22
wo, mrt

Afrika

Tienduizenden woedende Marokkanen gingen vorig weekend en de hele week erna de straat op nadat een visverkoper in Al-Hoceima geplet werd in een vuilniswagen. Hij probeerde zijn vis die door de lokale politie in beslag was genomen te recupereren. Volgens getuigen van het incident activeerde de politie opzettelijk het compressiegedeelte van de vuilniswagen toen Mouhcine Fikri erin sprong.

Sinds enkele dagen vinden er massale protesten plaats in de Democratische Republiek Congo. Studenten zijn de drijvende kracht van de beweging. Het epicentrum van de protesten is de Universiteit van Kinshasa, maar snel zijn andere steden zoals Goma, Bukavu, Bunia, Uvira, Lubumbashi en Mbandaka gevolgd. De stilte in de burgerlijke media in België hierover is oorverdovend.

De koning van Marokko heeft een grondwetsherziening aangekondigd tegen een achtergrond van verhoogde repressie. Hiermee hoopt hij een punt te kunnen zetten achter het politieke protest tegen zijn despotisch regime. Hij vergist zich.

Het nieuwste nummer van Vonk is van de persen gerold. Lees hier het edito en bekijk het blad in PDF-formaat.

De VS en de NAVO willen militair ingrijpen in Libië. Natuurlijk om humanitaire redenen. Of is het om de greep over de olie te garanderen... Wij zeggen: geen imperialistische interventie, weg met Kadhafi en volledige steun aan de volksrevolutie.

In de natuur wordt een aardbeving gevolgd door naschokken. De effecten ervan kunnen net zo catastrofaal zijn als de oorspronkelijke explosie. Wat we nu meemaken, is net hetzelfde verschijnsel maar dan toegepast op de samenleving en de politiek. De revolutionaire aardbeving in Egypte en Tunesië heeft seismische schokken door de meest afgelegen delen van de Arabisch sprekende wereld gestuurd.

De tiran is gevallen! De omverwerping van Mubarak is echter slechts de eerste stap. De revolutie is nu in een nieuwe fase aanbeland. De strijd voor democratie is slechts de eerste helft van de taak. De tweede helft zal bestaan uit het gevecht tegen de dictatuur van de rijken, voor de onteigening van de eigendommen van Mubarak en de volledige heersende kliek.

Lal Khan is de pennaam van de hoofdredacteur van de Asian Marxist Review en het Pakistaanse tijdschrift 'Klassenstrijd'. Hij schijft wekelijks een column in het Pakistaanse dagblad Daily Times. In dit artikel stelt Lal Khan dat in Egypte "net zoals in Tunesië de massa's hebben aangetoond dat de algemeen heersende opvatting, verspreid door de meeste media, dat er tegenover de pro-imperialistische despoten van het Midden-Oosten maar één oppositie bestaat, dat van de moslimfundamentalisten, niet klopt met de werkelijkheid."

Brecht De Smet, onderzoeker bij het MENARG en Egypte-kenner, analyseert de massamobilisatie tegen Mubarak. Hij werpt licht op de crisis van het regime, de rol van het leger en de maneuvers van de VS. Ook gaat hij in op de visies 'op het terrein' over wat er na de val van de dictator moet gebeuren.

De ‘Day of Rage’ in het centrum van Cairo verleden week is nu een heuse revolutie geworden. Mubarak strijdt voor zijn overleven en dat van zijn regime. De algemene staking van vandaag en de aangekondigde mars van ‘een miljoen’ kunnen de doodsteek geven. In een gesprek met Vonk houdt Brecht De Smet, onderzoeker bij het MENARG van de Universiteit van Gent, deze revolutie tegen het licht.

De folterdood van Khaled Said brengt de Egyptenaren op straat. Journalisten en politieke wetenschappers die sceptisch stonden tegenover de mogelijkheid van een Egyptische opstand in de nasleep van de Tunesische revolutie, kregen gisteren ongelijk. Een bijdrage van Brecht De Smet.

De prachtige revolutionaire beweging van de Tunesische arbeiders en jongeren is een bron van inspiratie en een voorbeeld voor de hele wereld. Zodra het vuur werd aangestoken was het onmogelijk om het te blussen. Een golf van onrust rolde over het land, met continue massademonstraties tegen werkloosheid, prijsstijgingen van levensmiddelen en corruptie. Hier volgt een uitgebreide marxistische analyse van Alan Woods.

