen Vonk kort daarna van het initiatief op de hoogte werd gesteld en onze medewerking werd gevraagd zegden wij niet neen.

Na de arbeidsrechtbank heeft nu ook het arbeidshof zich uitgesproken. Hoewel Miguel tweemaal het pleit heeft gewonnen, lijken de beide rechtscolleges toch niet op dezelfde golflengte te zitten. Zo stelt het arbeidshof dat er fouten zijn gemaakt, maar dat ze niet voldoende zwaarwichtig zijn om tot ontslag om dringende reden over te gaan. Waren wij te enthousiast toen wij de uitspraak in eerste aanleg als een overwinning voor de vakbeweging bestempelden? Hierna volgt een (ont)nuchtere(nde) analyse door een jurist.

Geweld, vernieling, intimidatie en terreur. Dat wrijft het gerecht de dertien van Clabecq aan de neus. Vreemd genoeg komen deze klachten uit de mond van de grafdelvers van het Brabantse staalbedrijf en van diegenen die de strijd met behulp van repressie in toom probeerden te houden. De rijkswacht, het Waalse Gewest, het Wegenfonds, de curatoren enzovoort hebben een bondgenootschap gesloten tegen de delegees van Clabecq.

Een ACOD-militant bij Belgacom stelt de rol van de vakbondsleiding op zijn bedrijf in vraag en roept op tot verzet vanuit de basis tegen de verregaande collaboratiepoltiek van de leiding. "Laat u niet afschrikken door een nationaal vakbondsleider die staat te brullen. Het is ‘hun’ tactiek om mensen het zwijgen op te leggen. Samen staan wij sterk."

Dat de school een goed terrein is om de strijd tegen het Vlaams Blok aan te binden, werd onlangs nog eens op schitterende wijze geïllustreerd in Aalst. Half oktober organiseerden de leerlingen van het Atheneum er een werkweek rond fascisme. Op het einde van de week gingen echter een dertigtal leerlingen klagen bij de directie. Ze vonden het allemaal wel interessant, maar hadden kritiek op het feit dat het Blok zich niet eens mocht verdedigen en dat niemand blijkbaar een debat met hen aandurfde. Hoewel wij tegenstanders zijn van het uitnodigen van Vlaams Blokkers op debatten, namen de organisatoren in dit geval de juiste beslissing om in te gaan op de vraag van de leerlingen. Zoniet zouden de leerlingen in kwestie waarschijnlijk serieuze sympathieën voor het Blok ontwikkeld hebben.

Ruim 800 SP-leden waren aanwezig in het Cultureel Centrum te Hasselt op 16 oktober ll. om de nieuwe voorzitter te verkiezen. Op zoveel volk hadden de organisatoren duidelijk niet gerekend: de zaal zat meer dan overvol, zodat er velen moesten rechtstaan.

De opgeklopte gekte rond de verloving en het huwelijk van kroonprins Filip en jonkvrouw Mathilde d’Udeken d’Acoz is het povere antwoord van het establishment op de crisissen die België in de afgelopen jaren heeft doorgesparteld. De Financial Times schrijft dat de Belgen terug kunnen lachen. De crisissen zijn bezworen. De nieuwe regering moet het geschokte vertrouwen in ‘de politiek’ terug oplappen en het ‘sprookjeshuwelijk’ is de kers op de taart.

Het asielbeleid van de nieuwe regering biedt geen oplossing voor de problemen van de 'illegalen' in België. De asielzoekers lopen immers het risico wanneer ze zich aanmelden stante pede de deur te worden uitgewezen. Om aan papieren te geraken moeten ze kunnen bewijzen dat ze lang genoeg in het land verblijven, of dat hun leven in gevaar is, of dat ze zwaar ziek zijn e.d. Maar om dat te kunnen bewijzen hebben ze ... papieren nodig.

Belgacom is een van de meest winstgevende bedrijven in België. Achter de cijfers van een economisch succesverhaal schuilt echter een groot ongenoegen bij het personeel. Het is tekenend dat de drie werknemers waar André Gonsalis het hier gepubliceerde gesprek mee had, onder geen beding met eigen naam in het blad wilden komen. De drie arbeiders die we hier met een fictieve naam aanduiden hebben angst en zijn vooral woedend om al wat misloopt in hun bedrijf.

Op 23 september hield de "Personel Managers Club" haar academische openingszitting in de aula van de Generale Bank te Antwerpen. Thema van de avond was: "Human Resources Management in Openbare Diensten. Vastheid van betrekking: een beperking van de flexibiliteit?" Naast Eddy Bruyninckx, afgevaardigd bestuurder van het Gemeentelijk Havenbedrijf en André Gantmann, schepen voor personeelszaken (VLD) zaten ook Skender Baleci (CCOD) en Guy Lauwers (ACOD) in het panel. Beide vakbondssecretarissen pareerden de voorspelbare aanvallen van de liberale schepen bijzonder goed. Maar toch werd lang niet alles gezegd.

