Twee studenten van de VUB worden bedreigd met een tuchtprocedure die kan leiden tot hun uitsluiting van alle activiteiten van die universiteit gedurende één jaar, met inbegrip van examens. Allebei zijn actief in het ‘encampment’ en Mats is ook lid van Vonk-Marxistische Studenten. Hun “misdaad”: een luidruchtig, maar vreedzaam protest in het kader van de steun aan het Palestijnse volk en tegen de genocidaire politiek van de staat Israël. De actie vond plaats op een barbecue in juni van vorig jaar en werd bijgewoond door N-VA parlementslid Koen Daniëls, die door de actievoerders werd aangesproken op de onvoorwaardelijke steun die zijn partij geeft aan de Israëlische regering. Hierop legde Daniels klacht neer bij de politie. De studenten lieten zich niet intimideren, maar startten onmiddellijk een campagne om de procedure ongedaan te maken. Daarbij werden advocaten ingezet, en ook een politieke steuncampagne gestart. Op het ogenblik dat we dit schrijven heeft de campagne ook 6466 € financiële steun opgebracht. Een eerste overwinning werd al behaald: de tuchtprocedure is uitgesteld tot 13 februari, zodat beide studenten in januari hun examens kunnen afleggen.
Velen zullen ongelovig reageren op de reactie van het VUB bestuur, dat zich altijd heeft opgeworpen als de beste verdediger van het vrije woord en in september nog een groot symposium aan dat thema had gewijd. Je kunt er ook gemakkelijk een directe aanval in zien op hun twee belangrijkste linkse studentenorganisaties.
Vanwaar die omslag? Het is niet voldoende om te spreken over de “algemene verrechtsing”, die blijkbaar ook rector of de vice-rector van de VUB zou hebben aangetast. Het laat buiten beschouwing welke krachten in de maatschappij hebben gezorgd voor dergelijke omslag. Het is zeer goed mogelijk dat anderen de VUB bestuurders deze initiatieven hebben ingefluisterd, en niet alleen Koen Daniëls. De kapitalistische staat kent tal van organen die ze daarvoor kan inzetten: politie, gerecht, staatsveiligheid,.. Zo is bekend dat de politie van Elsene een “cel radicalisatie” heeft die zich in het bijzonder bezig houdt met het pro-Palestijns studentenprotest aan de ULB. Een 100 tal studenten werd opgeroepen om te antwoorden op de beschuldiging van ‘discriminatie’ (ttz antisemitisme). En deze aanval tegen studenten is zeker niet het enige recente voorbeeld van repressieve acties van de staatsorganen en evenmin het belangrijkste. De belangrijkste vijand van de kapitalistische staat blijft de strijdbare arbeidersbeweging. Het personeel van Delhaize kan getuigen hoe het stakingsrecht meer en meer werd aangetast via de rechtbanken. Ook secretaris van de Algemene centrale Bruno Verlaeckt werd veroordeeld voor een syndicale actie.
Dus ja, de staat verrechtst. Of beter zij laat meer en meer haar democratische franjes vallen en keert terug naar haar kernfunctie: die van repressie-apparaat. Waarom is dat? De kapitalisten zien beter dan wie ook de enorme maatschappelijke schokken die overal voorkomen. Torenhoge schulden wereldwijd werden nog aangescherpt, eerst de Corona pandemie en daarna door de energiecrisis. Zij zien ook verschuivingen die bestaande machtsevenwichten plots en drastisch kunnen veranderen: Oekraïne, Gaza, Libanon, recent nog Syrië…. Daarom willen ze de financiën “saneren” door de sociale zekerheid verder af te breken, wordt de bevolking aangemaand om zich voor te bereiden op het ergste, de uitgaven voor defensie moeten omhoog, de wapenindustrie doet gouden zaken en eist dat ze minder regels krijgt opgelegd. Zij willen dezelfden laten betalen zoals altijd: de werkende en werkloze bevolking, ten koste van hun levensstandaard en zo nodig met hun bloed.
Laat ons dit met de juiste naam noemen: wereldwijd bereikt het imperialisme nieuwe hoogtepunten. De kapitalistische staten zien in de toenemende volatiliteit niet alleen problemen maar ook kansen om hun invloed te vergroten. Kijk wat er gebeurt in Syrië. De bevolking kreeg nauwelijks de tijd om te vieren dat de verschrikkelijke dictatuur van Assad eindelijk was omver geworpen. Onmiddellijk stortten allerhande imperialisten zich op het land om nieuwe markten te veroveren en delen van het land te annexeren. Ze deden dit direct, zoals Israël of bij middel van “bevriende” milities (Turkije en de VS). Ook Rusland zal zijn vroegere dominante positie in het land niet zonder slag of stoot opgeven. Europa is voorlopig militair te zwak om zoiets te doen, maar speelt het zelfde cynische spelletje via diplomatie.
De kapitalisten vrezen terecht dit vroeg of laat tot wereldwijde protesten leidt. Dikwijls was oorlog en ontbering de vroedvrouw van revolutie. Ze nemen nu al de voorzorgen om dat protest de kop in te drukken door de versterking van het repressieapparaat en de beperking van democratische rechten.
Enkel de methodes van de arbeidersbeweging zijn geschikt om daar efficiënt tegen te reageren. Elke aanval moet beantwoord worden met een zo breed mogelijke campagne. Een aanval op één van ons is een aanval op allen. En in dat proces kan de arbeidersbeweging aan eenheid en zelfvertrouwen winnen. Essentieel is ook om geen enkel vertrouwen te hebben in de kapitalistische staat. Die moeten we niet “verbeteren”, maar breken en vervangen door een arbeidersdemocratie. Dat kan in een revolutionair proces, waarbij het grootkapitaal wordt onteigend en een nieuwe staat wordt gevormd, geleid door de grote meerderheid van de bevolking. Dat zou voor het eerst een echte vorm van democratie zijn. Dat is zeker moeilijk, maar niet onmogelijk. Heel dikwijls worden revoluties voorafgegaan door succesvolle defensieve campagnes.
En dat brengt ons terug naar Brusselse universiteit. De Marxistische studenten wilden, samen met allen die de Palestijnse zaak steunden, zoals de Palestijnse organisatie Samidoun een avond inrichten rond het thema “wat is een revolutie?”. Maar het VUB bestuur heeft die avond verboden.
Velen zullen het hoofd schudden en dit onbegrijpelijk vinden. Maar het marxisme leert ons wél te begrijpen dat overal de zelfde processen spelen. Wij zijn klaar om daar tegen te vechten aan de universiteiten, in de arbeidersbeweging, hier en internationaal.