11
wo, dec

Latijns-Amerika

Dit artikel is een kort politiek reisverslag van Erik Demeester die twee maanden in Venezuela vertoefde. Het werd geschreven voor het tijdschrift 'Vrede' van september-oktober 2005.

Vonk neemt met de International Marxist Tendency actief deel aan de Venezolaanse revolutie. Zo verbleef Erik Demeester dit jaar twee maanden in Venezuela om te bouwen aan het marxisme. Hij sprak met activisten in de wijken, met studentenleiders en met syndicalisten van de grote linkse vakbond UNT. Hij maakte ook kennis met de experimenten van arbeiderscontrole in enkele bedrijven. Een ooggetuige van een revolutie dus. En u kan zijn relaas horen tijdens een spreektoer waarvan we hier de eerste data geven.

Meer dan vijftig vakbondsleiders namen deel aan de eerste workshop voor vakbondsvorming en politieke educatie, georganiseerd door de vakbond UNT en de Bolivariaanse Arbeiderskracht (FBT), in samenwerking met het ministerie van Arbeid. Het hoofddoel van de bijeenkomst was het “proces van ideologische en politieke bewapening van de vakbondsbeweging te starten”. De workshop kwam tot een heel interessante resolutie, die we hier publiceren.

De TUC is de overkoepelende vakbond in Groot-Brittannië. Verleden week besliste het nationaal congres van de TUC unaniem de Bolivariaanse revolutie te steunen. Hiermee is de TUC de eerste nationale overkoepelende vakbond in Europa die zijn steun te geven aan de Venezolaanse revolutie.

Iedereen die onze website de afgelopen weken heeft gevolgd, weet dat wij met onze internationale organisatie hebben deelgenomen aan het Wereld Jongeren Festival in Caracas. Zoals gewoonlijk promoten we daar de ideeën van het marxisme. Omdat we er van overtuigd zijn dat dit de weg is naar een rechtvaardige samenleving. Een van de deelnemers was Maarten Vanheuverswyn, een jonge Vonk-militant. We interviewden hem over deze ervaring.

Op dinsdag 16 augustus organiseerden we in Caracas twee publieke bijeenkomsten. Beide discussies stonden uitvoerig stil bij de boycot van de revolutie door de reformistische bureaucratie. Tijdens het tweede debat waren ook twee reformistische leiders uitgenodigd. Zij klagen steeds dat Venezuela niet te snel mag gaan en dat het politiek bewustzijn van de gewone mensen te laag is voor socialisme enzovoort. Deze argumenten werden door Alan Woods en het publiek vakkundig met de grond gelijk gemaakt.

Onder strenge veiligheidsmaatregelen en na uren wachten namen duizenden afgevaardigden deel aan een van de belangrijkste evenementen van het 16e Wereld Jongeren Festival te Caracas met bovenstaande titel. Chavez gaf opnieuw een radicale toespraak maar het is duidelijk dat een deel van de Bolivariaanse leiding het proces naar socialisme wil afblokken.

Zondag 17 juli kondigde de Venezolaanse president Hugo Chavez in zijn wekelijkse tv-programma ‘Alo Presidente’ aan dat ongeveer 136 gesloten fabrieken worden onderzocht met de bedoeling ze te onteigenen. “Dit is zoals bij braakliggend land. We kunnen geen braakliggend land dulden en dus ook geen braakliggende fabrieken.”

In 2002 bezetten arbeiders van Cipla en Interfibra hun bedrijven om duizend banen te verdedigen. De laatste dagen verhoogt de kans dat de coördinator van de Fabrieksraad, Serge Goulart, in de gevangenis zal worden gegooid. Hier vindt u meer informatie en een protestbrief.

Na drie weken van strijd die revolutionaire proporties aannam, heeft Bolivia een nieuwe president en praten de arbeiders en de boeren over hoe de strijd verder moet. Met de hulp van de MAS is de heersende klasse erin geslaagd om nogmaals het proces te vertragen. Maar voor hoe lang?

De revolutie in Bolivia vormt een inspiratie voor arbeiders en jongeren over de hele wereld. Tijdens de laatste dagen hebben de gebeurtenissen een beslissend punt bereikt. De massa’s komen tevoorschijn. De macht is overgegaan naar de straat. De tijd van revolutionaire toespraken is echter voorbij; het is tijd om over te gaan van woorden naar daden.

