Wij publiceren hier de toespraak van Erik De Bruyn afgelopen zaterdag op de barbecue van de SP.a propagandakring van de Antwerpse vierde wijk.

Ierland is eergisteren stout geweest en heeft tégen het Europa van de neoliberale vrijhandel gestemd. Ierland heeft "nil" gestemd. Laat ik vandaag ook stout zijn en zeggen dat ik ook tegen dit neoliberale Europa zou stemmen als ik er de kans toe kreeg. Ik stem ook "nil".

Maar in België krijgen we niet eens die kans. In België werd het Europees verdrag in alle stilte geratificeerd door het parlement. De Belgen zouden in een referendum niet anders reageren dan de Ieren. Ook wij zijn niet blij met een Europa dat allerlei beslissingen van bovenaf op ons laat neerdalen. Een Europa dat vindt dat we zoveel mogelijk openbare diensten moeten privatiseren en dat ervoor zorgt dat postkantoren in onze buurt sluiten bijvoorbeeld. Een Europa dat onlangs nog beslist heeft dat de wekelijkse arbeidsduur zelfs veel méér dan 48 uur per week mag bedragen. Een Europa dat niets doet aan de stijgende energieprijzen omdat de invloed van de private energiesector te groot is. Het Europa van de economische oorlog en van de concurrentie. Een Europa met een parlement dat niks te zeggen heeft.

De Ierse bevolking heeft gezegd: wij zijn niet tegen een verenigd Europa, maar wél tegen een Europa dat volledig in dienst staat van het grote geld. Men vindt de Ieren nu reactionair, angstig en dom. Wel ik vind ze vooruitstrevend, moedig en slim. Ik ben pro Europa, maar dan wel een socialistisch Europa. Een Europa in dienst van de gewone mensen, een democratisch Europa in dienst van de bevolking. Want dit is het Europa van de angst. Het pro-Europese kamp trok naar het Iers referendum met als voornaamste argument: stem maar ja want anders gaat er nog eens wat gebeuren. Ierland zal verarmen. Angst en doem werd over Ierland verspreid. Een positief Europees project waar de mensen kunnen achter staan kon er niet aangeboden worden. Moet het dan verbazen dat de Nederlanders, de Fransen en nu ook de Ieren tegen Europa stemmen ?

Terug naar België dan. In België houdt de politiek zich momenteel niet bezig met datgene wat voor u belangrijk is. Geen maatregelen voor het beschermen van uw koopkracht, geen verhoging van de pensioenen die tot de laagste van Europa behoren. Neen, de politieke agenda wordt beheerst door tegenstellingen tussen Vlamingen en Walen, debatten over de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, de aanstelling van verkozen burgemeesters en de uitbreiding van Brussel. Discussies waarmee we ons in heel de wereld belachelijk maken.

Sommige Vlaamse politici zeggen dat méér Vlaamse bevoegdheden nodig zijn om te zorgen voor tewerkstelling en welvaart. Ook helaas, in onze eigen partij. Wel ik ben daar absoluut niet van overtuigd. Als ik zie wat Vlaanderen met zijn bevoegdheden doet: het is een van de rijkste gewesten van Europa maar het slaagt er maar niet in om voldoende sociale woningen te bouwen. Nochtans zijn de hoge woningprijzen een belangrijke oorzaak van armoede. Leterme moet dus niet zeggen dat een regering niets kan doen aan de bescherming van de koopkracht van de mensen! In ons land worden vastgoedmakelaars slapend rijk terwijl jonge mensen torenhoge sommen betalen voor de huur of de afbetaling van een woning. In ons land wordt Electrabel slapend rijk terwijl uw energiefactuur elk jaar stijgt. En dan durven ze nog reclame maken onder de slogan "het is uw energie!" En dat is zowel in Vlaanderen, Wallonië als Brussel zo.

Als ik zie wat Vlaanderen met zijn vele geld doet dan heb ik geen vertrouwen in Vlaanderen. Neem bijvoorbeeld het Oosterweelproject en de Lange Wapper brug. Twee komma twee miljard euro zullen uitgegeven worden om een lelijk en ongezond viaduct te bouwen dat delen van de stad dreigt te verstikken in fijn stof. Als dit Vlaanderen is, geef mij dan maar België.België heeft al genoeg stommiteiten uitgehaald. Daar hebben we Vlaanderen niet voor nodig.

Ik denk dat het hoog tijd wordt dat de politiek eens uitpakt met een positief, inspirerend en optimistisch project. Iets anders dan een eeuwige concurrentieslag of het doembeeld van een sociale zekerheid die niet meer betaalbaar is. Iets anders dan angst voor smeltende poolkappen of angst voor terrorisme. Waarmee ik niet wil zeggen dat het broeikaseffect niet reëel is, maar daarom moet men handelen in plaats van gewone mensen te beschuldigen en angst aan te jagen. Angst speelt alleen maar in de kaart van extreem-rechts, populistisch rechts, en gewoon rechts. Eigenlijk zijn er toch redenen genoeg om optimistisch en strijdbaar te zijn ? Nog nooit eerder in de geschiedenis was ons land zo rijk, alléén is de rijkdom alsmaar slechter verdeeld. Nooit eerder in de geschiedenis werden we zo oud ? Dat is toch positief in plaats van iets om angst voor te hebben ? Wetenschap en techniek stellen ons in staat om een gezond milieu te verzoenen met een hoge welvaart. Het wordt daarom tijd om eens terug over socialisme te spreken. Socialisme als bevrijdingsbeweging, als strijdbeweging voor een andere en betere maatschappij. Een maatschappij waar de economie in dienst staat van de mens in plaats van de onderwerping van de mensen aan de terreur van de economie zoals we die vandaag kennen.

Onze partij stond in het verleden het sterkst als ze durfde opkomen voor een andere en betere maatschappij. Laten we dus "nil" zeggen tegen de angsten en de dogma's die ons door rechts worden opgedrongen en terug ons eigen socialistisch verhaal vertellen. Naar links en dan vooruit !"