België

Het ABVV kwam onlangs op de proppen met een actieplan tot 2019, dat jaar zijn de  volgende parlementsverkiezingen gepland. Op aandrang van een misnoegde achterban is er nu eindelijk opnieuw een syndicaal plan. Voor de volgende drie jaar nog wel. Wie nu de socialistische bond nog durft te verwijten niet vooruit te zien, zal zijn woorden moeten inslikken.

Onlangs stond Accent in het midden van een mediastorm. Vtm-nieuws had de boodschap de wereld ingestuurd dat het uitzendkantoor de sociale verkiezingen wou “afkopen”. indien er geen sociale verkiezingen moesten worden ingericht zou dit (sic) – dixit een woordvoerster van het bedrijf – worden geherinvesteerd in de werknemers “enerzijds doen we dat met een dag extra verlof en anders investeren we volop in onze digitale strategie, zoals een smartphone."

2016 belooft een bewogen jaar te worden. Tegenover een zeer agressieve regering en patronaat hebben we een strijdbare en vastberaden vakbond nodig. Wie aanwezig was op de laatste militantenconcentratie van de openbare diensten op 16/12 ll. heeft er geen goed oog in. De vakbondsleiding verhinderde elke tussenkomst vanuit de zaal. De basismilitanten vormen net de ruggengraat van de beweging en zouden veel meer aan bod moeten komen. We hadden een interview met drie delegees: Diana Hellebaut – BBTK-handel Antwerpen,  Annick Hebrant – CGSP-ALR Bruxelles en Yves Brusseel – ACOD-VDAB Vlaanderen. Zoals zij zijn er ongetwijfeld honderden. Het wordt tijd dat het woord aan hen is!

Na de prachtige start in november 2014 waren we in een doodlopend straatje van onderhandelen en palaveren gesukkeld, regionale acties in verspreide slagorde, allemaal met bitter weinig resultaat. De mensen hebben het echter haarfijn aangevoeld: er was méér nodig om vat te krijgen op deze regering: we moesten terug de straat op! Terug met een nieuw elan, tot ze naar ons zouden luisteren.

Het juridische kader voor 'flexijobs' verscheen in het Belgische Staatsblad. Een eerste analyse. 

Organisaties zoals Pegida zijn gevaarlijk omdat ze het terrein voorbereiden voor racistische aanslagen en geweld tegen migranten en vluchtelingen en zo de arbeidersklasse proberen te verdelen. En alles wat ons verdeelt verzwakt onze strijd voor een betere samenleving. Onder het mom van protest tegen een vermeende islamisering  fulmineren ze tegen vluchtelingen en moslims.

We leven in rechtse tijden hoor je progressieve mensen dikwijls zeggen. En natuurlijk zijn er tal van voorbeelden aanhalen om die stelling te staven: 7 miljoen stemmen voor het Front National in Frankrijk, IS, de aanslagen in Parijs, Donald Trump als presidentskandidaat in de VS, de verkiezingsnederlaag in Venezuela en natuurlijk de strapatsen onze eigen regering(en). Maar ze vergeten te vermelden dat heel dikwijls voor een rechtse fanaticus een tegenbeweging aan de linkerkant bestaat. Tegenover de racistische presidentskandidaat Donald Trump die aan de leiding staat bij de republikeinen, staat een openlijk socialistische kandidaat Bernie Sanders, die de gedoodverfde winnares bij de Democraten Hilary Clinton duchtig het vuur aan de schenen legt. Tegenover de conservatieve Britse premier Cameron leek Labour eerst geen enkel tegengewicht te kunnen bieden. En plots was daar Jeremy Corbyn die schijnbaar uit het niets de voorzittersverkiezingen won op basis van een links programma. In de media wordt het ene bovendien breed uitgesmeerd en het andere bijna genegeerd. Al iets gelezen over de ruime overwinning van links en de vorming van een linkse regering in Portugal, of het enthousiasme dat dit teweegbrengt bij de Portugese bevolking?

De aangekondigde staking bij het spoor verhit de gemoederen. N-VA en MR voelen zich gesterkt om een minimale dienstverlening te eisen. De meest “fantaisistische” voorstellen circuleren.

