Is de weg nu definitief geëffend voor een echt Sociaal Europa na 6 maanden Belgisch voorzitterschap van de EU? Al de regeringspartijen zullen ons proberen hiervan te overtuigen. Dat hadden Verhofstadt en Onkelinx ons toch beloofd.
Ten eerste berust de idee van de opbouw van een sociaal luik aan de Europese Unie eigenlijk op een reusachtig misverstand. Dit zou zogezegd de derde etappe zijn, de sociale bekroning van het politieke en economische Europa. Het is een misverstand te denken dat het ‘politieke’ en het ‘economische’ Europa ruimte laten voor een echt sociaal beleid. Het is juist het economische en politieke Europa dat een sociaal bloedbad veroorzaakt. Onder onze neus wordt een Europa opgetrokken van ondemocratische instellingen, een Europa dat geboetseerd is naar de belangen van de machtigste aller lobbies, t.t.z. dat van het Europees patronaat verenigd in de European Round Table of Industrialists.
Twee voorbeelden staven dit:
Ten eerste het faillissement van Sabena. Dit is het gevolg van de verplichte privatisering van de nationale luchtvaartmaatschappijen. De EU verbiedt uitdrukkelijk het bestaan van nationale openbare monopolies net zoals staatssteun aan bedrijven in moeilijkheden. De privé-aandeelhouder heeft Sabena volledig leeggezogen en is de hoofdverantwoordelijke voor de afdanking van meer dan 12.000 mensen. De privatisering van de Post en het Spoor waarop de EU aandringt, brengt deze bedrijven in dezelfde gevaarzone als Sabena.
Dan is er het onderwijs. De Bolognaverklaring dringt aan op de afstemming van de onderwijsindustrie op de noden van de bedrijven. De universiteiten en hogescholen moeten dus meer marktbewust worden, zowel in hun financiering als in het inhoudelijk aanbod van de cursussen. Dit recept zal leiden naar een verhoging van de bijdrage van de student en zijn familie in de toegang tot hoger onderwijs en betekent meteen de doodsteek voor de reeds zieltogende democratisering van het onderwijs. Het elitair karakter van de hogere studies komt hierdoor in een stroomversnelling. Krijgen we binnenkort scholen of zelf lessen die gesponsord worden door Coca Cola of Mc Donalds, op dezelfde manier als filmplezier op de televisie worden aangeboden door L’Oréal shampoo of Nescafé? De aanpassing van de cursusinhoud aan de noden van de markt leidt tot de vervlakking van de opleiding. Dat is een nieuwe etappe in de strijd voor de kapitalistische controle over de hersenen van studenten. Cursussen die ‘niets opbrengen’ zullen dan wegvallen wegens gebrekkige marktwaarde. Onderwijs verwordt dus tot koopwaar.
Welke sociaal Europa is mogelijk binnen dit institutioneel, reglementair, economisch en financieel keurslijf? Geen enkel! Daarom pleiten wij voor een echt sociaal Europa dat moet opgebouwd worden binnen het kader van een grondige wijziging van de kapitalistische eigendomsverhoudingen, d.i. binnen het kader van een socialistisch Europa.