We publiceren hier een vertaling van de stichtingsresolutie van de Volksvergadering die vorige week in El Alto (Bolivia) op een vergadering van 150 mensen (die zestig verschillende organisaties vertegenwoordigen) werd goedgekeurd. Het belang hiervan mag niet worden onderschat. Het is de eerste stap in de stichting van een organisatie van arbeidersmacht.

De revolutionaire crisis die Bolivia al drie weken in zijn greep houdt, heeft een nieuw hoogtepunt bereikt. Vorige week konden de parlementaire zittingen niet doorgaan omwille van de klassenoorlog die het land verdeelt. De revolutionaire beweging van arbeiders en boeren is ondertussen sterker dan ooit, verspreidt zich over het hele land en radicaliseert haar politieke standpunten ten aanzien van de burgerlijke democratie.

Twee weken geleden landde ik in Caracas, de hoofdstad van het opstandige Venezuela. De gebeurtenissen die ik sindsdien heb meegemaakt (zowel de grote als de kleine dagdagelijkse) zijn echt fascinerend en dikwijls typerend voor het revolutionaire proces. Het is niet alleen wat je hier op straat of op de stadsmuren ziet of wat je in de krant leest, maar iets wat je voelt. De hele stad is doordrongen van de revolutie.

In het meinummer van het mondiaal magazine MO* verscheen een artikel over Chavez en de Bolivariaanse revolutie in Venezuela. Dit maandblad is een opiniemaker voor de linkerzijde. Daarom betreuren wij het dat argumenten van de rechtse Venezolaanse oppositie zijn binnengeslopen in de analyse van MO*. We stuurden een lezersbrief die u hier onverkort kunt lezen.

In het weekend van 14 en 15 mei deden Britse campagnevoerders van ‘Handen af van Venezuela’ een succesvolle tussenkomst in de conferentie van Amicus, de Britse metaalvakbond. In een stemming koos 97 procent van de deelnemers om deze campagne te ondersteunen. De campagnevoerders wilden hechtere banden smeden tussen syndicalisten van Amicus en het solidariteitswerk voor de Venezolaanse revolutie in Groot-Brittannië.

Op 7 april trokken meer dan 500.000 betogers door de straten van de hoofdstad om zich te verzetten tegen het juridische proces tegen de linkse burgemeester Lopez Obrador. Op 24 april verdubbelde die massa zich tot zeker 1.200.000. Gedurende lange tijd liep het land achter op de radicalisering in het subcontinent. Dat is verleden tijd.

Aan de vooravond van Condoleeza Rice’s rondreis door Latijns-Amerika, verscheen er een uiterst provocatief artikel in The New York Times met als titel ‘US Considers Toughening Stance Toward Venezuela’ (VS overwegen hardere houding tegenover Venezuela). Het artikel, ondertekend door Juan Forero, citeert enkele anonieme ‘Amerikaanse functionarissen’ die stellen dat de Bush-regering overweegt om een hardere houding aan te nemen en om meer geld door te sluizen naar organisaties en politieke tegenstanders van de linkse regering Chavez.

De recente oorlogszuchtige verklaringen en aanvallen van vertegenwoordigers van de Bush-administratie tegen president Chavez vormen een onmiddellijke dreiging tegen de werkende klasse van Venezuela. De ‘Handen af van Venezuela’-campagne doet daarom een oproep aan zijn vrienden in de Amerikaanse vakbeweging om samen met ons deze provocaties te veroordelen en om maximale druk uit te oefenen op de Bush-administratie om te stoppen met deze aanvallen. Onderteken de open brief!

Op 11 april en 12 april organiseerde onze Venezolaanse zusterorganisatie de CMR twee succesvolle publieke bijeenkomsten aan de Bolivariaanse Universiteit in Caracas. Bij de eerste bijeenkomst, over ‘Arbeiderscontrole, Venepal leidt de weg’, waren vijfhonderd mensen aanwezig. Bij de tweede, over ‘Socialisme in de 21ste eeuw’, meer dan vierhonderd.

De nationalisatie van het grote papierbedrijf Venepal in Venezuela inspireert andere groepen arbeiders om hetzelfde resultaat te bereiken. In dit artikel analyseren we een nieuwe etappe van de Bolivariaanse revolutie die draait rond de eis van nationalisatie onder arbeiderscontrole van de gesloten bedrijven.

