Versnelde vermindering van de werkloosheidsuitkeringen, afschaffen van de anciënniteit, brugpensioen nog enkel vanaf 60 jaar en met 41 jaren dienst, invoeren van gemeenschapsdienst voor langdurige werklozen, landingsbanen pas vanaf 60 jaar inplaats vanaf 55 jaar, nog 60 procent van het loon na 1 maand ziekte voor ambtenaren, strengere controle en activering van langdurige zieken: dit zijn de maatregelen die Michel I aankondigde.
De bedoeling is duidelijk: zoveel mogelijk mensen op de arbeidsmarkt duwen zodat de lonen onder druk komen te staan. Het contract van onbepaalde duur dat de norm zou moeten zijn, wordt de uitzondering. De bazen kunnen steeds hogere eisen stellen en bieden slechtere contracten aan: het aantal deeltijdsen bedroeg in België in 2017 24 procent, de tijdelijke contracten stegen van 7 procent in 2016 tot 9,8 procent in 2017. De werklozen worden zodanig onder druk gezet dat ze om het even wat zullen aannemen onder gelijk welke voorwaarden. Door het afschaffen van de anciënniteit zal enkel nog je diploma en je productiviteit tellen. De werkgevers willen af van collectieve afspraken tussen werkgevers en vakbonden over sectorale minimumlonen en automatische loonsverhogingen. Ze kiezen voor een individueel verloningsbeleid om solidaire acties voor betere lonen in de toekomst te vermijden. De stress op het werk en de burn-outs nemen toe. Velen leven in constante onzekerheid over hun einde loopbaan en hebben de indruk dat ze constant achter de feiten aanhollen. Bij elk nieuwsbericht over de pensioenen blijkt dat ze of langer moeten werken, of nog minder zullen krijgen!
Naar een algemene staking op 2 oktober 2018
De federaal secretaris van het FGTB (Waals ABVV ) Jean-François Tamellini verklaarde in Le Soir “De regering zet ons met de rug tegen de muur: een algemene staking, in gemeenschappelijk vakbondsfront is het enige wat erop zit! Ik zal er alles aan doen om dit zowel in mijn eigen organisatie als bij de christelijke vakbond goedgekeurd te krijgen!”.
Dat zal echter niet zonder slag of stoot gebeuren want een deel van de vakbondsleiding stelt zich héél afwachtend op. Niet alleen in het ACV, maar ook in het ABVV. Ondertussen heeft het federaal bureau van het ABVV het voorstel van een algemene staking laten varen voor een 'actiedag' met 'allerlei betogingen'. Het heet dan dat de krachtsverhoudingen in ons nadeel zijn, dat we ons beter koest houden en hopen op een andere regering. Ze gaan voorbij aan het feit dat verkiezingen op zich nog nooit iets fundamenteels veranderd hebben. Alle verworvenheden die nu onder druk staan, zijn door volgehouden strijd en ten koste van veel opoffering verkregen. Slechte krachtsverhoudingen staan niet voor eens en altijd in steen gebeiteld. Ze kunnen en moeten veranderen.
Er is zeker actiebereidheid bij de basis, maar we mogen de impact van méer dan tien jaar liberale indoctrinatie niet onderschatten. De regering zet de mensen tegen elkaar op: de jongeren tegen de ouderen, de werkenden tegen de werklozen, de ambtenaren tegen de privé, en iedereen tegen de vluchtelingen! Een goed voorbereide informatieronde is geen overbodige luxe. Er zijn vandaag 52.302 openstaande betrekkingen tegenover 184.191 werkzoekenden. (1). Zelfs als alle jobs ingevuld worden zijn er nog 132.000 te kort om iedereen aan werk te helpen. Tot zover de fabel van “het tekort op de arbeidsmarkt”.
Dat lagere uitkeringen meer mensen aan het werk krijgen is ook nog nooit bewezen, de financiële druk doet hen wel harder zoeken, maar creëert op zich niet meer jobs. Wat wel vast staat is dat in 2016 49,1 procent van de werklozen tot de groep met een armoederisico behoorde, tegenover 5 procent van de werkenden.
We moeten de mensen proberen overtuigen met ideologische argumenten, de kwestie van de betaalbaarheid van de pensioenen bijvoorbeeld is een politieke keuze. De patroons kregen een loonlastenverlaging van 16 miljard, dat geld verdween in hun zakken. Ten koste van de sociale zekerheid die nu minder heeft om pensioenen en uitkeringen te bekostigen.
Opbouwen van het sociaal verzet
Vele militanten waren ontevreden over de manier waarop de vakbondsleiding het momentum van 2014 en 2015 uit handen heeft gegeven. Sindsdien is er wel nog veel actie gevoerd, maar zonder een duidelijk plan of de wil om te winnen. Eens een grote actie was geslaagd (nationale betoging en staking) was het weken en zelfs maanden wachten op een nieuwe actie. Onze vakbondsleiders gaven dan de voorkeur aan ‘overleg’ dat niets opbracht. Zo zullen we nooit iets uit de brand slepen. De regering en het patronaat hebben geen schrik meer van ons. Dit moet veranderen. Er is vandaag opnieuw een plan nodig met een kalender van acties die moet uitmonden in een staking van onbeperkte duur. Want dat is de enige manier waarop we ze op hun knieën kunnen krijgen. We kunnen de voorbereidingstijd die ons rest tot 2 oktober goed gebruiken om de discussie over succesvolle acties ten gronde te voeren. Niemand zegt dat we op de leiding moeten wachten, we kunnen zelf het initiatief nemen. Het is ook een unieke gelegenheid om de plaatselijke werking onder de loep te nemen. Interimarbeid bijvoorbeeld is wettelijk goed geregeld, veel syndicale delegaties gaan hier veel te gemakkelijk en veel te ver in mee.
De voorbije periode kwam de vakbond als instituut ook onder vuur te liggen. De N-VA gaat hierin het verst: zij willen de vakbonden niet langer de werkloosheidsvergoedingen laten uitbetalen, ze rechtspersoonlijkheid geven en het stakingsrecht aan banden leggen. Denken we maar aan het recente vonnis in de zaak tegen Bruno Verlaeckt (voorzitter ABVV Antwerpen) en Tom Devoght (delegee ABVV-Algemene Centrale), waar ze vervolgd werden voor het belemmeren van het verkeer bij een stakingsactie in 2015. In Antwerpen werkten parket en politie al samen bij drugsdelicten, nu spanden ze samen tegen de vakbond.
De voorbije cipiersstaking, tegen het invoeren van een minimum dienstverlening is voorlopig met een sisser afgelopen, maar de problemen zijn verre van opgelost. De ééngemaakte dossiers die alle werknemers, zowel van de privé als van de openbare diensten aanbelangen liggen voor het grijpen: het pensioendossier, de precaire tewerkstelling en de aanvallen op de vakbondsrechten. Laten we die als inzet nemen voor de komende acties.
(1) Minerva progressieve denktank, De Standaard 27/7/2018
