Op 7 juni vond in El Salvador het derde nationale congres plaats van het BPJ (Bloque Popular Juvenil, de grootste politieke jongerenbeweging in El Salvador). Dit keer werd er een nieuw voorstel besproken, namelijk aansluiting bij onze Internationale, de IMT. Het voorstel werd unaniem goedgekeurd door alle aanwezigen en betekent een grote stap voorwaarts, zowel voor het BPJ als het IMT.

Zaterdag 7 juni vond het derde congres van het BPJ plaats in het gebouw dat ooit gebruikt werd als hoofdkwartier van de Nationale Vakbond van Salvadoraanse Arbeiders, een van de grootste massaorganisaties tijdens het gewapende conflict van de jaren '80. Na de vredesonderhandelingen werd het gebouw verlaten tot het BPJ het in handen nam als hoofdkwartier.

Van 's morgens vroeg al hielden de lokale afdelingen zich bezig met het klaarzetten van de zaal, die versierd was met een spandoek met daarop de gezichten van Marx, Engels, Lenin en Trotski, en in het midden de Salvadoraanse communistische revolutionair Farabundo Martí. Aan de ene kant was er het logo van het BPJ en aan de andere dat van de IMT (Corriente Marxista Internacional in het Spaans). De slogan 'Voor een Socialistische Federatie van Latijns-Amerika' onderstreepte het marxistische en internationalistische karakter van dit congres. Een andere muur was versierd met een andere spandoek die gebruikt werd op 1 mei: 'Voor een FMLN-regering met een socialistisch programma - arbeiders aller landen, verenigt u!', die ook getekend was door BPJ-IMT. [Het FMLN is het Front Farabundo Martí voor Nationale Bevrijding, de vroegere guerrilla die vandaag een socialistische partij is, nvdr.]

Op zaterdag waren er 60 kameraden aanwezig, op zondag 50, waarvan meer dan de helft vooraf verkozen waren als afgevaardigden door de lokale afdelingen. Dit congres was het resultaat van een breed en democratisch debat op alle niveaus binnen de organisatie.

Een periode van crisis en klassenstrijd

Het congres werd geopend met een analyse van de wereldperspectieven. Er was een discussie over de oorzaken van de huidige economische recessie in de VS en de accumulatie van woede en frustratie onder de werkende bevolking, die strijdbaar is maar oog in oog staat met een reformistische leiding, die een obstakels vormt in de klassenstrijd. Als we enkel kijken naar wat er aan de oppervlakte leeft, kunnen we de verkeerde conclusies trekken. Daarom moeten we ook rekening houden met wat er leeft aan de basis en onder de mensen.

Kameraad Ricardo Ayala gaf het voorbeeld van Italië. De overwinning van Berlusconi toont het failliet aan van het reformisme, en niet een ruk naar rechts. Dit werd in december duidelijk in Turijn, toen bij een arbeidsongeval 7 arbeiders om het leven kwamen, wat leidde tot een grote protestbeweging waarbij de arbeiders zeer kritisch waren over de PRC (Communistische partij) en de vakbondsleiding. Ook werd het revolutionaire proces in Pakistan aangehaald. De speech eindigde met het bespreken van de revolutionaire situatie vandaag in Latijns-Amerika.

Het debat werd geopend door kameraden die voorstellen en stellingen hadden voorbereid over verschillende aspecten van de klassenstrijd in Europa, de algemene stakingen in Griekenland, de Spaanse en Franse verkiezingen, de stakingen en strijd in Zwitserland en Denemarken enzovoort. Een kameraad legde uit dat in Denemarken 100.000 arbeiders staakten om meer loon, daarin gesteund door 80 procent van de bevolking. Het initiële loonsvoorstel was hetzelfde als datgene voorgesteld door de Saca-regering in El Salvador, namelijk een loonsverhoging van 10 procent gespreid over twee jaar. Hij voegde eraan toe dat de stakingen in Denemarken een voorbeeld moeten zijn voor de Salvadoraanse werkers.

