Zowi is net terug van het Sizget-festival in Boedapest. Hier hoorden we dat een bende neonazi’s het festival heeft willen aanvallen. We vroegen hem wat er van aan is.


Aanval is flop

Van de poging zelf heb ik niets gemerkt. De neonazi’s werden bij de ingang van het terrein al redelijk snel tegengehouden door de Mobiele Eenheid. Wat wel opviel waren de agenten van de Mobiele Eenheid. Ik was toevallig net bij een supermarkt in de buurt van het festivalterrein, en bij een grote parkeerplaats naast de supermarkt waren de agenten zich aan het voorbereiden door gepantserde uniformen aan te trekken. De bestorming was dus blijkbaar al bekend. Achteraf waren er meer agenten dan extreemrechtse activisten, maar het was duidelijk dat de overheid op het ergste voorbereid was en koste wat kost het Sziget-festival wilde beschermen.

Waarom deden die neonazi's dit? Houden ze niet van muziek?

De neonazi’s houden zeker niet van de muziek van het festival. Als reactie op het Sziget-festival is er door de ultrarechtse Jobbik Partij elf maal een Magyar Sziget georganiseerd, met extreemrechtse muziek. Hoewel men geluiden hoort dat de extreemrechtse groep wilde protesteren tegen hoge huren en benzineprijzen, is het duidelijk dat het Sziget-festival een symbool is van waar zij tegen zijn. Het festival, hoewel het de laatste jaren duurder en commerciëler is geworden, is een plek van vrijheid en van internationalisme. Naast de grote bands en artiesten vindt men er bijvoorbeeld veel wereldmuziek en reggaebands uit Latijns-Amerika. Ook is er veel muziek uit de regio. Wat extreemrechts vooral een doorn in het oog is, zijn de zigeunergroepen die er ook spelen. Naast muziek zijn er ook allemaal kraampjes met eten uit de hele wereld, petities voor homorechten en sieraden uit Ecuador. Op die manier is het een symbool van wat extreemrechts verafschuwt.

Hoe was de reactie van de festivalgangers?

Van de actie zelf heeft bijna niemand wat gemerkt. Het was een flop. De meeste mensen hoorden het pas de volgende dag dat er iets gebeurd was.

Heb je in Boedapest iets gemerkt van de opgang van uiterst rechts? Hoe is zoiets mogelijk denk je?

In Boedapest zelf heb ik er weinig van gemerkt. Wat wel duidelijk is, is dat er in Hongarije gebrek is aan een linkse partij die voor internationale solidariteit staat. De voormalige stalinistische (nu sociaaldemocratische) partij MSZP is in diskrediet geraakt. Zij is een grotere voorstander voor privatiseringen en marktwerking dan de conservatieve Fidesz-partij. De partij heeft daarnaast meerdere malen gelogen om EU-regels door te voeren. Als reactie daarop bij de laatste verkiezingen zagen we een enorme overwinning voor Fidesz, en de opkomst van de ultrarechtse Jobbik-partij. Het conservatieve nationalisme is een reactie op het ‘internationalisme’ van de EU, oftewel het beleid van bezuinigingen en privatiseringen. Er zijn ook zeker winnaars geweest van deze politiek. Hongarije is een stuk rijker geworden. Tegelijk is echter ook de ongelijkheid in het land flink toegenomen. Ultrarechtse groepen zoals Jobbik proberen de afkeer tegen dit beleid te combineren met haat tegen alles wat buitenlands is, en natuurlijk de eeuwige haat tegen Joden en zigeuners.

Ik denk daarom dat de enige oplossing is dat er in Hongarije een echt socialistisch en internationalistisch geluid als antwoord komt op extreemrechts.