De moord op Nahel door een politieagent in Nanterre verleden week dinsdag heeft in het hele land een krachtige golf van verontwaardiging en woede ontketend. De video is duidelijk: de politieagent heeft de jongeman, die niemand bedreigde, opzettelijk vermoord. De agent wist niet dat hij gefilmd werd en pretendeerde dat Nahel hem met de dood bedreigde. Dit is wat politieagenten die allerlei "blunders" begaan altijd doen: keer op keer liegen ze, vol vertrouwen dat de rest van de politie en justitie hen zullen beschermen.
Maar de video liegt niet. Het is de zandkorrel die het raderwerk van het staatsmachine blokkeert, het stukje rauwe waarheid dat het "vermoeden van onschuld" en andere argumenten die reactionaire journalisten de afgelopendagen over het land hebben uitgestort, belachelijk maakt. Iedereen begrijpt dat zonder deze video, de politieagent waarschijnlijk niet zou zijn ondervraagd - en dat bij gebrek aan video's, veel moorden gepleegd door politieagenten in soortgelijke omstandigheden zijn begraven onder een hoop leugens en medeplichtig zwijgen.
Uit angst voor een herhaling van de rellen van 2005 zei de regering dat ze "geschokt" was door de video, beloofde ze dat gerechtigheid zou geschieden en riep ze op tot "kalmte". Het mocht niet baten. Op dinsdagavond braken er botsingen uit tussen honderden jongeren en de politie in Nanterre en andere gemeenten in de Parijse banlieus. Tegen woensdagavond hadden de botsingen zich verspreid, niet alleen over de Parijse banlieus maar over het hele land.
De rellen zouden zich de komende dagen kunnen uitbreiden. De moord op Nahel is lang niet de enige oorzaak voor de huidige explosie. Het is de katalysator, de vonk die enorme reserves aan explosief materiaal heeft doen ontbranden die in de loop der jaren zijn opgebouwd door vernedering, discriminatie, stigmatisering, racisme van de staat uit, politiegeweld, werkloosheid en allerlei ellende.
Net als in 2005 plengen de regering en haar media krokodillentranen over de uitgebrande auto's en bussen. Ze zien dit als een kans om de publieke opinie te mobiliseren tegen de jonge relschoppers, die onderworpen zijn en zullen worden aan intense repressie door de politie. De gearresteerde jongeren zullen waarschijnlijk zware straffen krijgen die als voorbeeld voor de rest moeten gelden. Rechts en extreemrechts zullen proberen politiek munt te slaan uit de situatie - in naam van "orde", "veiligheid" en zelfs, natuurlijk, de (burgerlijke) "Republiek".
In deze context mogen links en de vakbeweging zich niet beperken tot de rol van waarnemers en commentatoren. We moeten de gebeurtenissen een duidelijke klasseninhoud geven. De organisaties van de arbeidersbeweging moeten alles in het werk stellen om alle jongeren en arbeiders te mobiliseren in een massale strijd tegen de burgerlijke staat, tegen de regering en tegen de onderdrukking van jongeren door politie en justitie. Er moeten massale demonstraties en bijeenkomsten worden georganiseerd in arbeiderswijken om de jongerenopstand een zo georganiseerd, bewust en effectief mogelijke uitdrukking te geven. Dit zou de hele bevolking van deze wijken - en niet alleen de jongsten - in staat stellen om deel te nemen aan de beweging. Tegelijkertijd zou dit de wind uit de zeilen nemen van reactionaire politici die het "geweld" van de relschoppers stigmatiseren en proberen de publieke opinie tegen hen op te zetten.
Er moet een verband worden gelegd tussen het lastigvallen van jongeren in de armste wijken door de politie en het antisociale beleid van de regering, waartegen miljoenen mensen sinds januari in opstand zijn gekomen. Dit zijn twee aspecten van hetzelfde probleem, hetzelfde systeem van uitbuiting en onderdrukking, dezelfde overheersing van een klasse rijke parasieten over de overgrote meerderheid van de bevolking. Het is deze kapitalistische klasse die ellende, werkloosheid en chaos zaait. Het is dezelfde klasse die het staatsapparaat, de politie en de gerechtelijke instellingen controleert. Het is ook deze klasse die de grote media bezit en controleert, waarvan een van de centrale missies het voortdurend voeden van racistische propaganda is, onder welk voorwendsel dan ook. Het is dus tegen deze klasse en haar systeem - het kapitalistische systeem - dat de arbeidersbeweging moet proberen de woede te richten die opnieuw oplaait onder de meest onderdrukte jongeren van het land. Het lijdt geen twijfel dat als de arbeidersbeweging revolutionaire taal tot deze jongeren spreekt, ze met enthousiasme en energie zullen reageren.