Een jonge kameraad sprak over de neergang van de Amerikaanse dollar: "Een arbeider begrijpt nu ook zelf de economie als hij ziet dat zijn inkomen zijn maandelijkse kosten niet meer dekt - beter zelfs dan de economisten die zwaaien met grafieken en statistieken die enkel verwarren en niets zeggen." Anderen spraken over China, Cuba, Mexico en Venezuela. Een jongere kameraad sprak over Honduras en haalde de algemene stakingen en advocatenstakingen aan: "We zullen de geschiedenis veranderen. Ieder van ons moet op z'n minst tien mensen rekruteren voor het volgende congres."

Tijdens het debat werden er ook groeten en steunbetuigingen overgebracht door een aantal uitgenodigde organisaties, zoals de Cuztatleca Feministen, die staan voor socialisme en klassenstrijd. Zij deden een oproep om de rijke geschiedenis van klassenstrijd in El Salvador te bestuderen, maar bekritiseerden ook het feit dat er geen vrouwen vertegenwoordigd waren op het spandoek. In antwoord daarop werd uitgelegd dat de gezichten van deze revolutionairen niet zijn uitgekozen omdat ze man of vrouw zijn, maar omwille van hun ideeën en bijdrage aan de klassenstrijd. Ook aanwezig waren afgevaardigden van een aantal studentenorganisaties zoals ASESUES (El Salvador Universiteit Sociologie Studenten Associatie) en FERM19 (Rafael Menjivar 19 juli Studenten Macht). Zij prezen het werk van het BPJ en hun universitaire studentenplatform FAU en erkenden dat het BPJ nu een van de grootste en sterkste jeugdorganisaties in El Salvardor is.

In naam van de vakbondsconfederatie van El Salvador groette kameraad Atilio het congres. Hij is lid van het uitvoerend comité en algemeen secretaris van LIDO, de vakbond in de SELSA-broodfabriek: "Het is een eer hier vandaag aanwezig te zijn. Het is erg belangrijk dat de jeugd kennis neemt van de huidige crisissituatie want het zullen jullie zijn die zich zullen moeten organiseren in de vakbonden om de belangen van de werkende klasse te dienen", waarna hij de leiding van het BPJ dankte voor het uitstekende werk dat ze leveren.

Een van de kerngedachten die telkens opnieuw naar boven kwam in de discussie was het idee van Leon Trotski dat de crisis van de mensheid een crisis is van haar revolutionaire leiding.

El Salvador in een periode van crisis

In de namiddag richtte de discussie zich op de nationale perspectieven. Kameraad Luis Valle gaf een inleiding over de afhankelijkheid van de Salvadoraanse economie van de Amerikaanse, meer bepaald door overschrijvingen die evenveel inkomen genereren als er geëxporteerd wordt. De crisis in de VS zal onvermijdelijk grote gevolgen hebben voor een land dat al te kampen heeft met het afsterven van de sociale cohesie, zoals blijkt uit de verspreiding van criminele bendes. De massa's hebben genoeg van deze situatie en daarom steunen zij ook het FMLN, zelfs als hun leiding geen duidelijke revolutionaire stellingen inneemt en zich beperkt tot een aantal reformistische hervormingen.

Ook was er kritiek op de bureaucratie in het FMLN en de tweestadiatheorie van de leiding. Deze stadiatheorie is in werkelijkheid een idee van de Menschevieken dat later opnieuw opgepakt werd door de stalinisten, en wat het doet is het volgende: het beperkt de arbeidersklasse tot de eerste stap van een revolutie, de nationaal-democratische, terwijl het nodig is dat de arbeiders de macht grijpen en de revolutie internationaal verspreiden. Een programma van onteigening van de banken en grootste industrieën is nodig.

Het was een schitterend debat, waarbij kameraden debatteerden over onderwerpen zoals de repressie, migratie, electorale fraude, de voedselprijzen en de vrijhandelsakkoorden. Een kameraad sprak over de rechten van arbeiders die werken in regio's waar de FMLN aan de macht is. Deze arbeiders worden slecht behandeld en hun arbeidsrechten worden niet gerespecteerd. Het voorbeeld werd gegeven van een kameraad die te laat arriveerde omdat hij net van het werk kwam. Hij had een arbeidsongeval gehad en zijn hand bezeerd. De dokter gaf hem drie dagen ziekteverlof, maar de bazen in de Ciudad Delgado Council, beheerd door het FMLN, vertelden hem dat als hij niet aan het werk ging, ze deze 3 dagen zouden aftrekken van zijn loon. Hij eindigde zijn speech met de woorden: "Lang leve de gemeenschapswerkers! Lang leve het FMLN! Dood aan de bureaucratie!"

