Uitgebuit, onderbetaald of zelfs onbetaald, onderdrukt, mishandeld en vernederd, tot seksobject en koopwaar herleid, vermoord ook. Dat is het lot van te veel vrouwen in deze maatschappij. Maar vrouwen zijn niet alleen slachtoffers, ze zijn vooral meer en meer actieve voorvechters van hun rechten. Sinds een paar jaar zien we wereldwijd vrouwen opstaan en terugslaan.
Hoe economisch afhankelijker een persoon is, hoe meer zij/hij zich confirmeert aan het seksuele vraag en aanbod spel. En het gaat niet alleen over seks, het marktmechanisme besmet alles: onze familierelaties, onze vriendschappen.
De voorbije jaren was er op internationale schaal een heropleving van de strijd tegen de onderdrukking van vrouwen. In Ierland, Argentinië en Polen waren er bewegingen voor het recht op abortus; er waren over heel de wereld betogingen van vrouwen tegen Trump; Spanje kende een “feministische staking”. Een nieuwe generatie betreedt de politieke arena en strijdt tegen de ongelijkheid en het geweld waarmee ze nog altijd te kampen hebben. Deze jongeren willen de maatschappij grondig veranderen en zijn op zoek naar ideeën die hen daarbij kunnen helpen.
7 juli vond de finale plaats van het WK 2019 Vrouwenvoetbal, waarin de Verenigde Staten wonnen van Nederland. Tijdens de inhuldiging van het team werd er massaal "equal pay, equal pay" gescandeerd.
De jaarlijkse viering van Internationale Vrouwendag staat voor de deur, en daarmee ook alle retoriek rond het onderwerp. Voor ons zou 8 maart niet enkel een feestdag moeten zijn, maar een dag van strijd tegen vrouwenonderdrukking in de samenleving.
België heeft een zeer vooruitstrevende wetgeving wat seksualiteit betreft. En toch bracht een rapport van Amnesty International uit dat bijna één op de drie vrouwen in België ooit tot seksuele handelingen verplicht werd. Als ze dan al hun moed bijeenrapen en klacht indienen zijn ze er veelal aan voor de moeite: slechts in 13 procent van de aangiftes volgt een veroordeling. Vorig jaar werden 39 vrouwen vermoord omdat ze vrouw waren. Formele gelijkheid en een progressieve wetgeving zijn een stap in de goede richting, maar veranderen fundamenteel niets aan de oorzaken van dit gewelddadige gedrag.
Vandaag, 8 maart is het Internationale Vrouwendag. Het is een dag die al vele malen een belangrijke rol speelde in de geschiedenis, niet enkel voor de vrouwenstrijd, maar ook voor de strijd tegen de onderdrukking van de arbeider en arbeidster. Het begon met de eerste staking van vrouwelijke arbeidsters in 1908 in de New Yorkse textielindustrie.
Naar aanleiding de Internationale Vrouwendag op 8 maart bespreken we in dit dossier de relatie tussen marxisme en vrouwenemancipatie en staan we even stil bij drie belangrijke marxisten: Clara Zetkin, Alexandra Kollontai en Rosa Luxemburg. Door de vrouwenkwestie te koppelen aan de klassenstrijd overstijgen deze revolutionaire activisten en denkers het burgerlijke feminisme en zijn hun ideeën vandaag nog brandend actueel.