Terwijl MR-premier Charles Michel de war on terror uitvecht, openen de mandatarissen van zijn partij een tweede front en binden de strijd aan met hun aartsvijanden, de vakbonden.  Met het oog hierop werd recent een wetsvoorstel gedeponeerd “tot instelling van de vrijheid om te werken” (Parl. St. Kamer 2015-2016, nr. 1470). De samenvatting vermeldt: Dit wetsvoorstel strekt ertoe de vrijheid om te werken en om toegang te hebben tot de werkplek in de Belgische wetgeving te verankeren. Het beoogt echter in geen geval te raken aan de vrijheid van wie zijn stakingsrecht wil uitoefenen”.

"Wij denken dus dat het een fout is om te werken aan een nieuw Herenakkoord. Niet een defensieve maar een offensieve houding is hier aan de orde. Er moet een massale mobilisatie komen van de vakbeweging telkens de rechtbanken piketten willen opdoeken of er gedreigd wordt met politieoptreden. Als er ondemocratische wetten komen die het stakingsrecht inperken moeten we als vakbond ook bereid zijn de wet niet te eerbiedigen. Onze voorouders hebben dat ook moeten doen om de het einde van de kinderarbeid of de 8 uren dag te bekomen. Vandaag plaatst de regering en het patronaat ons opnieuw voor deze keuze."

Minister van Werk Kris Peeters (Cd&V) stelt voor om tot een nieuw Herenakkoord te komen tussen vakbonden en patroons. De vakbonden blijken te willen ingaan op deze vraag. Wij denken dat dit helemaal niet is aangewezen. Maar wat was het Herenakkoord van 2002, waarom werd het ondertekend en wat vinden wij hiervan?  Wij doken in ons archief om het geheugen op te frissen.

Op 23 oktober valt de deadline die Europa de Belgische regering heeft opgelegd voor de 'hervorming' van de Wet Major. Ivan Heyilgen, een politiek geëngageerde havenarbeider vertelt wat er aan de hand is.

Meer dan 100.000 vakbondsmensen, leden van andere sociale organisaties en verenigingen (Hart boven Hard in het bijzonder) en ongeorganiseerden betoogden in de straten van Brussel. In de grote steden was het openbaar vervoer ernstig ontwricht als gevolg van de talrijke stakende chauffeurs. Hetzelfde gebeurde bijvoorbeeld in de nationale luchthaven waar een groot gedeelte van de bagagisten niet kwam werken. Dit was het 17de of 18de actiemoment op één jaar tijd tegen deze regering. Dat kan tellen als sociale mobilisatie. Als dit geen bewijs is van de mobilisatiekracht en de actiebereidheid van de arbeidersklasse tegen de regering van de rijken, dan weten we het niet.

Marc Goblet, de voorzitter van het ABVV, wil een kortere arbeidsduur voor oudere werknemers. Op de vergadering van de Groep van Tien, met de belangrijkste federale sociale onderhandelaars, wordt het ABVV voorstel uit de doeken gedaan. Ondertussen lichtte hij zijn idee al toe aan de media.

"Het was een ruw ontwaken toen de regering Michel na betrekkelijk korte onderhandelingen eind juli met een plan voor de tax-shift en de begroting van de volgende jaren kwam. Voor deze regering betekent tax shift precies het omgekeerde van wat de bevolking verwacht: degenen die weinig hebben worden meer belast en de bedrijven worden minder belast."

"Hier valt niets bij te sturen via onderhandelingen: de enige haalbare eis is dan ook: intrekken van alle maatregelen van Michel I en ontslag van deze asociale regering! Eén dag betogen of staken zal niet volstaan: de ééngemaakte strijd over alle sectoren in alle regio’s is nodig. We kunnen het geslaagde actieplan van het najaar 2014 als voorbeeld nemen. Vooreerst moeten we van 7 oktober een effectieve stakingsdag maken niet alleen van de militanten maar van zoveel mogelijk leden. Dan kan een nieuwe 24 uren staking worden aangekondigd."

Erik Demeester las het nieuwste boek van Peter Mertens, ‘De miljonairstaks en zeven andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen’.

Binnen onze maatschappij heerst er een enorm onderhuids ongenoegen. Om daar op in te spelen is een offensief socialisme nodig. Eén dat de N-VA frontaal aanvalt (zoals zij met ons doen!), maar vooral ook het systeem aanvalt dat zij verdedigen. 