De bijdrage van kameraad Rudy Sandoval, de aftredende algemeen secretaris van het BPJ, was erg aangrijpend en begon met het scanderen van slogans door alle aanwezigen, zoals "deze vuist is niet fascistisch, ze is militant en socialistisch". Hij sprak over de verkiezingsstrijd als een uitdrukking van de klassenstrijd en de noodzaak voor revolutionairen om daarin mee te werken. "Het FMLN is nog steeds dé Salvadoraanse arbeiderspartij en Mauricio Funes is hun kandidaat. Wij zullen het FMLN steunen omdat zoals het Communistisch Manifest zegt dat marxisten geen partijen oprichten buiten de arbeidersklasse om, maar dat zij altijd de meest vooruitziende en radicale vleugel moeten vormen." Hij bekritiseerde ook de huidige situatie binnen de FMLN, waar de leiding alle macht heeft en er van interne democratie geen sprake is.

In het debat werd ook melding gemaakt van de onrustige periode die het land ingaat en de mogelijkheid van electorale fraude. Als dit gebeurt zullen de massa's op straat komen om de overwinning van het FMLN te verdedigen, net zoals de vorige keren dat men de verkiezingen probeerde te vervalsen. Maar deze keer zal de strijd des te harder zijn omdat de heersende klasse niet bereid is tot toegevingen. Als het FMLN aan de macht komt, zal het onder grote druk van de massa's komen te staan. Als het haar mandaat verraad zal dit leiden tot een interne crisis, waarbij een marxistische stroming zoals de onze, die duidelijk de situatie uitlegt en een links alternatief biedt, zeer snel kan groeien. De marxistische tendens in El Salvador is geroepen om een doorslaggevende rol te spelen in het toekomstige revolutionaire proces.

Voor een echt marxisme

Op de tweede dag werden de verwezenlijkingen van de organisatie besproken, ingeleid door kameraad Napoleón Grande, een jong marxistisch kader. Hij legde uit dat het "BPJ altijd een organisatie geweest is van oprechte revolutionairen. We noemden onszelf marxistisch-leninistisch maar in realiteit waren we eerder een uiterst-linkse organisatie die meer weg had van stoottroepen. Op een gegeven moment werkten deze methodes niet meer om vooruitgang te boeken en als we op die manier hadden verder gewerkt, zouden we volledig gedegenereerd zijn of zelfs helemaal verdwenen. Met dit congres willen we het startschot geven voor een organisatie die werkt met échte marxistische methodes."

Hij sprak ook over de financiën, zowel de regelmatige bijdragen van leden, een strijdfonds en over de noodzaak van een eigen blad, en de impact die onze documenten en ideeën nu al hebben. Op 1 mei bijvoorbeeld werd er voor 400 dollar verkocht en bereikten we honderden zoniet duizenden arbeiders en FMLN-leden. Na het flyeren steunden veel studenten van de economische faculteit ons idee voor een algemene staking en vroegen wanneer deze zou opgeroepen worden. Op de medische faculteit was de impact zelfs zo groot dat er op een gegeven moment 600 studenten deelnamen aan de discussie over de oproep tot algemene staking. Hij lichtte ook het werk op de universiteiten toe, dat via de UniversiteitsActiegroep een significante groei kent en ons in staat gesteld heeft een groep universiteitsmedewerkers te overtuigen. Ook het werk onder schoolgaande jongeren vanuit het Revolutionair Studentenfront (FERS-20) werd aangehaald. Zij organiseerden onlangs een betoging van 300 studenten tegen de stijgende prijzen en de gedaalde financiële hulp voor studenten, waarbij ze hun concrete eisen verbinden aan de oproep tot algemene staking.