We bevinden ons in het tijdperk van de wereldrevolutie. De ontwikkelingen in Venezuela zijn hier de meest vergevorderde uitdrukking van. President Chavez zegt dat het kapitalisme moet overwonnen worden door het socialisme. Een president en de leider van de grootste revolutionaire beweging op dit moment roept op tot socialisme. Dat zijn woorden van wereldbetekenis. Elke revolutionair dient de ervaring van Venezuela van dichtbij te bestuderen en daar de nodige conclusies uit te trekken.

Meer dan tachtig mensen vulden het Grand Committee Rooms in het Britse House of Commons om te horen hoe de Venezolaanse syndicalist Ricardo Galindez de laatste ontwikkelingen in de Bolivariaanse Revolutie schetste. Zijn tournee door Groot-Brittannië nam een sterke start.

ChavezHugo Chavez tekende op 19 januari in Caracas en in aanwezigheid van Venepal-arbeiders en vakbondsleiders, decreet nr. 3438 waarin Venepal onteigend wordt. Vanaf nu zal de fabriek beheerd worden door de arbeiders en de staat. Dit is een erg belangrijke overwinning voor de arbeiders van Venepal maar is bovenal een reusachtige stap voorwaarts voor de Bolivariaanse revolutie.

De laatste maanden hebben het Colombiaanse leger en paramilitairen de aanslagen tegen vakbondsleiders opgevoerd. Ze worden daarin heimelijk gesteund door Washington, dat de revolutionaire ontwikkelingen in Latijns-Amerika met argusogen bekijkt. Ze hebben in deze regio een land nodig dat dezelfde rol kan vervullen als Israël in het Midden-Oosten.

Afgelopen week was de Venezolaan Oskar Negrin in ons land om te komen spreken over de school Juan Bautista Alberdi, waar hij verkozen coördinator is. De omwenteling in deze school toont hoe een revolutie alle aspecten van de samenleving op een hoger niveau tilt. Ook een school krijgt een ander karakter dan in het traditionele onderwijs. Een ooggetuigenverslag.

Op 7 september beslisten de eigenaars van de papierfabriek Venepal de productie stil te leggen en hun vierhonderd personeelsleden geen loon meer uit te betalen. Dat zorgde echter voor een reactie bij de arbeiders en hun vakbond, die nu samen met de lokale volksorganisaties nationalisatie onder arbeiderscontrole eisen. Dit is zonder twijfel een belangrijke ervaring in het revolutionaire proces. Daarom is er dringend internationale solidariteit nodig.

Vandaag, zondag 31 oktober, stappen miljoenen Venezolanen naar de stembus om de gouverneurs te verkiezen van 24 staten en burgemeesters voor 337 gemeenteraden. Na de gigantische overwinning van 15 augustus bieden deze verkiezingen aan de Bolivarianen de mogelijkheid om de controle te verwerven over enkele belangrijke staten en lokale gemeenteraden.

Cesar Zelada is eindelijk vrij op borg. Dat nieuws ontving de Spaanse Studentenvakbond van de Boliviaanse ambassade in Spanje. De internationale campagne heeft dus al geloond, maar we mogen de aandacht nu niet laten verslappen.

Enkele dagen geleden publiceerden we een resolutie van Alan Woods die in Havana naar voren werd gebracht door Celia Hart. We vergaten daar echter bij te vertellen wie Celia juist is. Het is in elk geval belangwekkend dat iemand met diepe wortels in de Cubaanse Revolutie de verdediging van Trotski op zich neemt.

De overwinning van Chavez tijdens het herroepingsreferendum is het resultaat van een fantastische volksmobilisatie. Hier volgt een scherpe analyse van de draagwijdte van deze overwinning en wordt er ingegaan op de tactieken van de rechste oppositie en het VS imperialisme. De perspectieven voor de Bolivariaanse revolutie worden hier ook kort geschetst.

Een 60- tal sympathisanten doen bij de Venezolaanse ambassade een oproep tot onmiddellijke erkenning van de uitslag van het referendum in Venezuela door de Belgsiche en Europese regeringen.

Op zondag 15 augustus vindt in Venezuela een herroepingsreferendum plaats tegen president Chavez. Weinigen twijfelen er aan: de rechtse oppositie die door de VS wordt gesteund, zal in het zand moeten bijten. Maar wat zal er gebeuren na de overwinning van de Bolivariaanse beweging? We hadden hierover een gesprek met Ricardo Galindez uit Barquisimeto. Hij is sinds 1975 redacteur bij het marxistische blad El Topo Obrero en was in 2003 afgevaardigde op het stichtingscongres van de nieuwe linkse vakbond UNT.