“Niet wenen, niet lachen maar begrijpen”

De vakbondsstrijd tegen Michel I zit in een impasse. Dat blijkt uit de beslissing van het ABVV om geen algemene staking te organiseren op 12 mei. Het is eveneens een vaststelling, dat alle strijd ten spijt, de regering haar plannen heeft weten door te drukken. Ja, het een en het ander is bijgesteld, maar de essentie van het beleid blijft onveranderd. Is het echter een verassing? Neen niet echt. Het is eerst en vooral een ‘reality check’. 

"Een jaar terug, bij de verkiezingen van mei 2014, was links verslagen en gedemoraliseerd. Nu niet meer. We komen hier immers sterker uit, en met meer mensen dan ooit tevoren. Wat we doorheen de kille en elitaire politiek van deze overheid herontdekken, dat is het nut en belang van “samen sterk”, en de duurzaamheid van waarden zoals solidariteit, gelijkheid, respect voor elkaar, gerechtigheid, strijdbaarheid en opstandigheid tegen onrechtvaardige macht, en democratisch overleg."

Het editoriaal van het Meinummer.

We hadden een gesprek met het piket van de reinigingsdienst van de stad Antwerpen.

Een korte balans van het nieuwe syndicale actieplan aan de vooravond van de algemene staking van ACOD.

Sinds de besparingsregering en haar aanval op de publieke sector zijn de problemen bij het spoor niet meer weg te branden uit het nieuws: klachten van gebruikers over het nieuwe vervoersplan, politieke druk om een minimumdienstverlening in te voeren, oplopende schuldenberg (5 miljard), enzovoort. Men zou denken dat het slechts woorden zijn en dat er in de praktijk niet veel verandert zolang er niets beslist is (1). De mensen hebben toch hun vaste benoeming, een goed salaris en genoeg verlofdagen, dus wat hebben ze te klagen?

Een commerciële piloot fileert de huidge luchtvaartindustrie. 'Het is nuttiger om een algemeen kader van de huidige stand van de luchtvaartindustrie te schetsen dan te speculeren over persoonlijke beweegredenen. Wanneer de massamedia berichten over deze tragedie focussen ze zich enkel op het persoonlijke aspect. Het staat nooit echt in de publieke belangstelling, maar de druk is zich binnen de sector nu al een tijd aan het opbouwen. Het moreel bevindt zich in de meeste luchtvaartmaatschappijen op een dieptepunt.'

Sinds de aanslagen in Parijs is er heel wat veranderd in Europa. Frankrijk, maar ook andere landen, zetten nu alles in op het voorkomen van aanslagen. In steden zoals Brussel en Antwerpen verschenen militairen op straat om „de veiligheid te garanderen”.

Rudy De Leeuw, van het ABVV belooft een 'hete lente'. Is dit echter wel voldoende om de regering te doen plooien?

Sp.a hield een nationaal congres op 7 februari. De korte congrestekst die er werd goedgekeurd blinkt uit door nietszeggendheid. Dit schudden ze uit hun mouw na een periode van grote syndicale bewegingen in eigen land, na de klinkende verkiezingsoverwinning van Syriza in Griekenland. De ideologische neergang van de sp.a blijft ons verbazen. Niet dat we dit schrijven met leedvermaak. We leven mee met de duizenden basismilitanten van de sp.a die knarsetandend de teloorgang van hun partij ondergaan en meestal niet op het congres aanwezig waren.

VRT-journaliste Lina Nasser werkte met 'Twintigers' een driedelige documentairereeks af waarvan woensdag op canvas het eerste deel werd uitgezonden. Voor deze reeks dook ze in de statistieken en stelde ze zich de vraag wat twintigers, de zogenaamde generatie Y, zoal bezig houdt. Uit de cijfers blijkt dat zes op de tien twintigers de toekomst somber tegemoet kijkt. Vooral op vlak van werk blijken ze veel kopzorgen te hebben. Vonk maakte van deze gelegenheid gebruik om een werkzoekende twintiger te interviewen.

Ondanks het verzet van het najaar volhardt de regering in haar beleid van sociale afbraak. De index-sprong, de contractbreuk met de bruggepensioneerden, de aangekondigde btw-verhoging vormen een explosieve cocktail. Er is dus een dringende nood aan nieuwe vakbondsactie van formaat. Om goed terug te vechten maken we best een balans op van de strijd sinds november. 