Binnen het FMLN zijn we vaak aangevallen geweest door delen van de bureaucratie, maar onze ideeën worden enthousiast onthaald door de leden. Op vakbondsvlak hebben we nu contacten gelegd met de CSTS, een overkoepelende organisatie van de drie vakbondsfederaties. We hebben politieke vormingen georganiseerd voor vakbondsmilitanten, maar hij legde ook uit dat het nodig is méér kaders een politiek-marxistische vorming te geven zodat we de volgende generatie van leiders kunnen klaarstomen voor de klassenstrijd.

Tijdens de discussie werd ook de vooruitgang van de FERS-20 besproken, die ertoe heeft geleid dat een van onze kameraden verkozen is tot de leiding van de CDE school. Hiermee is het de enige studentenorganisatie aanwezig op INFRAMEN, het grootste scholeninstituut in het land. De mogelijkheid van aanvallen tegen de studenten op INFRAMEN werd ook besproken, aangezien er nu al een politieaanwezigheid is en zelfs een legerpost. Kameraad Amilcar, die dit verslag gaf, benadrukte dat onze taak erin bestaat het werk dat gebeurde op INFRAMEN te verspreiden naar het hele land.

Ook de kameraden van de FAU bespraken hun vooruitgang, vooral in de strijd rond toegangsrechten tot de universiteit, die ze gewonnen hebben en de organisatie versterkt heeft. We zijn nu al een erkende organisatie op de Universiteit van El Salvador (UES), niettegenstaande we nog maar net bezig zijn. Er werd ook gesproken over de noodzaak om van het uiterst-linkse imago af te komen, en dat dit enkel kan gebeuren door geduldig werk en door onze methodes in de praktijk te laten zien. Een kameraad die werkt op de universiteit legde uit: "Wij zorgen voor discussies op de werkvloer. De ideeën van het marxisme-leninisme worden niet verspreid door flyers maar door de praktijk. Wij vonden het BPJ een voorhoedeorganisatie en waren al een geavanceerde groep binnen de vakbond, vandaar onze beslissing om toe treden tot het Blok." De enthousiaste sfeer en het zelfvertrouwen onder de deelnemers kwam duidelijk tot uiting in deze tussenkomsten. De kameraad besloot: "De organisatie is geen optelsom van individuen, het geheel is groter dan de som van zijn delen." Hij gaf het voorbeeld van het werk van de CLEP-CEDEP in Mexico en de StudentenVakbond in Spanje: "De arbeidersklasse is een slapende reus, maar die zal wakker worden. Lang leve de strijd van de zonen en dochters van de werkende klasse en van de werkenden zelf!"

Een kameraad uit Syapango gaf het voorbeeld van een aanval door de FMLN-bureaucratie, waarbij een jongerengroep die zichzelf 'socialistische pioniers' noemen uitgesloten werd uit de jeugdorganisatie en ervan beschuldigd werd deel uit te maken van het BPJ. Hij veroordeelde deze aanvallen tegen een zusterorganisatie en deed een oproep om te strijden tegen de bureaucratie. Hij voegde eraan toe dat de leiding van FMLN in Soyapango zelfs al angst heeft voor alles wat socialisme/marxisme heet.

Een geschiedenis van revolutionaire strijd

Kameraad Rudy vertelde over de geschiedenis van het BPJ: "Wij zijn gevormd uit een groep leden en jongeren van de linkervleugel van het FMLN, dat in die tijd streed tegen de reformisten. In de maandenlange strijd tegen de bouw van een ringweg in Ciudad Delgado in 2002, hebben we de kern gevormd van wat de BPJ zou worden. In het daaropvolgende jaar zijn we officieel opgericht als onderdeel in de strijd tegen de privatisering van de gezondheidszorg. In deze strijd, die we ook leidden, vochten we tegen de pogingen van ngo's en reformisten om de eisen af te zwakken. We hebben altijd geparticipeerd in de FMLN, in alle campagnes, we steunden Shafik toen hij kandidaat was. Niemand kan nu dus zeggen dat we geen deel uitmaken van de FMLN. Meer nog, wij zijn meer FMLN-leden dan veel bureaucraten en ministers."

