Naar aanleiding van de stakingsaanzegging van de Franstalige Christelijke handelsvakbond hadden we een interview met nationaal secretaris Myriam Djegham.
“De handelssector behoort tot de tien slechtst betaalde sectoren”, legt Myriam Djegham uit. Ze schetst ons snel en efficiënt de sociale situatie in de handel. "Hier vinden we steeds meer onzekere contracten en veel deeltijds werk. Meer dan de helft van de werknemers heeft geen mogelijkheid om zich te organiseren omdat ze geen bescherming hebben en geen vakbond. Multinationals doen zich voor als kleine buurtwinkels door middel van franchising. De koopkracht neemt ook af, e-commerce groeit, de marges worden kleiner. Om de dividenden voor de aandeelhouders op peil te houden, wordt er maximale druk uitgeoefend op de werknemers (waarvan vrouwen de meerderheid vormen): minder jobs, minder vaste contracten, de toch al zware arbeidsomstandigheden verslechteren (fysiek zwaar, agressieve klanten, de productiviteitsdruk van het management wordt ondraaglijk). Daar komen nog eens de variabele werktijden en het werken in het weekend bij. Over de eerste zes maanden van de strijd tegen Arizona zegt ze dat "de mobilisatie in een deel van de sector reëel was, vooral aan Franstalige kant, maar alleen in bedrijven waar vakbonden actief zijn (dus minder dan de helft). Het is moeilijker om veel mensen te mobiliseren in een deel van de non-foodsector omdat daar meer tijdelijke contracten worden gebruikt. Maar na de staking van eind maart ontbrak het ons aan een duidelijk actieplan.”
Half augustus, wanneer heel België kreunt onder een hittegolf, verspreidt CNE-Commerce een persbericht waarin een onbeperkte stakingsaankondiging wordt gedaan. Wat heeft jullie daartoe aangezet?
"Toen we vernamen dat de tekst over de verschillende maatregelen half juli in eerste lezing was aangenomen, werden we door afgevaardigden aangezet om niet tot oktober te wachten om te reageren. We hebben onze instanties geraadpleegd en de andere vakbondsorganisaties voorgesteld om een stakingsaankondiging in te dienen. De leden van ons bureau steunden het voorstel, maar de andere vakbondsorganisaties wilden zich er in dit stadium niet bij aansluiten. Begin augustus hebben alleen wij de stakingsaanzegging naar de werkgeversorganisaties VBO en UNIZO gestuurd."
Het persbericht hekelt de rampzalige gevolgen die deze hervormingen zouden hebben voor werknemers en waarschuwt werkgevers en winkelcentra die ze zouden willen toepassen. "Met name de maatregelen in het zomerakkoord die gericht zijn op het verlengen van de openingstijden. Winkels die openblijven tot 21.00 uur, de afschaffing van de wekelijkse rustdag (verplichting 24 uren te sluiten), wat zou leiden tot meer openingen op zondag. Bovendien is er momenteel een wetsvoorstel in de maak dat het spreiden van de arbeidstijd op jaarbasis vergemakkelijkt, namelijk: de mogelijkheid om tot 12 uur per dag en 50 uur per week te werken, op basis van een eenvoudige overeenkomst tussen de werkgever en de werknemer. Met deze wetswijzigingen voert de regering een brutale aanval uit op de rechten van werknemers in de handel, die al zwaar onder druk staan door de toenemende onzekerheid van de arbeidsomstandigheden in de sector. Een extra dag openen en de openingstijden verlengen zal geen kwalitatieve banen opleveren. Integendeel, de toch al hoge werkdruk in de winkels zal nog verder verhogen. Bovendien zal dit een ernstige inbreuk vormen op het privé- en gezinsleven van de werknemers, net als het feit dat zij beschikbaar moeten zijn om veel meer uren per week te werken dan in hun contract is overeengekomen. De meerderheid van de werknemers in de handel, voor wie het combineren van werk en privéleven al moeilijk is, is tegen deze maatregelen.
CNE Handel heeft een stakingsaanzegging voor onbepaalde duur ingediend. Deze aankondiging heeft tot doel de acties van de werknemers in de sector tegen de antisociale maatregelen, die tegen hen gericht zijn, te dekken. CNE Handel geeft hiermee een duidelijke waarschuwing aan VBO en UNIZO, die zich verheugen over het zomerakkoord en de arbeidsomstandigheden van de werknemers in heel de sector verslechteren. Deze stakingsaankondiging is ook een waarschuwing aan bedrijven en winkelcentra. Als zij besluiten om hun zin door te drijven, zonder de bestaande akkoorden te respecteren en zonder een bijkomende tegemoetkoming voor de werknemers, zullen we onmiddellijk en vastbesloten reageren."
Hoe zie je het nieuwe seizoen op interprofessioneel niveau? Hoe denk je de sectorale strijd te combineren met de strijd van andere werknemers?
"Er zijn al twee data: 24 september in Namen en 14 oktober. Als er acties in de handel komen, zullen die deze twee momenten versterken."
Denk je dat deze regering zal terugkrabbelen en ‘evenwichtige maatregelen’ kan accepteren, zoals het vakbondsfront eist?
“Ze kan misschien een beetje terugkrabbelen, maar zeker niet genoeg om de afbraak van de sociale rechten te voorkomen."
Denk je dat Arizona moet vallen?
“Zeker, dat zou een eerste stap zijn!”
