Het kabinet Rutte III leek relatief eensgezind en stabiel te zijn. De aankomende verkiezingen van 20 maart en de bewegingen van onderop vergroten nu echter de spanningen. VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff torpedeerde bijna het Klimaatakkoord, door zich op demagogische wijze uit te spreken tegen 'klimaatdrammer' Rob Jetten. Een week later namen het CDA en D66 wraak door te pleiten voor een versoepeling van het zogenaamde kinderpardon, iets waar de VVD fel op tegen is.
Verkiezingen in aantocht
Over het algemeen worden de Provinciale Verkiezingen niet als de meest spannende verkiezingen gezien en hebben deze een relatief lage opkomst. Indirect wordt echter de Senaat (Eerste Kamer) gekozen, wat effect kan hebben op de meerderheid die de regeringscoalitie nodig heeft om haar plannen door te voeren.
Indien de regeringspartijen nog een ruime meerderheid in de peilingen zouden hebben, zouden zij elkaar niet in de rug aanvallen. De dalende populariteit van de regeringscoalitie (nu tussen de 35 en 40%) zorgt voor een aantal 'proefballonnetjes' bij Dijkhoff die bij de PVV of FvD vandaan zouden kunnen komen. Tegelijk zien we een spontane uiting van 'humaniteit' wat betreft de minderjarige asielzoekers.
Indien de coalitie haar meerderheid in de Senaat zou verliezen, bijvoorbeeld door winst van GroenLinks en/of Forum voor Democratie, zou de regering (die al op 4 partijen gebaseerd is) de steun van nog meer partijen nodig hebben om beleid door te voeren. In het al zeer gefragmenteerde politieke landschap, zal dat geen goed nieuws zijn voor de coalitie. De gang zal eruit gaan, terwijl de concessies aan GroenLinks en FvD tot onvrede en verdere polarisatie zullen leiden in de samenleving.
Een hete maart
Het kabinet kan zich daarnaast voorbereiden op een hete maart. We hebben al gezien hoe de internationale beweging van klimaatspijbelaars zich nu ook naar Nederland heeft verplaatst. Deze beweging, bestaande uit frisse scholieren zonder verleden van politieke activiteit, laat zien wat de toekomst in petto heeft. De protesten waren radicaal en de reactie van de heersende klasse en de rioolpers was uitermate agressief en hatelijk. De ervaren Mark Rutte was iets tactvoller en probeerde de beweging af te remmen door met enkele vage beloften te komen, maar dit zal niet werken.
Op 10 maart zullen we een grote landelijke Klimaatmars zien, gesteund door een brede maatschappelijke alliantie, om de druk op de politiek te vergroten. De problemen kunnen niet meer weggewuifd worden. Het vraagstuk van wie betaalt voor de klimaatcrisis, is een klassenvraagstuk, dat samenhangt met de strijd van de arbeidersbeweging en de strijd tegen de maatregelen van dit kabinet van de multinationals.
Daarnaast zien we op 15 maart een landelijke onderwijsstaking, waarbij van het basisonderwijs tot het hoger onderwijs gestaakt wordt voor betere arbeidsomstandigheden, welke enkel mogelijk zijn door enorme overheidsinvesteringen, het tegenovergestelde van het beleid van Rutte III.
Eveneens zal 18 maart een landelijke actiedag zijn om het pensioenstelsel te redden. In verschillende sectoren en bedrijven zullen er acties zijn tegen verhoging van de pensioenleeftijd, tegen de fiscale boete op eerder stoppen met werken, voor indexatie en voor de opname van alle werkenden in de pensioenfondsen. Deze acties keren zich direct tegen de plannen van minister Koolmees.
Verbinden en doorzetten
In de omstandigheden van interne wrijving binnen het kabinet, is het noodzakelijk voor de arbeidersbeweging om deze verschillende vormen van strijd met elkaar te verbinden. Het is immers het kapitalistische systeem, hand en tand verdedigd door dit kabinet, dat verantwoordelijk is voor de ellende waartegen men protesteert.
De crisis van het kapitalisme heeft geleid tot jaren van bezuinigingen op de onderwijssector en de verhoging van de AOW-leeftijd, omdat de kapitalisten het niet meer kunnen veroorloven om deze verworvenheden in stand te houden. Het koppelen van de rekenrente van de pensioenfondsen aan de marktrente (bijna nul, wegens de stimuleringsmaatregelen van de ECB) heeft geleid tot kortingen op pensioenen. De nood aan goedkope arbeid om winsten te realiseren, heeft geleid tot een wildgroei van arbeiders met flexcontracten en zzp'ers die geen pensioenpremie betalen. Bovenal is het kapitalisme niet in staat om op rationele wijze klimaatneutraal te produceren, omdat er sprake is van productie voor winst en deze boven mens en milieu gaan.
Genoeg reden om deze verschillende bewegingen te combineren en te verbinden in een beweging tegen kabinet-Rutte III en het systeem dat het dient, het kapitalisme. Met de nationalisering van de grote multinationals (waaronder het beruchte Shell), de banken en verzekeraars, zullen we grip hebben over hoe en wat we produceren. Met werknemerscontrole over de pensioenfondsen, kunnen deze verenigd worden in een Nationaal Pensioenfonds, dat kan investeren in zaken als groene energie en technologie, en kwalitatief goed onderwijs voor iedereen, met goede arbeidsvoorwaarden voor de leerkrachten. Het rendement zal goed zijn voor de hele samenleving. Voor nu, doorzetten tegen Rutte!