Hij haalde ook een aantal aspecten uit de rijke geschiedenis van het FMLN aan, duidend op de verkeerde ideeën die rechtstreeks leiden tot uiterst-linkse mislukkingen. Hij legde uit dat de BPJ onderdrukt werd door de staat - zo werd een lid beschoten door de politie, wat de burgerlijke media zorgvuldig in doofpot staken. Een aantal BPJ-leden zaten al in de cel en soms zijn ze zelfs gefolterd. De regering van Antonio Saca beschuldigt de BPJ er ook van een terroristische organisatie te zijn. Hij vroeg om een minutenlang applaus voor kameraad Edward, een BPJ-lid dat een jaar geleden verdween. "Deze kameraad is verdwenen, net zoals tientallen andere kameraden die verdwenen zijn en/of vermoord werden door de Arena-regering, die ongestraft blijft en onschendbaar is."

Aansluiting bij de IMT

Ondanks de aanvallen van de heersende klasse en de bureaucratie is de groei en het enthousiasme van het BPJ groter dan ooit en dit dankzij het hanteren van de marxistische methode. Daarom waren er ook geen meningsverschillen toen de motie tot aansluiting bij de IMT bediscussieerd en gestemd werd; alle aanwezigen stemden voor en zijn overtuigd van deze stap. Kameraad Geovanni, een leidende activist van FERS-20 legde kort de geschiedenis uit van de verschillende internationale organisaties en hoe na de dood van Trotski Ted Grant, oprichter van de IMT, degene was die de tradities, ideeën en methodes van Marx hoog hield. Hij benadrukte ook het belang voor de arbeidersbeweging om zich internationaal te organiseren, omdat socialisme in één land onmogelijk is. De motie tot aansluiting bij de IMT werd unaniem gestemd.

Het verslag van het internationale werk van de IMT was erg enthousiasmerend voor veel kameraden, vooral dan de vooruitgang die we boeken in landen zoals Italië, Mexico en Pakistan, en de impact die de Frederick Engels Foundation heeft in Cuba. Groeten werden gegeven door kameraden uit Spanje, Denemarken, Oostenrijk, Frankrijk, Zwitserland, Groot-Brittannië, Iran, Italië, Argentinië, Brazilië, Mexico en Venezuela en door Alan Woods, die zei: "Wij zijn ervan overtuigd dat de kameraden van het BPJ een doorslaggevende kracht zullen zijn onder de werkende klasse, de boeren en de jeugd, gebaseerd op dit programma. Jullie aansluiting bij de IMT is ook een stap in die richting. De toekomst van een socialistische revolutie in El Salvador zal afhangen van jullie werk. Niemand anders kan dit werk doen." Deze groeten droegen veel bij tot de enthousiaste en strijdbare sfeer.

Een nieuw centraal comité werd unaniem verkozen en de kameraden die niet langer de leiding op zich zullen nemen, werden bedankt voor het werk dat ze geleverd hebben en nog zullen leveren. Kameraden die een historische rol vervulden in de organisatie werden vervangen, maar dit heeft niets te maken met politieke meningsverschillen.

Dit congres toont de vooruitgang aan die het BPJ maakt. De lijst van sprekers in alle debatten maakte duidelijk dat het politieke niveau steeds verder groeit, alsook het aantal nieuwe kaders. Het BPJ is altijd al gebaseerd geweest op revolutionaire tradities en zelfopoffering. Kameraden van verschillende regio's brachten het eten mee en we hadden simpele lunches met bonen, rijst, avocado en kaas. Een ander voorbeeld van samenhorigheid en opoffering was de geldomhaling voor de ontwikkeling van het BPJ. Er werd 340 dollar in cash verzameld en nog eens 517 dollar in beloften van leden en arbeidersorganisaties. Dit is een groot bedrag als je de nijpende situatie van de werkende bevolking in El Salvador bekijkt.

De meeting werd afgesloten met - voor de eerste keer in de geschiedenis van het BPJ - het zingen van de Internationale en de slogan "Lang leve het BPJ, Lang leve de Internationale!"

Je kan hier foto'shier foto's bekijken.