We publiceren hier de slottoespraak van Erik De Bruyn op de bijeenkomst SP.a Rood afgelopen zaterdag.

Voor de burgemeester van Leuven weer begint te zeveren over dat er hier te weinig volk is, het volgende: wij zijn de gist in het deeg, en zonder gist rijst het brood niet. En van gist heb je altijd maar een beetje nodig.

Trouwens, Lenin merkte in 1914 op dat er in de toenmalige 2e Internationale nog maar zo weinig internationalisten over waren dat ze in één treinwagon konden. Maar vier jaar later was het overal in Europa revolutie. Kwantiteit zegt niet alles, en er is hier vandaag veel kwaliteit. Mensen die in het verstikkende klimaat van de Vlaamse sociaal-democratie hun nek durven uitstekend zijn misschien voorlopig nog zeldzaam, maar wél zeer waardevol.

Trouwens kameraden, wij maken NU reeds het verschil. SP.a Rood MAAKT gewoon het congres: zonder SP.a Rood waren er geen noemenswaardige amendementen geweest. En zonder amendementen geen discussie, zonder discussie geen congres.

Daarom staat Johan Vande Lanotte nu voor een moeilijke keuze: ofwel laat hij mij komende zaterdag aan het woord om de amendementen van SP.a Rood toe te lichten, en dan heeft hij misschien nog iets wat voor een congres kan doorgaan. Ofwel doet hij het niet, maar dan zal zijn deeg niet rijzen en zal hij het resultaat van dit zgn. ‘ideologisch congres’ snel in de vuilnisbak van de geschiedenis mogen gooien. Uit de teksten die nu voorliggen spreekt in feite vooral de totale ideologische ontreddering. Ik denk niet dat die teksten in de geschiedenis in steen gebeiteld zullen worden.

Ondertussen hebben wij al wel een eerste doorbraak gerealiseerd: wij hebben in de partij het thema van de “economische democratie” aan de orde gesteld. De partijleiding nodigt ons zelfs uit daarover een amendement te schrijven. Dat zullen we ook doen. Voorlopig zetten we dit begrip om tactische redenen naast het linksliberale uitvindsel van de gelijke kansen. Maar we zijn ambitieus: het is op termijn onze bedoeling dat het gelijke kansen discours dat Frank Vandenbroucke ergens in de jaren ’90 vanuit een universiteit van Tony Blair onze partij binnensmokkelde, verdwijnt. Kameraad Herman Luyckx heeft in zijn amendementen trouwens de ‘gelijke kansen’-doctrine reeds frontaal aangevallen.

Waar gaat dat dan over, economische democratie? Het is een begrip met geschiedenis in de beweging, en kan op veel manieren worden ingevuld. Ik lees bijvoorbeeld vandaag in de krant dat Kathleen Van Brempt en met haar de rector van de universiteit van Leuven het begrip reeds op de meest gematigde manier invullen, namelijk in de zin van sociale economie, stakeholders i.p.v. shareholders, ethisch ondernemen, dat soort dingen.

Dat is niet de manier waarop wij het willen invullen. Hoe dan wel? Historisch gezien is in de wereld de tegenstelling tot wat er mogelijk zou kunnen zijn, en datgene wat er slechts wordt gerealiseerd met al die technische en wetenschappelijk middelen die we hebben, nog nooit zo groot geweest. Een voorbeeld. Ik las gisteren op de uitstekende “website voor syndicalisten” van Danny Van Cauwenbergh dat er in de wereld nog nooit zoveel miljardairs geweest zijn als nu, namelijk 793. Dollarmiljardairs wel te verstaan kameraden! Bill Gates bezit zomaar eventjes 50 miljard dollar. Aan de andere kant lees ik op diezelfde website voor syndicalisten dat er alléén al in Latijns-Amerika 1,3 miljoen mensen in pure slavernij leven (geen lage lonen: pure slavernij!). Laat ons dan alstublieft ophouden met zeuren over gelijke kansen, sociale economie en ethisch ondernemen!

Ik lees dat er hier in Brussel bij VW Vorst weer eens 450 banen bedreigd zijn. Ik lees dat het zwaard van Damocles nog maar eens voor de zoveelste keer wordt geheven boven de Opel fabriek in Antwerpen. Ik stel dus vast dat de job, het inkomen, het leven van werkende mensen steeds opnieuw als pasmunt wordt gebruikt in de eeuwige concurrentie-oorlog op wereldschaal! Laat ons dan alstublieft ophouden met zeuren over gelijke kansen, sociale economie en ethisch ondernemen!

Waar het met economische democratie in wezen over gaat kameraden, is dat wij het privé-bezit van de productiemiddelen in vraag stellen. De private toeëigening van de winsten van het maatschappelijk proces dat economie heet, is fundamenteel onrechtvaardig en ondemocratisch en ligt aan de basis van alle sociale en ecologische crisissen van de planeet. En ja, wij willen economische democratie inderdaad realiseren via de nationalisatie onder werknemerscontrole van de sleutelsectoren van de economie, zoals de energiesector en de farmaceutica. Ja, wij willen economische democratie realiseren door een sterke uitbouw van de openbare sector en van overheidsbedrijven! In die zin en in geen ander is economische democratie de ruggengraat van de socialistische ideologie.

Maar als het privé-bezit van de productiemiddelen niet stoelt op enige rationaliteit, waarop dan wel? Het is duidelijk: op privileges en op macht. Om die macht te breken zullen we tegenmacht moeten opbouwen. En die economische tegenmacht, dat is –neen, niet de consument- maar wel de werkende mensen. Het raderwerk staat nog altijd stil, als de arbeider het wil (met JIT enz. staat het zelfs nog veel sneller stil dan vroeger). En dus is de georganiseerde arbeidersbeweging nog steeds de belangrijkste motor van maatschappelijke verandering. En dus zijn de vakbonden nog steeds de belangrijkste bondgenoot van een socialistische partij.

En daarom geven wij met SP.a Rood alvast deze duidelijke verwittiging: géén tweede Generatiepact, geen rechtstreekse noch zijdelingse noch tersluikse aanvallen op de koopkracht of de index! Als er in de regering zo een signaal komt dan moet de partij nog zelfs niet meer beginnen met onderhandelen maar uit deze regering stappen en zich dringend gaan herbronnen en versterken in de oppositie, zij aan zij met de vakbonden!

Wat het doorknippen van de structurele bindingen betreft tussen vakbond en partij bewandelt de partijleiding momenteel slinkse paden. Bijvoorbeeld door allerlei organisaties van het vijfde knoopsgat als evenwaardig aan een vakbond te beschouwen.

Ik verklaar me nader, maar eerst een anekdote: ik vroeg begin februari via e-mail aan het partijsecretariaat van Antwerpen vijf aansluitingsformulieren voor nieuwe leden. Ik heb ze nog altijd niet. De partij is daar blijkbaar niet mee gediend. Iemand die zomaar wil aansluiten, zonder dat hij juist staatssecretaris is geworden? Dat kan niet anders dan verdacht zijn! Het SP.a lidmaatschap is behoorlijk subversief geworden. Aansluiten dus, zou ik zeggen, bemachtig een formulier! Sluit je aan bij SP.a en vul dan in bij opties: Rood.

De partij heeft dus geen boodschap meer aan de leden. Leden kiezen immers een partij. De partij kan haar leden niet kiezen. Dat levert soms een probleem op met dwarsliggers. Ik zal hier mijn eerste primeur verklappen. Ik mag dit niet zeggen, maar zeg het toch, omdat ik heel de affaire de zoveelste aanfluiting vind van de interne partijdemocratie. Johan Vande Lanotte zal volgende week ingrijpende wijzigingen aankondigen in de partijstructuren, waarbij het allerlei organisaties van het middenveld die niet ideologisch verbonden zijn met de partij mogelijk zal worden gemaakt om amendementen in te dienen op partijcongressen. Ja u hoort dit goed, dit komt dus neer op een verdere ont-ideologisering van de partij. Het geeft de partijleiding natuurlijk de kans om vooral te luisteren naar wat ze graag hoort, en dat is de zachte en brave stem van het door de overheid gesubsidieerde middenveld. De partij zet dus gezapig de koers van de ideologische ontmanteling verder die nu reeds vijftien jaar wordt gevaren, en vraagt zich dan af waarom er geen volk meer is op partijvergaderingen, waarom de partij geen jongeren aantrekt, waarom ze zoveel leden en stemmen heeft verloren, en waarom ze is verworden tot één van de zwakste sociaal-democratieën in Europa!

