In de democratische en open SP.a is het meer dan ooit spitsroeden lopen om een amendement op de congrestekst gepasseerd te krijgen. SP.a Rood kan dan ook niet anders dan het debat voor een stuk via publieke fora voeren, temeer omdat de voorzitter toch ook reeds standpunten ventileert in de media die strikt genomen het congres nog moeten passeren.

Beschuldigde sta op

In sommige SP.a-afdelingen heeft het indienen van amendementen voor een nationaal congres meer iets van een rechtsgang.

Neem nu de afdeling Antwerpen. Op 10 februari werd (eindelijk) de ontwerptekst van SP.a nationaal bekend gemaakt. Reeds op 13 februari werden daarop 50 amendementen ingediend in de afdeling Deurne. Deze afdeling verklaarde zich ‘niet bevoegd’ (zoals rechtbanken dat ook plegen te doen) en verwees de indiening ervan door naar de koepelafdeling Antwerpen. In de koepelafdeling werden de amendementen ‘op de rol gezet’. Zij die beschuldigd worden van het indienen van amendementen zullen eerstdaags gesommeerd worden te ‘verschijnen’, naar verluidt op 8 maart, doch niets is zeker. Ook de samenstelling van de jury blijft tot nader order in duisternis gehuld.

De afdeling Antwerpen steekt dan nog gunstig af tegenover andere afdelingen, waar het congres al helemaal niet wordt voorbereid. De gemeenteraadsverkiezingen nietwaar…

Wie maakt zich hier belachelijk? De indieners van de amendementen of de partij? Wellicht is dat een kwestie van persoonlijke smaak. Duidelijk is echter dat de partij al lang niet meer de organisator is van het politieke engagement en van de deelname van haar leden. Maar welke legitimiteit kan de uitkomst van dit congres dan nog verwerven?

Op de website van de SP.a lezen we:

“sp.a is een open partij, een partij die naar buiten gericht is in plaats van in zichzelf gekeerd. We willen samenwerken met alle progressieve mensen in Vlaanderen, in debat treden met zoveel mogelijk mensen.”

Gekoppeld aan de hierboven geschetste ervaringen moeten we wel tot de vaststelling komen dat de partijtop dus eerder in debat wil treden met mensen buiten de partij dan met haar eigen leden. Dat is – hoe vreemd het ook klinkt – zeer begrijpelijk voor een machtspartij. Je gesprekspartners buiten de partij kies je immers zelf, terwijl de partijleden daarentegen zélf bewust gekozen hebben voor de SP.a. Dat kan altijd een beetje link zijn. Wat bezielt iemand om aan te sluiten bij SP.a en verder geen politieke carrière voorop te stellen? Daar zit een luchtje aan. Het SP.a-lidmaatschap is dus stukje bij beetje subversief geworden. Tijd om aan te sluiten dus.

Dromen is gezond, maar hallucineren is gevaarlijk

Goed, we kunnen er dan wel eens mee lachen, maar daarmee is natuurlijk het probleem van het levensgrote vacuüm ter linkerzijde in Vlaanderen verre van opgelost. Aan de vooravond van het 'ideologisch congres' ligt de grootste linkse partij in Vlaanderen namelijk in een politieke coma. De meest spectaculaire politieke, sociale en economische verschuivingen – ten goede en ten kwade – lijken nog nauwelijks door te dringen tot de zintuigen van de partij.

Zo lijkt de partij bijvoorbeeld van God en de wereld los wat haar standpunt over energie betreft. SP.a wil daar het kapitalisme van de (vermeend) idyllische begindagen herstellen, toen tal van 'vrije' producenten met elkaar in concurrentie traden. De gedecentraliseerde energieproductie is zowat de belangrijkste insteek van de huidige partijtekst. En dat terwijl heel Europa door elkaar wordt geschud door de fusies tussen de verschillende energiegiganten. Fusies die schreeuwen om democratische controle door de gemeenschap via de hernationalisatie van de sector, en deze keer onder arbeiderscontrole.

Het is pas onder de impact van de enorme schokgolf die de fusie van Suez en Gaz de France teweeg heeft gebracht dat Johan Vande Lanotte toch letterlijk en figuurlijk wat 'gas wil terugnemen' inzake het liberaliseringsdiscours in de partij. De partijvoorzitter schuift onder druk van de harde werkelijkheid zowaar een stukje in de richting van het SP.a-Rood-standpunt en stelt nu dat het gasdistributienetwerk in handen van de overheid moet komen.

Even erg is het gesteld met de standpunten inzake buitenlandse politiek. Enerzijds erkent de partij terecht een ernstig democratisch deficit in de structuren van Europa. Dat belet niet dat de SP.a zo’n Europa een eengemaakt leger zou willen toevertrouwen. De partij koestert daarbij de illusie dat zoiets een besparing zou opleveren. Maar betekent het niet veeleer dat de Franse nucleaire wapens dan betaald zouden worden met Europees belastinggeld, alsook de dolle avonturen van het Britse leger aan de zijde van de VS?

Zelfs het lidmaatschap van de NAVO, dat relict uit de Koude Oorlog, wordt door de partij niet meer in vraag gesteld. De SP.a meldt op haar website nochtans dat de ‘a’ in haar logo betekent dat ze anders is geworden. Ze durft structuren in vraag te stellen zegt ze. Als voorbeeld worden op de site OCMW-ziekenhuizen in vraag gesteld. Maar dus niet de NAVO. Waar zijn we dan mee bezig?

Menige trouwe partijsoldaat zal ons alweer verwijten dat wij met onze kritische houding de partij 'beschadigen'. Er is echter niets dat de partij op termijn zo beschadigt – of beter, de doelstellingen van de partij beschadigt, namelijk de verdediging van de belangen van de sociale meerderheid, de werkende mensen – dan foute politieke keuzes en té volgzame partijleden die deze fouten niet meer corrigeren.

Daarom wil SP.a Rood toch nog trachten het congres voor te bereiden en te corrigeren, op haar nationale bijeenkomst op 11 maart in Brussel.

Lees daarover meer op www.sp-a-rood.be.