De betoging in Brussel leek meer op een festival van vrolijke en uitbundige Tunesiërs. Het soort actie waar iedereen met iedereen praat en vooral met de mensen die ze niet kennen. “Eindelijk vrij” kwam altijd maar terug in de gesprekken. Verrassing ging gepaard met een plotse trots het eerste Arabische volk te zijn dat er in is geslaagd een dictator van zijn troon te stoten.

De golf van protest en opstanden in Tunesië houdt al meer dan drie weken aan. Dit weekeinde werd zelfs het leger ingezet tegen de betogers. Elk hart dat in Tunesië klopt voor vrijheid en rechtvaardigheid heeft blijkbaar ‘recht’ op een lading lood! Maar de Tunesiërs zijn hun angst kwijt. Vandaag is het de Generaal-President Ben Ali die vreest voor het overleven van zijn regime.

De Progressieve Jongerenvakbond is de jongerenafdeling van de socialistische Tagammu-partij en heeft traditioneel sterke banden met de Egyptische arbeidersbeweging. Zij verzet zich tegen de privatiserings- en liberaliseringspolitiek van de regering en het gebrek aan politieke democratie en syndicale rechten.

In Egypte staat de regering van Mubarak onder druk van een grote stakingsgolf. Op het recente congres van ACOD Oost-Vlaanderen gaf deze vakbond zijn steun aan de stakende arbeiders van Mahalla El-Kubra. Je kan hier hun motie lezen.

Egypte roept bij de meeste mensen idyllische beelden op van oude piramiden, kleurige koraalriffen en luxueuze Nijlcruises. Weinigen weten dat het land sinds vijf jaar door een stakingsgolf wordt overspoeld, die het autoritaire regime van president Mubarak aantast. De afgelopen weken kwam die tot een climax.

Textielbedrijven verhuizen van Europa naar Noord-Afrika. De barre werkomstandigheden en slechte lonen zorgen voor grote winsten. Bij Dewhirst in Marokko woeren de arbeiders strijd hiertegen. Het antwoord van de directie is gewoonwerg repressie en afdanking.

De media schildert deze dagen de uitroeiing van de armoede in Afrika af als een initiatief van buitenaf. Diegenen die wérkelijk een einde zullen stellen aan de armoede van het continent zijn de mensen die er wonen, de arbeiders van Afrika, van Marokko tot Zuid-Afrika.

De tentoonstelling "Het geheugen van Congo" in het museum voor Midden-Afrika in Tervuren is wellicht het beste wat tot op heden over het onderwerp werd gepresenteerd. Toch lijdt het geheugen vooral naarmate we dichter bij het heden komen aan enkele zeer storende blackouts, wellicht veroorzaakt door traumatische ervaringen...

De afgelopen maanden genoot de dramatische toestand van de bevolking van de provincie Darfoer in West-Soedan heel wat aandacht. Net zoals in andere Afrikaanse landen, waaronder Ivoorkust, is deze toestand in aanzienlijke mate het gevolg van de strijd om invloedssferen tussen de VS en Frankrijk.

Na een decennium van verwaarlozing lijkt Afrika plotseling weer in de mode bij de grootmachten: interventies in Ivoorkust, Congo en Liberia en nu het bezoek van Bush. De nieuwe strijd om Afrika is het volgende teken dat de spanningen tussen de grootmachten stap voor stap naar een kookpunt stijgen.

Vorige week maandag gingen de Nigeriaanse arbeiders voor onbepaalde duur in staking, tot groot ongenoegen van het regime, de lokale elite en de multinationals. Dat Bush het land zou ‘vereren’ met een bezoek eind deze week, was een reden temeer om het zware geschut in te zetten tegen de stakers.

Vele Belgen kennen Marokko als een toeristische trekpleister of onder de vorm van een heerlijke couscous. Maar dit Noord-Afrikaanse land heeft ook een andere kant. Twee Marokkaanse marxisten nodigden ons in dit interview uit op een alternatief geleid bezoek aan het echte Marokko.

