Toen jonge Indonesiërs eind augustus in opstand kwamen tegen hun regering, parlement en politie, hadden ze niet verwacht dat dit een kettingreactie zou veroorzaken. En toch... Na de demonstraties in Oost-Timor brak in Nepal een revolutionaire beweging uit. In een tijdsbestek van vierentwintig uur gingen tienduizenden jongeren de straat op, staken het parlement in brand, verplichtten de premier en zijn regering af te treden en dwongen de meest gehate politici per helikopter te vluchten. Deze beelden zijn de hele wereld rondgegaan. Ze hebben overal de arbeiders – en hun heersende klassen – de kracht van de massa's getoond eenmaal ze in beweging komen.
De klassenwoede
De gebeurtenissen in Nepal maken deel uit van een bredere revolutionaire golf, die onlangs een reeks landen die worden gedomineerd door het imperialisme overspoelde, in het bijzonder in Zuid- en Zuidoost-Azië en Afrika. Het gaat onder meer om bewegingen in Sri Lanka in 2022, Bangladesh en Kenia in 2024, en dit jaar in Indonesië, de Filippijnen, Oost-Timor en Madagaskar.
Tegen de achtergrond van de wereldwijde crisis van het kapitalisme stijgen de werkloosheid, inflatie en schulden zodanig dat de kloof tussen de rijkdom van de heersende klieken in deze landen en de armoede van hun bevolking onverdraaglijk geworden is. In Nepal begonnen de protesten met een beweging tegen de 'nepo-baby's', de kinderen van de heersende klasse die in luxe leven ten koste van de arme massa's. In Bangladesh werden de protesten veroorzaakt door het onrechtvaardige beleid van quota voor het aannemen van personeel in de ambtenarij, waardoor gezinnen die dicht bij de regering stonden, bevoordeeld werden.
Elke keer is het een klassenwoede die tot uiting komt, ook al mobiliseert het in dit stadium vooral de jongere lagen van de bevolking. En net als bij de revoluties van de 'Arabische Lente' in 2011 moedigt de snelle omverwerping van heersende klieken die als onaantastbaar werden beschouwd – de Hasina in Bangladesh, de Rajapaksa's in Sri Lanka – jongeren land na land aan om in actie te komen.
Gemotiveerd door de strijd tegen de corruptie van de heersende klassen, worden deze revoluties gekenmerkt door een afwijzing van alle politieke partijen en machtsinstellingen. In Sri Lanka waren de demonstranten niet tevreden met het aftreden van de president: ze eisten het ontslag van alle parlementsleden. In Indonesië riepen ze: "Weg met het parlement!" In Nepal staken ze het gewoon in brand. Wat de Keniaanse jeugd betreft, zij hanteren de slogan "zonder stammen, zonder stamhoofden en zonder partijen” om hun verzet tegen alle "parlementaire varkens" te markeren.
Dit wantrouwen is niet verwonderlijk: al deze officiële partijen, zowel van rechts als van 'links', hebben zich gecompromitteerd met het bestaande systeem. In Bangladesh steunde de stalinistische 'communistische' partij lange tijd de Awami Liga van dictator Sheikh Hasina, onder het mom dat het een 'progressieve' en 'anti-imperialistische' vleugel van de Bengaalse bourgeoisie belichaamde. In Nepal zijn het de verschillende 'communistische' partijen zelf die sinds 2008 om beurten aan de macht zijn gekomen om het bezuinigingsbeleid van het IMF uit te voeren – terwijl ze de families van hun leiders verrijken.
En in België?
Geen enkel land is immuun voor deze wereldwijde opstand. Ook hier is het mogelijk de regering en de burgerlijke instellingen op hun kop te zetten of zelfs te doen verdwijnen. Uit een laatste peiling blijkt dat de regeringscoalitie geen meerderheid meer heeft. Ook is het vertrouwen in de staatsinstellingen erg laag.
Terwijl de sociaal verwoestende impact van de tegenhervormingen van Arizona begint door te dringen in de hoofden van werkende mensen, groeit ook hun woede. De zeer verontrustende mentale toestand van jongeren is een andere indicatie van deze enorme malaise in de Belgische samenleving. Het is een negatieve uiting van een gebrek aan vertrouwen in de toekomst onder het kapitalisme.
Het jaar 2025 is tot nu toe een van de meest turbulente geweest op het front van strijd en repressie. De massaal gedragen verontwaardiging rond Palestina is de katalysator van vele andere frustraties en woede. Eerlijk gezegd is er maar één vonk nodig, slechts één, om hier en in Italië of Frankrijk alles te doen ontploffen. De stakingen, weliswaar nog in een beginstadium, van Brusselse middelbare scholieren tonen aan wat er mogelijk is.
We hebben een revolutionair leiderschap nodig!
Land na land gaven de revolutionaire jongeren blijk van hun grote moed. Terwijl de belangrijkste organisaties van de arbeidersbeweging crimineel inactief bleven – als ze het regime al niet openlijk hebben verdedigd!
Tienduizenden jongeren kunnen de heersende klasse in het defensief dwingen, een paar regeringen ten val brengen, maar onvermijdelijk raakt hun beweging geïsoleerd en uitgeput.
Het is een wet van elke revolutie: zonder de massale deelname van de arbeidersklasse, en zonder een revolutionaire leiding aan het hoofd van deze massabeweging, zal de bourgeoisie uiteindelijk altijd de controle herwinnen. Ondanks al hun vastberadenheid zijn de bewegingen "zonder leiders en zonder partijen" uiteindelijk niet opgewassen tegen de heersende klasse, die zich altijd weet te organiseren om haar belangen te verdedigen.
De huidige revolutionaire golf laat zien dat er een krachtige woede heerst en dat de jeugd bereid is te vechten om een einde te maken aan corruptie en ongelijkheid. Maar om erin te slagen zich aan te sluiten bij de arbeidersklasse en het systeem ten val te brengen, ontbreekt het nog steeds aan een revolutionaire leiding die haar potentieel waarmaakt!