Patrick Humblet analyseert het laatste arrest van het Brussel Hof over het conflict bij het schoonmaakbedrijf BM&S.

Het basisinkomen is weer in de mode. Niet alleen in rechts libertaire kringen maar ook bij links radicale groepen of in sommige vakbondsmiddens. De linkse en rechtse voorstanders van een basisinkomen zijn het erover eens dat het inkomen onvoorwaardelijk moet zijn en aan iedereen moet worden uitbetaald door de overheid. Iedereen hetzelfde, of je nu arm of rijk bent, eigenaar of niet, werkt of niet, gehandicapt of ziek bent, oud of jong; het speelt geen rol. Het basisinkomen zou een antwoord zijn op het gebrek aan beschikbaar werk en een uitweg uit de loonslavernij, weg uit de vervreemding en een springplank naar ‘autonome’ en ‘creatieve’ arbeid.

Het edito van Vonk 267.

Maandag 5 januari 2015 is een historische dag voor de arbeiders van de schoonmaakfirma BM&S in het atelier van Schaarbeek, waar de treinen in onderaanneming schoongemaakt worden. Na een zeer strijdbare staking van 124 dagen is een akkoord bereikt zodat men het werk zal hervatten. De twee ontslagen syndicale afgevaardigden worden tijdelijk heropgenomen in een ander schoonmaakatelier van BM&S. Ze kunnen wel terug naar hun vertrouwde werkplaats in Schaarbeek nadat de gerechtelijke procedure die tegen hen loopt beëindigd is. De drie interim arbeiders, die geen verlenging van contract meer kregen, kunnen opnieuw aan het werk. Binnen de maand worden ze geëvalueerd, met de mogelijkheid tot het bekomen van een voltijds contract. Dat dit een belangrijke overwinning is, daar twijfelt niemand aan!

(Sinds de heropstart van het werk stellen de arbeiders vast dat directie op allerlei manieren het afgesloten akkoord met de voeten treedt. Meer hierover kan u binnenkort lezen op onze website).

Het nieuwe politieke jaar startte bij de Parti Socialsite met een verrassende schuldbekentenis van Elio Di Rupo. Een paar maanden geleden was hij nog premier van een coalitieregering samen met de liberalen en de christendemocraten. Nu is hij ‘gewoon’ weer voorzitter van een verzwakte partij in de oppositie, na een kwart eeuw ononderbroken deel te hebben genomen aan de federale regeringen.

Op 15 december maakten we de grootste algemene staking uit de Belgische geschiedenis mee. Wij spraken met Johan Nelissen, BBTK-afgevaardigde bij Beobank, over de mobilisatie bij Beobank die tijdens de regionale staking in Brussel piket hield en op 15 december de werkplaats blokkeerde.

Een relaas van de staking in Oostende. 

Het huidige overleg, binnen het keurslijf van de regeringsplannen, is een nepoverleg. Daar kunnen de vakbonden niet aan deelnemen. Langs vakbondskant werd ook veel nadruk gelegd op een taks-shift via een vermogenswinstbelasting. Dit is een zeer milde en ontoereikende manier om de vermogens te herverdelen. Mogelijk wordt ons dit toegeworpen als een mager bot, met de hoop andere maatregelen (index, verhoging van de pensioenleeftijd, ...) onverkort te kunnen doorvoeren. Het is nodig NU al een actieschema vast te leggen voor begin januari 2015

Wat aan alle piketten opviel, zowel bij de privé als bij de openbare diensten, was de grote vastberadenheid van de actievoerders. De meerderheid wil doorgaan "tot ze toegeven", of zelfs "tot die rotregering valt".

We komen even terug op de spontane stakingen bij de NMBS eind oktober.

Met een analyse van de huidige sociale beweging en onze voorstellen voor na 15 december. Zie hier de cover van de extra uitgave.

Hoe meer het protest aanzwelt hoe meer het patronaat en de regering op de proppen komen met belachelijke cijfers over de stakingsdeelname. Hoe meer de stakingsbeweging uitbreiding neemt, hoe meer ze wordt geminimaliseerd door de media. Na de derde stakingsdag meende men in het journaal op VTM en RTL zelfs een stakingsvermoeidheid te hebben ontdekt bij de actievoerders. Zij zagen blijkbaar iets anders dan wij.

