“Nooit te voren hebben we zoiets mee gemaakt.” Fabian Defraine snakt even naar adem. Fabian is marxistisch gemeenteraadslid voor de SPT, de linkse socialistische groep gedragen door de arbeidersbasis van de Parti Socialiste in Tubize (1).
“Vierhonderd mensen op de gemeenteraad! Het ‘Comité Piscine’ (het Zwembad-Comité) had samen met de SPT de bevolking opgeroepen om naar de raadszitting van 21 december te komen om er onze eis voor de bouw van een openbaar zwembad kracht bij te zetten.” Dit is de eerste nieuwe sociale beweging van omvang in de gemeente sinds de strijd tegen de sluiting van de het staalbedrijf Forges de Clabecq in 1996/1997.
“Eigenlijk plukken we nu de vruchten van de jarenlange informatie- en mobilisatiewerk van het ‘Comité Piscine’ voor een nieuw zwembad. De strijd voor een nieuw zwembad na de sluiting ervan in 1999 staat symbool voor de strijd voor een sociaal sportbeleid in de gemeente dat botst met het prestigebeleid van de huidige meerderheid (PS, CDH en onafhankelijken). Dat elitaire beleid draait rond het promoten van de plaatselijke voetbalploeg, FC Tubize, die in de tweede afdeling speelt en de bouw van een nieuwe tribune, precies op de plek waar het vroegere zwembad zich bevond. We hebben natuurlijk niets tegen voetbal maar wel tegen een beleid dat een dure toegang tot deze sport oplegt aan de jongeren van de gemeente.”
“Het zwembad werd in 1999 gesloten omdat het niet meer beantwoordde aan de veiligheidsnormen. Dat is juist. Maar ze vergeten erbij te vertellen dat de gemeente het gebouw bewust heeft laten verloederen. Een paar maanden later verkondigde de toenmalige meerderheid, waar de PS niet meer deel van uitmaakte, dat er binnen twee jaar een nieuw zwembad zou gebouwd worden. Ondanks veel beloftes en verklaringen van het nieuwe college, dat in het jaar 2000 aan de macht kwam samen met de PS, is er nog steeds geen aanstalten gemaakt voor een nieuw zwembad. Ondertussen werd het Comité Piscine gevormd en sprokkelde het meer dan 3000 handtekeningen bijeen voor de snelle opening van het zwembad. Tijdens de laatste maanden is de mobilisatie in een stroomversnelling gekomen. Affiches en pamfletten werden verdeeld in de hele gemeente. De affiche met de slogan ‘Rendez leur piscine aux Tubiziens’ (Geef de Tubekenaars hun zwembad terug) pronkte op korte tijd zeker op één op vier vensters. Echt indrukwekkend om te zien, hoor! Een ware vloedgolf!”
“Alhoewel het Comité Piscine ‘apolitiek’ is, dus niet verbonden met één partij, ben ik de feitelijke politieke spreekbuis van deze beweging. In de gemeenteraad eiste ik dat er een debat komt over de bouw van een nieuw zwembad. Blijkbaar voelde de meerderheid de hete adem van de mobilisatie van de bevolking. Het College deelde mee dat er een ontwerp klaar is dat openbaar ging gemaakt worden in de maand november. Ik vroeg om het Comité Piscine te betrekken bij dit ontwerp. Het werd ons geweigerd. De gemeenteraad van november ging niet door en de raadsleden werden uitgenodigd op een nieuwe zitting op 21 december, waar het ontwerp voor een nieuw zwembad uit de doeken zou worden gedaan.”