Ergens halverwege de cité van Winterslag en de dorpskom van Zonhoven vinden we de groepspraktijk waar ook dokter Yves Grouwels spreekuur houdt. Vonk sprak een uur met hem over zijn poging om zich op te werpen als tegenkandidaat van Patrick Janssens in de "strijd" (?) voor het voorzitterschap van de SP.

Acht jaar na de uitsluiting van de 'Vonkisten' uit de SP-afdeling Oostende, mogen de laatste rode schapen de stal weer binnen.

De discussie over het gratis maken van het openbaar vervoer wordt doorgaans in de kiem gesmoord als zijnde onbetaalbaar. Maar wat heet eigenlijk onbetaalbaar? Het ligt er maar aan hoe je je boekhouding opstelt.

De discussie over het gratis maken van het openbaar vervoer wordt doorgaans in de kiem gesmoord als zijnde onbetaalbaar. Maar wat heet eigenlijk onbetaalbaar? Het ligt er maar aan hoe je je boekhouding opstelt.

De liberale en reactionaire tegenhervorming gaat verder. Sinds meer dan vijftien jaar zijn de hervormingen van richting veranderd. De huidige hervormingen van neoliberale oorsprong vallen de naoorlogse sociale verworvenheden aan. Het Octopusakkoord voorziet de invoeging in de institutionele eenheid van het parket die de autonomie van de arbeidsaudotiraten volledig zal doen verdwijnen. Het is dus hoog tijd om tussen te komen in dit debat.

Op donderdag 7 oktober 1999 heeft het Brussels Arbeidshof opnieuw de directie van Wendt Boart in het ongelijke geplaatst. De afdanking van Miguel Rubio, hoofddelegee ABVV van Wendt Boart op het einde van maart 1999 op basis van het verwijt van twee zware fouten, is dus nietig verklaard.

Het regent processen tegen delegees en arbeiders in actie. Miguel Rubio, afgedankte hoofddelegee bij Wendt Boart heeft zijn pleit op een uitzonderlijk gunstige manier gewonnen voor de arbeidsrechtbank in Brussel. Maar hier tekent te baas onder druk van Fabrimetal beroep tegen aan. Raf Verbeke, ABVV-delegee bij Carnoy werd begin augustus afgedankt zonder dat de baas maar de minste regelgeving of procedure in dit verband eerbiedigt. Deze bulldozerpraktijken worden door de mannen en de vrouwen van Carnoy al meer dan een maand bekampt. Vijf eenzijdige verzoekschriften en dreigende dwangsommen hebben hun vastberadenheid niet kunnen breken.

Sociale werkers vinden op een zeer natuurlijke wijze hun plaats in de neoliberale ideologische piramide. Zij zijn net als andere arbeiders eveneens de eerste slachtoffers van de extreme flexibiliteit. Men vindt ze overal terug: in de bedrijven, gevangenissen, ziekenhuizen, OCMW's, waar ze de meest uiteenlopende taken vervullen. Een getuigenis van een sociaal werker.

De regering Verhofstadt is inmiddels twee maanden jong. Haar belangrijkste activiteit was totnogtoe de bestrijding van de dioxinecrisis, een vergiftigde erfenis van het vorige kabinet. We willen ons hier voorlopig beperken tot een doorlichting van het grotendeels vage regeerakkoord, maar de aanpak van de dioxinecrisis toont nu al duidelijk aan waar de prioriteiten van deze regering liggen.

Frankrijk is niet alleen een vakantieland voor heel wat Belgen, maar ook het land van de regering Jospin, die in vergelijking met de rest van de Europese sociaal-democratie (zeker met Tony Blair of Gerard Schroeder) enigszins uit de toon valt. In een coalitie met de Franse communisten en groenen kan Jospin zich ook moeilijk sociaal-liberaal opstellen. Maar laat de 35-urenwet een duidelijk sociale toon weerklinken? We ontmoetten Jean Castilla, een ervaren syndicalist bij Renault.

Een half hese Raf Verbeke, die begin augustus als ABVV-afgevaardigde de laan uit werd gestuurd, heeft nog tijd en genoeg stem gevonden om te antwoorden op onze vragen. Het gesprek vindt plaats een paar dagen voor de schriftelijke stemming over het voorstel van de "verzoener". De zes weken staking in het Gentse metaalbedrijf tegen de afdanking van een delegee zijn ongetwijfeld memorabel. Op verschillende vlakken vormen ze een unicum in de recente sociale geschiedenis.

Op een warme dag in juli hadden wij een zeer lang en aangenaam vraaggesprek met Lode Hancké, oud-parlementslid voor de SP en voormalig voorzitter van de Antwerpse SP-federatie.

Subcategorieën