In de Tribune (blad van ACOD overheidsdiensten) van september schreef Hilaire Berckmans een treffend artikel over het Vlaamse regeerakkoord. Hij vreest dat Vlaamse overheid de dupe zal worden van besparingsmaatregelen allerhande. Waarschijnlijk heeft hij het bij het rechte eind.
Ik heb het regeerakkoord ook gelezen, op de slapeloze nacht die voorafging aan het SP.a-congres in Brussel. Net als Hilaire kon ook ik weinig concrete standpunten bespeuren... ik ben van nature wantrouwig tegenover omfloerste omschrijvingen en wollige, vage termen. Toen 's anderendaags de ministerpostjes werden uitgedeeld was ik, naast wat verbouwereerd, toch ook heel erg ongerust. Het "meest socialistische regeerakkoord ooit" noemde een zekere partijvoorzitster uit Mechelen het epistel. Ik weet niet welk document zij precies gelezen heeft, maar het regeerakkoord dat ik te elfder ure in mijn mailbox kreeg was allesbehalve warm en sociaal!
Hilaire besluit zijn artikel met te zeggen dat een aantal maatregelen bespreekbaar zijn, maar niet als de koopkracht van het personeel wordt aangetast. "Dan halen we de vlaggen boven!" besluit Hilaire.
Beste Hilaire, ik ben één van die vlaggendragers, militant in hart en nieren. Rood vanbinnen en bij de juiste temperaturen, ook vanbuiten. Maar Hilaire, ik ben één van niet zo velen.
Als ik vraag waarom mijn collega's, ambtenaren en contractuelen bij de Vlaamse overheid, zich niet syndiceren krijg ik naast de cliché-antwoorden de laatste jaren ook een antwoord dat mij zeer verontrust: "De maandelijkse bijdrage kan er voor mij niet af, ik heb het nu al zo moeilijk om elke maand rond te komen.". Jawel, solidariteit heeft een prijs en blijkbaar is onze koopkracht al zo erg aangetast dat zelfs de kleine 15 euro die maandelijks betaald moeten te worden te veel zijn geworden.
Dit zijn geen drogredenen. Ik weet zelf hoe moeilijk het is om rond te komen. Met een loon dat nog geen 1500 euro netto bedraagt, spring je niet ver. Zeker niet als je alleenstaand bent en al helemaal niet als je een alleenstaande ouder bent. Voor de duidelijkheid, ik ben volgens de statistieken hooggeschoold en heb toch al zo'n kleine 10 jaar anciënniteit aan de Vlaamse overheid.
"Ga dan in de privé werken.", zeggen de blauwen. "Maar ge hebt toch veel verlof", kelen de groenen. "Het evenwicht is zoek!", zegt deze Rode.
Pleit ik nu voor een korting of zelfs een afschaffing van de maandelijkse bijdrage? Neen, helemaal niet. Ik pleit voor een marktconforme verloning. Het wordt ons namelijk al veel te lang voorgehouden dat wij het hier zo slecht nog niet hebben. In zekere zin klopt dat, grotendeels dankzij onze sociale zekerheid (waar men nu ook al op wil beknibbelen), een systeem dat door solidariteit in stand wordt gehouden.
Langs de andere kant is dit een pertinente leugen. Ik heb collega's die het tandartsbezoek van hun kind uitstellen tot wanneer de pré gestort is. Ik heb collega's die moeten wachten op hun maaltijdcheques om weer eens naar de winkel te kunnen gaan. Dit zijn geenszins 'sociale gevallen' die er niet in slagen hun eigen budget te beheren, dit zijn mensen zoals jij, zoals ik, wiens pad niet altijd over rozen gaat, maar die desondanks hun best blijven doen op de werkvloer, om mee te draaien in de maatschappij en het hoofd boven water te houden.
En ik besef, beste Hilaire, wij hebben het nog goed met ons maandelijks, (net iets minder dan) gemiddelde loon. Wat te denken van een werkzoekende of iemand die met een ondermaats leefloon moet toekomen?
Als ik het nieuws opzet of de krant opensla, vliegen de besparingen mij om de oren. Af en toe rijst er hoop, zoals wanneer het voornemen rijst om de banken een crisisbelasting te laten betalen. Maar tot hiertoe ben ik een van de velen die de crisis betaalt en (net zoals de meeste van mijn medebetalers) had ik geen Fortis-aandelen. Toch lijken alle geplande besparingen in eerste instantie gericht op ons, de werkende mensen, de gepensioneerden, zij die noodgedwongen van een uitkering moeten leven. Ik hoor niks van loonmatiging bij de grootverdieners, ik zie nog altijd geen concrete maatregelen om de banken hun deel van de koek te laten betalen. Dit is nu net waarom de vakbond van zich moet laten horen en niet alleen in de gazet of op een schaars bezochte lezing.
We moeten het begrip 'solidariteit' nieuw leven inblazen. Solidariteit is levensnoodzakelijk en geen teken van goodwill zoals sommigen nu denken. We zullen, zeker nu, iedereen moeten aanspreken op zijn verantwoordelijkheid in die solidariteit. Niet alleen mijn collega's (wees maar zeker, daar werk ik elke dag aan) maar ook - én vooral - de grootverdieners, topmanagers en industriëlen die ons blijven voorhouden dat wij "het hier zo slecht nog niet hebben".
We mogen niet verwachten dat men ons komt vragen of ze mee solidair mogen zijn. We moeten zelf op de mensen afstappen, hen confronteren met de feiten, hen uitleggen waarom dit regeerakkoord ons in een penibele situatie zal brengen.
Als het sociale masker van deze regering valt, wat volgens mij niet al te lang meer kan duren, zullen we de vlaggen moeten bovenhalen Hilaire. 't Zal niet anders kunnen! Ik weet niet hoe veel tijd we nog hebben voor het zo ver is, daarom zetten we nu best alle zeilen bij. We gaan er hard aan moeten werken om bij de volgende blokkade van een sluis (ik noem maar iets) met meer dan vijf man en een paardenkop te zijn.