Met meer dan 100.000 betogers uit heel België en uit alle sectoren kan men de vakbondsbetoging op 13 februari terecht historisch noemen. We moeten teruggaan naar 2014 om zo'n massale golf in de straten van Brussel mee te maken. De betoging was destijds de lancering van een grootschalig vakbondsactieplan tegen de liberale regering van Charles Michel. Het culmineerde in de grootste algemene staking in 30 jaar. Er bewoog niets, te land, ter zee en in de lucht.
De brutale aankondiging van de regeringsmaatregelen van Arizona is bedoeld om ons te verpletteren, om ons te overweldigen, zoals de militaire doctrine van “afschrikken en innemen”. Terwijl de media en arbeidsactivisten het nieuws verspreiden, vermengt verbazing zich met woede in bedrijven, scholen en buurten. Geconfronteerd met deze kaalslag speelde de demonstratie een essentiële rol: het verlammende effect van deze uppercut doorbreken. Eerst reageerden ze 'verbijsterd', nu rechten de arbeiders hun rug en gaan in actie. Een dynamiek die de rechtervleugel van het parlement zeker zorgen zal baren.
In de komende weken gaat het er niet alleen om te informeren, maar ook om uit te leggen dat deze bezuinigingen alleen de bazen dienen en niet het algemeen belang. Bezuinigingen zijn niet onvermijdelijk. Niet wij zijn het die de Belgische staatsschuld hebben gecreëerd, maar de enorme belastinggiften aan de bazen. Maar daarnaast moeten we vertrouwen geven en sociale cohesie creëren, dat wil zeggen, klassenbewustzijn organiseren. Dit moet het resultaat zijn van een groot actieplan dat verder gaat dan 31 maart en dat zichzelf tot doel stelt de regering van Arizona ten val te brengen.
Informatie, vergaderingen, strijdcomités
Waar de vakbondsafvaardigingen goede informatie verstrekken, is de mobilisatie het grootst. Vooral wanneer de vakbonden algemene vergaderingen organiseren op hun werkplek en tijdens de werkuren. De vergadering is een instrument voor informatie, maar ook voor discussie. Het moet in alle bedrijven in de praktijk worden gebracht. In de komende weken zal dit instrument aan belang winnen en de plaats worden van beslissing en organisatie van het gevecht. Er zijn nog steeds heel wat vakbondsdelegaties die terughoudend zijn om vergaderingen te houden of ze te beperken tot de rol van een eenzijdige informatiesessie, van de afgevaardigden tot de arbeiders. Wij zijn van mening dat deze vergaderingen in de komende weken en ter voorbereiding van de algemene staking van 31 maart strijdcomités moeten kiezen, bestaande uit vakbondsactivisten en nieuw actieve arbeiders. Omdat dit soort aanvallen het sociale en politieke bewustzijn van een hele reeks arbeiders kan doen ontwaken, die een paar weken geleden nog niet zo ver waren.
Het gaat erom hen een plaats te geven in de organisatie van de strijd van de komende maanden. Er zijn ook al enkele initiatieven ontstaan waar werknemers uit verschillende sectoren samen vergaderen of waar vakbondsleden en gemeenschapsactivisten elkaar ontmoeten. Dit is het geval in Luik en Brussel (Colère Commune). Deze initiatieven moeten uitgebreid worden naar andere steden en met elkaar worden gecoördineerd om de mobilisatie te versterken. Ze kunnen onder bepaalde voorwaarden ook een tegengewicht bieden tegen de bureaucratische beperkingen van de vakbonden. Door de mobilisatie van de voorbije maanden hebben veel vakbondsleiders al hun grens bereikt. Denken we maar aan de pathetische oproepen tot overleg met deze regering, de wanhopige zoektocht naar 'evenwichtige' maatregelen, het risico om terug te vallen op 'de sector', de illusie in het vermogen, zelfs de bereidheid van Vooruit om de maatregelen sociaal te 'corrigeren', een zeer schuchter actieplan... Maar Arizona zal gewoon doordoen. De overheid en de werkgevers willen deze strijd duidelijk winnen. En ze zullen alle middelen gebruiken: leugens, pogingen tot verdeeldheid, repressie, enz.
Voor een actieve algemene staking
De staking van 31 maart moet een formidabele demonstratie van de arbeidersklasse in België zijn. Er hoeft die dag niets te gebeuren, te bewegen en te werken. Maar het kan geen aanval zijn met de armen over elkaar gekruist. De dag mag niet beperkt blijven tot thuisblijven, tuinieren, een film kijken of lezen. Er is geen sprake van om er een passieve aanval van te maken. We hebben een actieve staking nodig. Hoe kunnen we dat bekomen? Bijvoorbeeld door voor alle bedrijven de piketten te bemannen/bevrouwen en industriezones en de hoofdverkeersaders met honderden arbeiders te blokkeren. Om de banden en het collectieve bewustzijn te versterken, kunnen we ook vliegende piketten organiseren die van bedrijf naar bedrijf gaan of, zoals in 2014 in Antwerpen, groepen fietsers die van piket naar piket gaan. Het is ook belangrijk om stakersvergaderingen tussen bedrijven in de grote steden te plannen. Deze bijeenkomsten kunnen gebruikt worden om de balans op te maken van de stakingsdag en om te beraadslagen over de volgende stappen en onze eisen.
Om de regering ten val te brengen of niet?
De voorzitter van het ABVV, Thierry Bodson, zegt dat 'het ons doel niet is om de regering ten val te brengen'... Hij zou ons moeten uitleggen hoe we een einde kunnen maken aan de sociale toxiciteit van de plannen van Arizona, zonder dat deze regering wordt omvergeworpen. Dit lijkt ons een onmogelijke opdracht. We zouden moeten tevreden zijn met een paar kruimels in ruil voor het stoppen van de sociale beweging? De vakbonden trekken geen lessen uit de mislukking van 2014 en de demoralisatie die daarop volgde, maar ook niet uit de gevolgen die het had voor de werknemers en ook voor de vakbonden.
Het is een strategische vergissing om ons dit doel niet te stellen. We moeten in het achterhoofd houden dat Arizona de droomcoalitie is van de bazen. Dit is een 'unieke kans' om hun agenda op te leggen. Bovendien anticiperen bedrijven zoals Carrefour nu al op de maatregelen om het verbod op zondagsarbeid op te heffen door een ondernemingsraad over dit onderwerp bijeen te roepen. Dit, zelfs voordat de wetten zijn aangenomen!
Het is levensnoodzakelijk om de initiatieven van de arbeiders die onafhankelijk willen zijn van de vakbondsbureaucratieën aan te moedigen en te ondersteunen. Deze hebben het te druk met het proberen de controle over de strijd te behouden en de status-quo te verdedigen, ze hebben niet de bedoeling om een strijd te leiden die in staat is om de regering ten val te brengen. We moeten eerst initiatieven nemen binnen de vakbondsorganisaties zelf, we kunnen onze organisaties niet aan de bureaucraten over laten.
Zolang Arizona aan de macht blijft, zullen de bazen het terecht zien als een hefboom om werknemers aan te vallen. Er is dus geen keus, de regering van de bazen moet vallen. Om het te vervangen, hebben we een regering nodig van onze sociale klasse, die van de arbeiders. En de eerste taak van deze regering zal zijn om al deze parasieten te onteigenen.