Op zondag 18 juli vond in Bolivia een referendum plaats over de privatisering van de natuurlijke gasbronnen. Het is duidelijk dat er een algemeen gebrek aan interesse voor het referendum heerste, wat bevestigd werd door de zeer lage opkomst. Het Boliviaanse volk heeft dan ook erg goede redenen om dit referendum niet te vertrouwen.

Marxisten willen Cuba vrijwaren van een kapitalistische contrarevolutie. En wij denken dat de politiek van het huidige regime een reëel gevaar is voor de verworvenheden van de revolutie. Castro weegt te veel op diplomatie en te weinig op de internationale arbeidersbeweging.

Op donderdag 3 juni zei de CNE, de Venezolaanse Nationale Electorale Commissie, dat de oppositie genoeg handtekeningen heeft verzameld voor een referendum over de herroeping van president Chavez. Chavez heeft zich hiermee akkoord verklaard, waardoor de regering voor de zoveelste keer toegeeft aan de dreigementen van de ondemocratische oppositie en Washington.

Op hun congres van 19 mei verleende ACOD-Limburg unaniem het eremilitantschap aan de linkse president Chavez, als steun aan het revolutionaire proces in Venezuela. Ze waarschuwen daarbij bewust voor een herhaling van Chili 1973.

Als resultaat van de campagne Handen af van VenezuelaHanden af van Venezuela heeft het regionale congres van de FIOM-CGIL in Lombardije unaniem een resolutie gestemd in solidariteit met de Venezolaanse arbeiders en met de nieuwe vakbond UNT, terwijl ze “de corrupte bureaucratie van de CTV” verwerpen vanwege hun steun voor de staatsgreep tegen Chavez in 2002. U kan hier de resolutie lezen.

De afgelopen weken verschenen in de ‘linkse’ krant De Morgen weer twee artikels over Venezuela vol halve waarheden en regelrechte leugens. En het gaat dan vooral over wat de artikels insinueren en wat ze niet zeggen. Hier antwoorden wij op vijf typische dooddoeners die de media al te makkelijk overnemen van de Venezolaanse oppositie.

Er ontspint zich een diplomatieke crisis tussen Mexico en Cuba. De Mexicaanse president Fox heeft zijn ambassadeur uit Havana teruggeroepen en Cubaanse diplomaten bevolen het land te verlaten, als onderdeel van de verhoogde Amerikaanse druk op Cuba. Duizenden Mexicanen kwamen daartegen op straat en in Havana kwam een miljoen mensen op de been.

Twee jaar na de korte coup in april 2002 is er in Venezuela nog steeds sprake van een onafgewerkt revolutionair proces. Het volk heeft tweemaal massaal de contrarevolutionaire samenzweringen van de lokale oligarchie en het imperialisme afgeslagen, maar aangezien de revolutie niet voltooid is, bestaat er nog steeds het gevaar van een nieuwe reactionaire staatsgreep.

Twee jaar geleden, op 11 april 2002, werd er in het Zuid-Amerikaanse land Venezuela een staatsgreep gepleegd met als doel de omverwerping van de regering van de populaire president Chavez. Door een massale volksbeweging werd de coup afgeslagen, maar het gevaar is niet geweken. Het lijdt geen twijfel dat er opnieuw een staatsgreep wordt voorbereid, gesponsord door Bush en konsoorten. Werk mee aan onze campagne 'Handen af van Venezuela' en teken onze internationale oproep!

Tot wanhoop gedreven door zijn gebrek aan pensioen blies de gepensioneerde mijnwerker Eustaquio Picachuri Collaca zichzelf enkele weken geleden op met dynamiet in het Boliviaanse parlement. Deze wanhoopsdaad weerspiegelt de aanhoudende crisis in het land, ook onder de nieuwe regering van Mesa. Hoewel de aangekondigde derde opstand zich nog niet heeft gematerialiseerd, blijft de revolte onder de oppervlakte sudderen.

Hugo Chavez, de president van Venezuela, heeft een eigen tv-programma, genaamd ‘Alo Presidente’. Tijdens de vorige uitzending wijdde hij twintig minuten aan onze steuncampagne ‘Handen af van Venezuela’en onze internationale website In Defence of Marxism. Dit toont dat solidariteitsacties voor Venezuela zeer belangrijk zijn.