Geen enkel vraagstuk is gevaarlijker vanuit socialistisch perspectief dan oorlog. Menig sterke socialistische partij is ten onder gegaan doordat ze in de val trapte om steun te geven aan “haar” regering in oorlog. En de oorlog komt gevaarlijk dichtbij in Europa. Eerst had je de militaire tussenkomst in Libië, nu heb je de Franse interventie in Mali. België zorgt voor twee C-130 vliegtuigen die logistieke steun geven aan de Franse troepen en voor helikopters die instaan voor medische hulp en evacuatie van gewonden. Het parlement heeft die militaire opdracht unaniem goedgekeurd, ook de oppositie. Alleen Groen stribbelde wat tegen over de randvoorwaarden. 

Mali is een straatarm Afrikaans land dat al lang instabiel is, vooral het achtergestelde noordelijke deel ervan, net ten zuiden van de Sahel. Dat deel van het land ontsnapt al jaren grotendeels aan het centrale gezag. Eerst waren het de (Toeareg-) nationalisten die de regering uitdaagden, nu werden die op hun beurt aan de kant gezet door islamfundamentalisten. Hun militaire opmars bedreigde stilaan ook het (relatief meer ontwikkelde) zuiden. Hun troepen waren de hoofdstad Bamako al op 400 kilometer genaderd. Op dat moment besloot Frankrijk, de vroegere kolonisator, tot een militaire interventie om de zittende regering van Mali te steunen. En vooral omdat het zijn belangen bedreigd zag, niet alleen in Mali maar vooral ook in de omliggende landen. Het Franse kapitalisme exploiteert er op grote schaal grondstoffen: uranium in Niger, goud in Mauritanië, olie en gas in Algerije, enzovoort. 

Laat het onmiddellijk duidelijk zijn: wij zijn tegen deze militaire tussenkomst. Het is een imperialistische oorlog. De bedoeling ervan is de Franse economische belangen veilig te stellen. We weten het: dit staat haaks op de uitleg die u in de kranten leest. Daar wordt er bijna alleen gefocust op de Franse troepen die Mali willen behoeden voor het islamfundamentalisme. Wij willen de dreiging niet minimaliseren. Dergelijke groeperingen zijn de meest uitgesproken tegenstanders van de arbeidersbeweging, vergelijkbaar met het fascisme. Maar we denken dat de militaire interventie van het imperialisme de plaatselijke bevolking niet zal helpen en op termijn waarschijnlijk de dreiging van het “jihadisme” nog groter zal maken. Voorbeelden? De Taliban zijn waarschijnlijk het meest bekende voorbeeld van dergelijke criminele fanatici. De Verenigde Staten, het sterkste leger ter wereld, meenden in 2001 de Taliban verjaagd te hebben uit Afghanistan. Nu, twaalf jaar later, wordt de Afghaanse Taliban almaar sterker en is de Afghaanse bevolking de bezetting door Amerikaanse en andere buitenlandse troepen meer dan moe. Irak is ook zo’n sprekend voorbeeld. Bush meende dat Irak bezet moest worden omdat Saddam Hoessein een verschrikkelijke dictator was (correct) en omdat hij massavernietigingswapens zou hebben en toevlucht zou bieden aan Al Qaida (beide gelogen). Het heeft tot tienduizenden doden en miljoenen vluchtelingen geleid én tot het feit dat Al Qaida nu wél een voet in huis heeft in Irak. Beslag leggen op de rijkdommen (olie en andere) van Irak was duidelijk het voornaamste motief van het Amerikaans imperialisme. De bevolking van Irak en de Amerikaanse militairen hebben het met hun bloed moeten bekopen. Recent kwam aan het licht dat elk jaar vijfduizend Amerikaanse veteranen zelfmoord plegen als gevolg van de gruwel die ze hebben meegemaakt. 

Maar er is meer: het wordt meestal niet openlijk gezegd, maar geïmpliceerd dat “het moslimfundamentalisme” zo niet een logisch gevolg dan toch een gevaarlijke uitloper zou zijn van de islamitische godsdienst. Niets is minder waar. De Taliban bijvoorbeeld hebben twee duidelijke ouders: de Amerikaanse geheime dienst CIA en haar Pakistaanse tegenhanger ISI. Zij hebben deze fanatici overladen met geld en wapens om eerst de progressieve revolte van Afghaanse militairen en boeren neer te slaan en dan te vechten tegen de Sovjet-Unie wanneer die Afghanistan militair binnenvielen. En zoals dikwijls gebeurt, had het imperialisme met de Taliban een monster gecreëerd dat zich nadien tegen zijn meester keerde. En denk niet dat dit een uitzondering is. Overal waar het kapitalisme zijn belangen bedreigd ziet, dikwijls ten gevolge van revoluties, aarzelt het niet om de meest gruwelijke “rebellen” te bewapenen en burgeroorlogen te ontketenen. Voorbeelden uit het verleden: de Contra’s in Nicaragua, de troepen van Savimbi in Angola. Dit kapitalistische imperialisme is de kern van het probleem en kan dus nooit deel van de oplossing zijn. Het maakt weinig verschil dat Frankrijk nu een socialistische meerderheid heeft. Het Franse imperialisme is een der meest smerige ter wereld en heeft diepe wortels. Er zal veel meer dan een overwinning in de parlementsverkiezingen nodig zijn om dat te veranderen. Er is een continuïteit in de Franse buitenlandse politiek, die vrijwel onafhankelijk is van de toevallige meerderheid. Een sprekend voorbeeld? Ten tijde van Mitterand, toen ook met een socialistische meerderheid, brachten de Franse geheime diensten de Rainbow Warrior tot zinken. Deze boot van Greenpeace wilde protesteren tegen de Franse kernproeven in de Stille Oceaan. Eén bemanningslid kwam daarbij om het leven. 

“Kunnen “wij” dan niets doen?”, zullen velen vragen. Het probleem met die vraag zit hem in de “wij”. Als je daarmee bedoelt dat we kapitalistische militaire interventies moeten steunen zegt VONK: in geen enkel geval! Net op het ogenblik dat de Verenigde Staten door schade en schande gedwongen zijn hun militaire interventies af te bouwen, lijkt Frankrijk (met de rest van Europa in zijn zog) de fakkel te willen overnemen. Het zal tot dezelfde soort debacles leiden als die in Irak en Afghanistan. Als met “wij” de arbeidersbeweging bedoeld wordt dan is ons antwoord echter een volmondig ja. Natuurlijk moet de arbeidersbeweging steun verlenen aan progressieve bewegingen in het buitenland. Veel meer dan nu het geval is. En geen liefdadigheid, maar steun om samen te vechten tegen het kapitalistische systeem en de kapitalistische staten die het verdedigen.

Tijdschrift Vonk

layout Vonk 326 1 page 001

Activiteiten

Onze boeken

Onze boeken