Een tiental jaren geleden werd in Antwerpen een korps van buurttoezichters opgericht. Aan de hand van kansarmoede-studies werden een aantal probleemwijken afgebakend waarin deze toezichters een direct en herkenbaar aanspreekpunt zouden gaan vormen voor de bevolking. Ondertussen heeft dit opzet zijn waarde bewezen. Toch ‘geniet’ het na een decennium nog altijd de status van ‘project’ en wordt het team samengesteld uit mensen met zeer diverse contracttypes en gebeurt de vrij ondoorzichtige financiering uit tal van potten en potjes. Wat meer is: in een poging de veiligheidsobsessie van de Antwerpenaar te laven wil men dat de toezichters nu ook ’s avonds op pad gaan. Zonder premie uiteraard, want het mag weer allemaal niks kosten We hadden hierover een gesprek met Barry, CCOD-afgevaardigde van de toezichters.
‘Het idee om onze mensen in vroege en late shiften (8.30-16.00 en 13.00-21.00 of 14.00-22.00) de straat op te sturen dook een eerste keer op in 1998, toen ik pas in dienst was. Zonder enig overleg wou men ons late shiften in de maag splitsen. Men rekende er blijkbaar op dat het personeel toch niet gesyndiceerd was. Dankzij een snel georganiseerd protest waarbij we zelfs advocaten raadpleegden werd het plan ingetrokken.
Nu wordt het opnieuw uit de mottenballen gehaald. Het opzet is eigenlijk tweeledig. Ten eerste wil het college een besparing op personeelskosten realiseren door overuren te annuleren. Het gebeurt in ons team wel eens dat wij na afspraak een huisbezoek in de avonduren moeten afleggen. Dat zijn dan overuren. Tijdens een late shift zou dat dan binnen onze reguliere uren kunnen. Ten tweede is voor het beleid en een deel van de publieke opinie meer veiligheid blijkbaar gelijk aan ‘meer uniformen op straat’. Dat doet me denken aan een sketch van Geert Hoste waarin hij zei dat uniformen van postbodes en politieagenten meer en meer op elkaar beginnen te lijken, zodat de aanblik van een postbode in de ochtendschemering wellicht het veiligheidsgevoel van de Vlaming zou verhogen.
Dezelfde filosofie steekt achter het ’s avonds op straat laten rondlopen van buurttoezichters. Dit staat echter haaks op de doelstelling van het project buurttoezicht: het is niet de bedoeling dat wij politietaken uitvoeren, we zijn trouwens ongewapend. Het enige wat we bij onheil kunnen doen is onze meldingsplicht nakomen die elke burger heeft trouwens. Ons uniform is bedoeld om onze herkenbaarheid, zichtbaarheid en daardoor onze aanspreekbaarheid te verhogen. ’s Avonds zijn er weinig of geen mensen op straat. Als men op dat uur van de dag een geüniformeerde de straat op stuurt moet dat zijn om politietaken uit te voeren. Nu wil men ons blijkbaar de straat op om het feit dat de politie nog nauwelijks patrouilles te voet of met de fiets uitvoert, te compenseren. Vergeet daarbij niet dat ons korps slechts uit 35 mensen bestaat voor de hele fusiestad Antwerpen!
Wat men nu doet is het korps demotiveren. Waarom doen mensen deze job? Niet vanwege de hoge verloning, wel omwille van het sociale contact met mensen, een positieve kijk op de stad en de samenleving en de wil om daar een steentje toe bij te dragen, en, zeker niet onbelangrijk, de daguren. Je moet ook beseffen dat het onmogelijk is om in dit korps promotie te maken. Willen de mensen zich in een later stadium in hun carrière verbeteren dan kunnen ze dit enkel door avondschool te volgen met het oog op een toekomstige, andere job. Deze mogelijkheid zou nu ook vervallen! Het zal je dan ook niet verbazen dat veel collega’s momenteel beginnen te solliciteren
Het korps wordt trouwens nog op andere manieren stiefmoederlijk behandeld. De budgettering wordt alsmaar zwakker. Zo is er na al die jaren nog altijd geen geld voor een dienst-gsm. Onze kledij raakt versleten, onze fietsen raken niet hersteld. Momenteel komt er 1,8 miljoen frank vanuit het Sociaal Impuls Fonds (SIF). Vanaf volgend jaar houdt dat op. Hoe zal het worden gecompenseerd? Onze schepen Chantal Pauwels (Agalev) sprak in het verleden meermaals haar waardering uit voor ons werk. Maar wanneer zal die waardering eens worden omgezet in een beter loon, een statuut en een fatsoenlijke betoelaging?’