Er is in België meer aan de hand dan een ritueel syndicaal protest tegen regeringsmaatregelen. Er is een maatschappelijke storm op komst. Windkracht 10 staat op de schaal van Beaufort voor een zware storm. We zijn daar nog niet. Het is echter wel stormachtig. En de overgang van windkracht 7, stormachtig weer, naar windkracht 10, kan zeer snel gaan. Zowel in de meteorologie als in de klassenstrijd. 

Na de betoging van 6 november in Brussel en de eerste regionale stakingsdag op 25 november, waren nu Luik en Oost- en West-Vlaanderen aan de beurt. Vroeg uit bed, gewapend met enkele oude vrouwenfietsen, mutsen, sjaals, handschoenen en te dunne sokken deden we een ronde langs Gentse stakerspiketten om onze steun kenbaar te maken en om te bespreken hoe we de arbeiders in hun bedrijven mobiliseren en hoe we samen de rechtse regering kunnen bekampen.

We kregen dit verslag van de staking in de industriezone van Ninove van een ABVV militant: "Toen we om 4 uur ’s morgens toekwamen aan het industrieterrein van Ninove stonden er al een 50 tal stakende arbeiders aan Nederwijk-Oost, één van de twee ingangen tot het terrein. De sfeer was gemoedelijk. Iedereen probeerde zich zo goed als mogelijk te verwarmen aan de twee met brandend hout gevulde olievaten en er kwamen bijna geen werkwillige arbeiders opdagen en af en toe passeerden toeterende wagens langs de ring om hun steun te betuigen aan het piket."

De staking in Oostende was vrij algemeen in de grote bedrijven zoals Vesuvius, Daikin, Maenhout, Bosman en bij het openbaar vervoer (De Lijn en de NMBS). In andere openbare diensten werd er ook gestaakt zoals in dit verslag wordt uitgelegd.

We zijn momenteel getuige van een historische fase in de Belgische klassenstrijd. De ‚besparingsmaatregelen’ aangekondigd door de homogeen rechtse regering Michel 1, waarvan Bart De Wever en zijn N-VA de architecten zijn, hebben protest uitgelokt op een schaal die niet alledaags is. De betoging op 6 november en ook de stakingsdag van 24 november waren een groot succes. Het eenheidsgevoel is groot, zelden was zo duidelijk dat er iets grondig mis zit met de verdeling van de rijkdom. Een beleid dat openlijk kant kiest van de rijken en het groot kapitaal is voor velen een stap te ver. Zeker wanneer er regelmatig berichten verschijnen over multinationale bedrijven die geen belastingen betalen, kapitaalkrachtigen die hun geld parkeren in belastingparadijzen, de 12.000 miljonairs die België rijker is verleden jaar enz.

De oproep van het gemeenschappelijk vakbondsfront om op maandag 24 november te staken viel niet in dovemans oren. Het havengebied lag volledig plat, er was geen treinverkeer, slechts één op de tien bussen reed, er viel geen tram te bespeuren en de stadsreiniging bleef binnen.

Aan de piketten was het duidelijk dat de stakers goed op de hoogte zijn van de situatie. De redenen om te staken overstijgen de situatie in de eigen fabriek. Het gaat om hun welvaart, hun toekomst en die van hun kinderen. Hun toekomstbeeld is somber en beangstigend. “We gaan allemaal Griekenland achterna!” is een vaak gehoorde afsluiter van hun verhalen. Hun actiebereidheid is groot en hun ambitie duidelijk: de besparingsplannen én de regering wegstaken en op de knieën dwingen.

De misdaden van IS (Islamitische Staat) roepen overal schrik en verontwaardiging op. Terecht natuurlijk, hun methoden en doenstellingen zijn zonder meer barbaars te noemen. Maar de berichtgeving in de media en de discussies die hierover gevoerd worden staan bol van schijnheiligheid en drogredeneringen. Om te beginnen met de term die wordt gebruikt: “radicalisatie”. Blijkbaar kunnen ze de gelegenheid niet laten voorbijgaan om alle radicalisatie (links of rechts, wij horen ze het al zeggen) op één hoop te gooien en als verwerpelijk voor te stellen.