“Met deze informatie op zak deden wij een oproep tot mobilisatie van de bevolking voor deze raadszitting. Het resultaat ken je. Zeker vierhonderd mensen gingen in op onze oproep. Een onverhoopt succes. Gezien de grote opkomst werd beslist de zitting in een grotere zaal te houden. Daar kwam de vertegenwoordiger van een privé-holdingmaatschappij het project voor een nieuw zwembad uitleggen. De man hield duidelijk van ronkende verklaringen zoals ‘Wij gaan de prestaties van de privé ten dienste stellen van de sportieve prestaties’. De zaal luisterde beleefd verder Het is duidelijk: het wordt een privé-zwembad, gebouwd om geld op te brengen aan de holdingmaatschappij. Over een sociaal sportbeleid kregen we niets te horen.”
“Nochtans is dit een belangrijke bekommernis bij de bevolking. Met de sluiting van het zwembad in 1999 verdween een belangrijke openbare dienst in de gemeente. Vandaag leren veel kinderen in het Tubeekse niet meer zwemmen. Het zwembad was vroeger een gekende en geapprecieerde sociale ontmoetingsplaats. Er werd aan sport gedaan tegen een lage kost. Tijdens de zomermaanden was het de enige plek waar jongeren die niet op vakantie gingen of konden gaan, zich kwamen ontspannen. Dankzij goedkope abonnementen kwamen families uit de sociale woonwijk Le Clos bijna elke dag naar het zwembad. De mensen eisen dus niet om het even welk zwembad maar een openbaar zwembad, als instrument voor een sociaal beleid!”
“Na de uitleg van de man van de holdingmaatschappij was de burgemeester bereid het woord aan de zaal te geven. Maar er mogen enkel maar technische vragen gesteld worden! Zeer nadrukkelijk wordt er aangedrongen geen politieke vragen te stellen! En dat op een gemeenteraad waar een belangrijk gedeelte van de bevolking aanwezig is. Na een paar technische vragen worden onvermijdelijk ‘politieke’ kwesties aangeraakt. Waarom een privé-project? Wat met het prijzenbeleid? Hoe sociaal wordt het zwembad? Dat zijn vragen die spontaan opkomen bij de aanwezige bevolking. De burgemeester wil hier onmiddellijk een einde aan maken. De mensen worden onrustig, anderen worden kwaad. Het is nu mijn beurt om hier op te reageren. Natuurlijk verdedig ik het recht van de bevolking om ‘politieke’ vragen te stellen en begin ikzelf met deze vragen te herhalen. De burgemeester probeert mij het woord te ontnemen. Maar probeer dat eens in aanwezigheid van 400 gemobiliseerde Tubekenaars! Onmiddellijk beginnen mensen te roepen ‘Laat hem spreken’, ‘Laat je niet doen Fabian’, ‘Hij is een vertegenwoordiger van het volk’. Uiteindelijk kan ik toch mijn zeg doen. Ik eis dat er een openbaar zwembad moet komen in Tubeke en wil dat het Comité Piscine betrokken wordt bij het ontwerp van dit zwembad. Een privé-zwembad pik ik niet. Ik vraag ook naar de inhoud van het akkoord tussen de gemeente en deze privé-holding. Ik krijg natuurlijk geen antwoord. Inzage in het contract wordt geweigerd. De zitting wordt uiteindelijk snel ontbonden door de burgemeester.”
“Maar onze strijd gaat verder. Onmiddellijk na de raad heb ik een brief opgesteld en verspreid onder de bevolking rond de eis ‘nee aan een privé-zwembad, ja voor een openbaar zwembad’. Hierin leg ik uit dat het project gesteund door het College enkel en alleen een financiële operatie is onderworpen aan het winstprincipe. De reacties hierop waren zeer goed onder de bevolking. Het Comité Piscine zal haar strijd verder blijven voeren.”
“De bevolking is nu gemobiliseerd. In de vorige jaren hebben de mensen veel geslikt, zoals de nieuwe belastingen op de vuilzakken en de andere gevolgen van een weinig sociaal beleid. Het is nu echter de eerste keer dat de bevolking terug echt wakker schiet.”
(1) Voor achtergrondinformatie over het ontstaan van de SPT en de verkiezing van Fabian: