Op 26 juli hebben de regeringspartijen een akkoord bereikt voor de begroting van 2018. Zelf deden ze er flink euforisch over. Zo verwoordt premier Michel het: 'Deze begroting en structurele hervormingen stemmen overeen met het DNA van deze regering: jobs, jobs, jobs en erg sterke sociale maatregelen’ Die “sterke sociale maatregelen” behelzen onder meer een besparing van 500 miljoen op werklozen, zieken en gepensioneerden, de afschaffing van de vaste benoeming in de federale overheidsdiensten en afbouw van de kwaliteit van de arbeid onder de noemer van “flexibilisering”.
Verwonderen doet dat onze lezers waarschijnlijk niet: deze regering bedient al sinds het begin van haar bestaan de rijken en het bedrijfsleven op al hun wenken en schuift de factuur door naar de werkende en werkloze bevolking. Veeleer dan in te gaan op de details van de maatregelen willen wij het daarom eens hebben over de motivering ervan. Leveren ze “Jobs, jobs, jobs” op zoals premier Michel beweert? Het is waar dat de werkloosheid is gedaald, maar dat is in de eerste plaats het gevolg van de huidige economische conjunctuur in Europa. Geen enkele crisis duurt eeuwig, zelfs de zwaarste niet. Het is eigen aan het kapitalisme dat perioden van achteruitgang worden opgevolgd door perioden van groei. Dat is de aard van het beestje. Even waar is het dat elke groeiperiode gevolgd wordt door een nieuwe periode van neergang. Dat is een zekerheid; alleen weten we niet wanneer die komt en hoe diep ze zal zijn. Nu zitten we in zo’n groeiperiode, waarin alle Europese landen een groei van de economie kennen. Gemiddeld wordt dit jaar in de EU 2 procent groei voorspeld en in België 1,6 procent. Het is een groei die zeker niet te beurt valt aan alle lagen van de bevolking, maar het is een groei.
Denk niet dat België het beter doet dan de anderen. De Tijd, een krant die de regering zeker niet ongunstig gezind is blokletterde: België traagste groeier eurozone. Wij citeren verder uit het artikel: “De economische activiteit in ons land steeg in het tweede kwartaal slechts met 1,4 procent tegenover dezelfde periode van vorig jaar; de twaalf andere landen van de eurozone die al cijfers publiceerden groeiden allemaal sneller, blijkt uit cijfers van Eurostat. Ook de jobcreatie, de topprioriteit van de federale regering, is kleiner dan in de eurozone.” Het is geen linkse krant die dit schrijft, maar de spreekbuis van het Belgisch en Vlaams kapitaal! In gewone mensentaal gezegd: deze regering heeft de bedrijven overladen met geschenken en die doen er nauwelijks iets voor terug. Ja, de werkloosheidscijfers zijn vorig jaar met 44.000 gedaald, maar wat is daarvan echt en wat fictief?
Het ABVV had al berekend dat vooral minderwaardige en deeltijdse jobs werden gecreëerd. Als je een voltijdse job vervangt door twee deeltijdse heb je op papier ook één job bijgemaakt. Schorsingen zijn een andere manier om de werkloosheidscijfers te doen dalen. In de eerste helft van 2017 heeft de vdab al 6700 werklozen geschorst “omdat ze niet voldoende naar werk zochten”. Men maakt ons ook blaasjes wijs over de financiële impact van de maatregelen. Het is een weinig gehoord argument, maar onder deze rechtse regering is de overheidsschuld gestegen. De nieuwe maatregelen zijn budgettair neutraal zegt de regering. Maar zoals al eerder bleek is rekenen niet hun sterkste kant. De vorige belastingen op kapitaal, zoals de “Kaaimentaks” die minister van financiën Van Overtveldt heeft ingevoerd, hebben geld gekost in plaats dat ze iets opbrachten. Het doekje voor het bloeden zou ditmaal de belasting moeten zijn van 0,15 procent op effectenrekeningen van 500.000 euro of meer. Die zou 254 miljoen euro moeten opbrengen.
Dat wordt echter ontkend door de mensen die het kunnen weten. De Vlaamse federatie van beleggers schrijft: “het lijkt niet zo moeilijk om deze taks te ontlopen”. Er zijn zo veel uitzonderingen dat financieel specialist Michel Maus zegt: “Wie moet die taks dan wel nog betalen? De armen onder de rijken. Of de dommeriken.” Bovendien is geen enkel van de overeengekomen maatregelen al voldoende uitgewerkt of nauwkeurig berekend. Er wordt van uitgegaan dat de huidige economische groei blijft bestaan en zelfs groter wordt. Voor 2018 en 2019 rekent de regering op 1,5 procent groei, voor 2020 op 1,6 procent. Een zeer onzeker scenario! Het is best mogelijk dat we binnen twee jaar al weer volop in crisis zitten en dan wordt het huidige budget werkelijk rampzalig.
Ze mag inhoudelijk rommelen langs alle kanten, politiek is de bedoeling van deze begroting zonneklaar. Volgend jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen, het jaar daarop federale en Europese. Deze laatste begroting voor de verkiezingsjaren moest en zou een grote goed-nieuws show worden. De rekening wordt wel gemaakt na de verkiezingen.
De cadeaus aan de rijken zijn al uitgedeeld, als de huidige regeringspartijen de verkiezingen gewonnen hebben zal de werkende en werkloze bevolking de rekening betalen. Ondertussen publiceert Le Soir dat vorig jaar 853 Belgische bedrijven meer dan 221 miljard euro naar rekeningen in belastingparadijzen versluisden. Het is een cynisch spelletje, waartegen enkel weerwerk mogelijk is als de leiding van de arbeidersbeweging (partijen en vakbonden) bereid zijn om buiten de kapitalistische logica te denken en te handelen. Want zelfs al komt er na de verkiezingen een andere meerderheid aan de macht, dan nog zal het een titanen werk zijn om deze janboel op te kuisen.