Vrijdag 21 januari was er de grootste studentendemonstratie sinds 1988. Zo’n 15.000 studenten kwamen naar het Malieveld in Den Haag om te demonstreren tegen de geplande bezuinigingen op hoger onderwijs van het kabinet Rutte.

Zoals we in een eerder artikel al uitlegden, zijn de Nederlandse studenten het helemaal zat met de onrechtvaardige plannen van het kabinet Rutte. Dit heeft ervoor gezorgd dat er afgelopen vrijdag zo’n 15.000 studenten en sympathisanten naar het Malieveld kwamen om hun stem te laten horen.

Het platform dat het protest had georganiseerd wordt echter gedomineerd door centrum-links, en de gedachte dat een centrum-links of paars kabinet de oplossing is voor alle problemen in het hoger onderwijs. PvdA, D66 en Groenlinks willen een sociaal leenstelsel. De universiteitsbesturen vinden dat prima, omdat zij er niet onder lijden. Bij de huidige bezuinigingen worden zij ook gepakt, aangezien zij een gigantisch conflict creëren op de universiteiten als ze de beoogde boetes voor de universiteiten enkel door het personeel en de studenten laten betalen.

Het platform liet haar beperkingen zien toen het zich distantieerde van studentenacties die zij zelf niet organiseerde. Toen er op de Universiteit van Amsterdam een bezetting van het service- en informatiecentrum werd georganiseerd om te eisen dat 21 januari collegevrij werd, wist het platform niet hoe snel ze zich moest distantiëren van de actie. SP-fractievoorzitter Emile Roemer mocht aanvankelijk de studenten niet toespreken, maar tijdens de demonstratie zelf gaf het platform uiteindelijk toe en gaf het Roemer kort het woord.

De studenten hebben het gevoel dat ze geen kant meer uit kunnen. Voor de verkiezingen was dat wel anders. Studenten verwachtten toen dat er misschien wel enkele bezuinigingen zouden komen, maar hadden deze uitkomst niet verwacht. Het feit dat PvdA, D66 en Groenlinks (populair onder studenten) voor een sociaal leenstelsel waren, en bijvoorbeeld CDA en PVV voor het behoud van de studiefinanciering, leidde tot verwarringen. Er waren enkele acties, maar meer dan een demonstratie van 1.000 man kon er niet georganiseerd worden.

De situatie is nu totaal anders. Het kabinet Rutte probeert de kosten van de crisis op studenten af te wentelen, en het kabinet zal dat zeker gaan proberen door te drukken. Er is weinig manoeuvreerruimte. Alleen de val van het kabinet kan de maatregel stoppen. Maar dan moet er uiteraard wel een alternatief zijn. Een sociaal leenstelsel is ook een flinke bezuiniging, en is geen echt alternatief. De SP is de enige partij die tegen alle vormen van bezuiniging is, maar heeft ook geen echt alternatief. Veel studenten voelen aan dat een combinatie van bezuinigingen op o.a. defensie, in combinatie met hogere belastingen voor de rijken, de crisis niet echt gaat oplossen. Het probleem is een gebrek aan een echt links-socialistisch alternatief. Nationalisatie van de banken, verzekeringsmaatschappijen en grootste multinationals, onder controle van de werknemers, doet de veroorzakers van de crisis betalen, en brengt genoeg geld om al deze bezuinigingsmaatregelen te stoppen.

Na afloop van de demo liep het uit op enkele rellen. Hoewel er anarchisten en confrontatiezoekers bij betrokken waren, liet het ook zien dat enkele studenten wanhopig beginnen te worden. Rellen halen niets uit, maar de houding van het platform is even slecht. De bezuinigingen zijn niet van de baan na een demonstratie, ook niet na eentje van 15.000. Het feit dat verschillende lokale studentengroepen en comités dan ook hebben besloten verdere acties te organiseren, is zeer positief.

Een volgende stap zou moeten zijn dat de studentenbeweging gekoppeld wordt aan de vakbeweging, in een nationale beweging tegen de bezuinigingen. Er zijn al verbindingen via het universiteitspersoneel en de onderwijsbond. Deze zouden verder uitgewerkt kunnen worden naar de publieke sector, die tevens slachtoffer is van de bezuinigingen. De studenten kunnen op die manier een goed voorbeeld zijn voor de vakbeweging om weer eens wat daadkracht te tonen.

Veel mensen wachten af wat het kabinet Rutte gaat brengen. Na alle politieke chaos willen veel Nederlanders wat rust. Langzaam maar zeker zal echter duidelijk worden dat dit kabinet ook geen oplossingen heeft. Voor de studenten is dat echter al duidelijk. Zij hebben duidelijk van zich laten horen.