De partijleiding zou dus wel eens wat meer bescheidenheid aan de dag mogen leggen en, i.p.v. de zoveelste aderlating van de partij aan te kondigen, eens een grondige analyse maken van de ‘ontmantelings’koers die zij de afgelopen 15 jaar heeft aangehouden.

Buitenlandse politiek kameraden, globalisering! Nog een van de thema’s volgende week zaterdag. Hier heeft de partij de bal serieus misgeslagen. Zij heeft het gepresteerd een amendement van SP.a Rood dat oproept tot solidariteit met Latijns-Amerika, te verwerpen! Zij heeft het gepresteerd om een ander amendement, dat het NAVO-lidmaatschap van België wil opzeggen, ook te verwerpen! Wij schrijven het NAVO-lidmaatschap vanaf nu dus in de ideologische beginselverklaring van de SP.a! Kan je je dat voorstellen? En tegelijk draait de partij de rug naar de democratische socialistische revolutie in Latijns-Amerika!

Wij geven de partij wat dat betreft nog één mogelijkheid tot herkansing: ik zal de resolutie van de kameraden van Handen af van Venezuela nog trachten in te dienen als congresresolutie, via de afdeling Antwerpen.

En over de NAVO gesproken. Ondertussen is de Antwerpse haven geen pistool meer gericht op het hart van Engeland, zoals Napoleon ooit schreef, maar wel een pistool gericht op het hart van het Midden-Oosten! De wapentransporten gaan nog steeds verder. Meer nog, ondertussen komt aan het licht dat de CIA ook de luchthaven van Deurne gebruikt, niet als tussenstop, maar omdat ze daar om één of andere reden moeten zijn, zoals Le Soir gisteren onthulde.

Waarom zijn wij niet verbaasd? Ik zal jullie zeggen waarom wij niet verbaasd zijn. En dat is dan de tweede primeur: omdat wij weten dat de CIA, in datzelfde Deurne bij Antwerpen, sinds jaar en dag een magazijn gebruikt om al het materiaal van haar agenten over heel de wereld te dispatchen. Antwerpen inderdaad dus als draaischijf van de grote criminaliteit, zeg dat wel! Dit imperialisme, dit kolonialisme, waarbij ons land wordt gebruikt als draaischijf van illegale oorlogen en interventies moet stoppen, NU!

Kameraden, in het Vlaamse politieke landschap werd lang geleden, op de plaats die voorzien was voor de linkerzijde, voor de partij van de werknemers, voor het socialisme, een huis gebouwd. Het is het huis waar de huidige SP.a in woont. De huurders – niet de eigenaars, want dat zijn de werkende mensen in dit land – hebben in de laatste decennia grote delen van dat huis gesloopt. Maar het huis is daar, staat daar, en neemt dus de plaats in van wat een socialistische partij zou moeten zijn. Het wordt tijd dat we dat huis restaureren. Er zijn er die ervoor opteren om links van dat huis iets anders aan te bouwen, iets nieuws. Een soort koterij, op zijn Belgisch. Dat is niet het project van SP.a Rood. Wij gaan voor het oorspronkelijke huis. Maar wij willen met de eventuele bewoners van de koterij ook goede vrienden zijn, goede buren, en samenwerken. De verkiezingen in Nederland bewijzen dat in bepaalde omstandigheden, waarbij een links discours opnieuw aanslaat, de héle linkerzijde kan vooruitgaan. Ik denk dat bepaalde projecten zelfs complementair kunnen zijn, we zien wel. Wat nu telt is de inhoud, het programma.

Times they are changing zong ooit Bob Dylan. En zo is het ook vandaag. In Latijns-Amerika is er een revolutie aan de gang. En gisteren hebben de studenten in Parijs de Sorbonne bezet, tot ze er vanochtend even voor 4 uur door de ordetroepen van Chirac weer uit werden gejaagd. De slinger gaat opnieuw naar links. Zet de deuren van de SP.a open en laat de nieuwe wind binnen! De 21e eeuw zal socialistisch zijn. Leve het socialisme!