Op dinsdag 22 mei voltrok zich de grootste daad van burgerlijke ongehoorzaamheid in de Canadese geschiedenis tot nog toe. Tussen de 250.000 en 350.000 jongeren en arbeiders kwamen de straat op in Montreal om openlijk de noodwet (dat de politie de goedkeuring van protestroutes acht uur van tevoren vereist) te testen. Van de ruim bekendgemaakte ‘officiële route’ werd afgeweken en de menigte koos een onaangekondigd pad.

De opkomst was enorm en overtrof makkelijk de vorige records van 22 maart en 22 april, waaruit blijkt dat deze beweging begint door te dringen in bredere lagen van de samenleving. De gok van Jean Charest die de beweging wou stoppen met de wapenstok en noodbevoegdheden heeft een averechts effect gehad.

Vorige week kondigde Jean Charest, premier van Québec, Bill 78 aan. Dat is een wet die het recht op protest van studenten en werknemers aanvalt. De wet verbiedt protestmanifestaties binnen de 50 meter omtrek van hogescholen en universiteiten. Iedereen die de lessen verstoort krijgt een zware boete en zonder politietoestemming is het verboden om met 50 mensen samen te komen. De wet heeft tot doel de studenten hun recht om te staken af te nemen. De wet is vergelijkbaar met wetten die eerder werden opgelegd aan stakende arbeiders bij Canada Post en Air Canada. Ze werden erdoor gedwongen terug aan het werk te gaan en hun recht om te staken te laten varen.

Helaas voor de premier van Québec is de handhaving van deze wet geen gemakkelijke taak. Al maanden hebben gerechtelijke bevelen geen enkel effect tegen massa-actie. Het was onvermijdelijk dat deze wet dezelfde soort van niet-naleving zou uitlokken. CLASSE, de grootste organiserende studentenvereniging van de staking, antwoordde (op maandag om 15.30 uur) met een persconferentie waarin ze aankondigden op te roepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid en dat hun woordvoerders bereid waren om hiervoor de gevangenis in te gaan.

De massale opkomst van gisteren maakt duidelijk dat het opleggen van Bill 78 de studentenbeweging nieuw leven heeft ingeblazen. In de voorgaande periode won de positie van ‘de verdediging van de orde’ van de overheid wat terrein, vooral nadat een aantal individuen rookbommen tot ontsteking brachten in de metro. Deze noodwet heeft de ware bedoelingen van de regering volledig blootgelegd. Het tij is zeer snel gekeerd: de overheid heeft volgens de laatste peilingen haar steun verloren en de verontwaardiging nam gisteren de vorm van een enorme mensenzee aan.

Charest zal nu van twee kanten binnen zijn partij onder druk komen te staan. Er zijn er die beweren dat deze betoging beantwoord moet worden met boetes of dat anders de boodschap wordt gegeven dat de wet zinloos is. Anderen beweren dat elke poging om CLASSE te beboeten waanzin is en het hen alleen maar zou versterken en het ondemocratische karakter van de wet zou blootleggen. De premier zit vast. Er is geen makkelijke uitweg.

Dit is het moment om van de voordelige situatie gebruik te maken om in het offensief te gaan. Deze betoging was een belangrijke overwinning. Ze vernietigde de pogingen om de beweging als geïsoleerd af te schilderen en haar te verbieden. Nu, terwijl de vijand gedesoriënteerd is, is het moment om door te gaan. Duizenden arbeiders hebben deelgenomen aan de betoging. De vakbonden mobiliseerden hun leden om deel te nemen.

STM, de vakbond van het openbaar vervoer, heeft besloten dat er geen bussen meer gebruikt kunnen worden om de oproerpolitie en gevangenen te verplaatsen in Montreal. De vakbond van het verplegend personeel vergeleek de wet met de ‘back-to-work’-wetgeving die hen in 1999 werd opgelegd door de PQ-regering. De onderwijsvakbonden zagen hun recht om te staken geschorst in 2005. De huidige regelgeving verbied solidariteitsstakingen, politieke stakingen, en piketten aan de ingang van een werkplek. Deze strijdbeweging moet uitmonden in een grotere strijd tegen alle beperkingen van het stakingsrecht.

Vorige week heeft de publieke sector vakbond CSN op haar congres unaniem haar mandaat voor een sociale staking herbevestigd en opgeroepen tot een massale mobilisatie in solidariteit met haar bondgenoten in de samenleving (waarmee werd verwezen naar de studentenbeweging). Dit is een duidelijke stap vooruit. De oproep moet zich verspreiden naar alle vakbonden die aan de betoging hebben deelgenomen en naar al de vakbonden die bedreigd worden door dit soort ondemocratische beperkingen.

De studenten moeten gebruik maken van deze mogelijkheden om naar de fabrieken te gaan. De tijd dringt nu om met de arbeiders te gaan praten en hen te vragen algemene vergaderingen te houden om een 24-urenstaking te bespreken. De studenten hebben de hoop van de werkende klasse gewekt, nu is het tijd om hen te vragen op een georganiseerde manier samen de strijd te voeren.

Samen kunnen de studenten en de arbeiders deze regering doen vallen.

"Charest, ga weg! We vinden wel een baan voor je in het noorden! "


Isa Al-Jaza'iri, 23 mei 2012

Bron: Fightback (Canada)