Nigeria staat voor de grootste crisis in haar bestaan. Het Nigeriaanse ‘democratische’ regime heeft het lot van de meeste Nigerianen niet verbeterd. De productie is in elkaar geklapt en nu staat ook de financiële sector op de rand van de afgrond. Gedurende de laatste twee jaar zijn er twee algemene stakingen geweest waaraan bijna elk deel van de werkende klasse deelnam. Zelfs de politie ging in staking en richtte een eigen vakbond op. De soldaten slaan aan het muiten. Het Afrikaanse land staat dus voor een scenario als in Argentinië. Dit artikel van de redactie van het Nigeriaanse marxistische blad Arbeidersalternatief (Workers’ Alternative) gaat dieper in op de turbulente gebeurtenissen in Nigeria.

Terwijl wij dit schrijven staat de onfortuinlijke Zimbabwaanse kiezer nog steeds in de rij voor het stemhokje. De tot dictator gedegenereerde vrijheidsstrijder Mugabe tracht zich via intimidatie en te elfder ure doorgevoerde wijzigingen in de kieswet vast te klampen aan de macht. De ondertussen 78-jarige president leidde in de jaren ’60 en ’70 de strijd tegen het blanke racistische regime in Rhodesië (nu Zimbabwe) en bracht 10 jaar door in de gevangenissen van de blanke kolonisten.

De belangstelling voor Congo is in het afgelopen decennium nooit zo groot geweest. Gestimuleerd door de actualiteit rond de conclusies van de Lumumba-commissie trok het Congo-debat tussen Geert Versnick (VLD, voorzitter van de commissie), Ludo De Witte (vorser, auteur van het ‘De moord op Lumumba’), Manu Geeraert (expert van de commissie) en Peter Verlinden (VRT, auteur van ‘Weg uit Congo') op 7 februari in Antwerpen een volle cinemazaal.

Tijdens de jarenlange strijd tegen het onmenselijke apartheidsregime waren de vakbonden één van de belangrijkste en meest doeltreffende verzetsinstrumenten. Het is dan ook begrijpelijk dat er nauwe banden groeiden tussen de vakbonden en het ANC, de grootste oppositiepartij.

De campagne voor het openen van de dossiers van de zaak Ben Barka begint stilaan van de grond te komen. Wij eisen dat de Franse regering het dossier van Ben Barka vrijgeeft, evenals alle andere dossiers die de staatsveiligheid tot nu toe beschermt om de collaboratie tussen de Franse staat en de Marokkaanse geheime diensten betreffende het gevangennemen, folteren en vermoorden van opposanten van het Hassan II-regime toe te dekken.

Deze maand veertig jaar geleden werd Congo onafhankelijk. België is echter nooit helemaal weggeweest van het Congolese toneel en sinds het aantreden van de nieuwe regering lijkt de Belgische belangstelling voor Centraal-Afrika opnieuw toe te nemen. Vonk sprak hierover met Ludo De Witte, auteur van “Crisis in Congo” (1996) en “De moord op Lumumba” (1999)

De recente gebeurtenissen in Sierra Leone bevestigen het beeld dat veel mensen hebben van Afrika. Een oppervlakkige waarnemer zou kunnen besluiten dat negers gewoon te dom en te primitief zijn om zichzelf te besturen, en daarom argumenteren voor een verhoogde aanwezigheid van de VN. Een andere zou vanuit dezelfde ideeën zeggen dat dit verspilling is van geld en krachten aangezien Afrika een verloren continent is.

Al jarenlang voert de familie van de oprichter van de Marokkaanse Socialistische Partij (USFP) Mehdi Ben Barka een campagne om de waarheid aan het licht te brengen over de geheimzinnige verdwijning en de moord op hun vader. Ben Barka werd in oktober 1965 in Parijs ontvoerd, met duidelijke medewerking van Franse politiemannen en geheime agenten. Deze zaak leidde onder meer tot het aftreden van de later als oorlogsmisdadiger veroordeelde Papon.

Vorige maand startte een parlementaire commissie die de rol van België in de moord op Lumumba moet ophelderen haar werkzaamheden. De commissie krijgt een jaar om haar taak te volbrengen. Pierre Dorremans geeft zijn visie op het recent verschenen boek "De moord op Lumumba" van Ludo De Witte.

De laatste monarchie van Afrika gebruikt lichtelijk andere technieken dan Laken om haar blazoen op te poetsen. Hier geen dom blondje, maar een stevige mannelijke hand die orde op zaken stelt. De vraag is natuurlijk om welke orde het juist gaat.
Pagina 2 van 2