Na de historische bijeenkomst in de Arena stond Hugo Chavez opnieuw in het centrum van de belangstelling tijdens de slotmeeting van het Alternatieve Forum. Die ging door zaterdagnamiddag in een zaal met een capaciteit van 1.300 mensen. En ze was ‘tot de nok’ gevuld!
Naast Chavez waren de hoofdsprekers Evo Morales, Carlos Lage (Vice-President van Cuba), Joao Pedro Stedile (leider van de Movimento Sem Terra, MST, in Brazilië) and Jose Bové (de bekende Franse andersglobalist). Je kon duidelijk een verschil zien tussen de sprekers van Europa en die van Latijns-Amerika. Terwijl de Europeanen woorden zoals ‘integratie’ en ‘solidariteit’ benadrukten zonder enige praktische inhoud, gaven Chavez, Stedile en de anderen veel radicalere toespraken. Dit is een weerspiegeling van de revolutionaire stemming onder de massa’s in Latijns-Amerika en van de grote gebeurtenissen die daar plaatsgrijpen.
Joao Pedro Stedile legde als eerste spreker uit dat “verkiezingen winnen belangrijk is, maar niet genoeg om het imperialisme te verslaan”. De verwijzing naar de ervaring van Braziliaanse regering onder Lula was duidelijk. De MST is de rechten van de landloze boeren blijven verdedigen, ook tijdens de afgelopen jaren onder de regering van Lula en de PT (de Arbeiderspartij). Dit betekent dat de MST vaak strijdt tegen de regering van de PT, die de MST nochtans steunde tijdens de verkiezingen. Stedile maakte ook de volgende interessante opmerking: “We hebben militanten en kaders nodig die de massa’s kunnen leiden op de weg naar sociale verandering. Het gebrek aan zulke personen is het belangrijkste probleem voor ons vandaag in Latijns-Amerika.”
Bij zijn openingswoorden maakte Evo Morales al direct duidelijk dat hij een president van het volk is en dat hij de uitdrukking is van de strijd die zich de afgelopen jaren afspeelde in Bolivia. Hij herhaalde dat de nationalisatie van gas onomkeerbaar is en dat het een fundamentele stap is naar nationale soevereiniteit. De regering van Morales is nog in haar eerste maanden, waardoor het moeilijk is om te bepalen in welke richting ze verder zal gaan. Toch is het evident dat zonder de druk van de Boliviaanse massa’s en zonder de ‘cover’ van Cuba en vooral Venezuela, die beide enkele akkoorden tekenden met Bolivia, dergelijke maatregelen veel moeilijker zouden geweest zijn.
De laatste spreker was Hugo Chavez, die in een speech van drie uur de standpunten die hij de avond voordien in de Arena had verdedigd, opnieuw bekrachtigde en verder uitwerkte. “Sommigen denken dat we de kwestie van het imperialisme kunnen vermijden. Dit is echter onmogelijk. We moeten het imperialisme veroordelen en ermee in confrontatie gaan.” Hij voegde daaraan toe dat de troepen uit Irak en Afghanistan moeten worden teruggetrokken.
Vervolgens feliciteerde hij Morales met zijn recente electorale overwinning. Sprekend over Morales’ inheemse afkomst bevestigde Chavez dat “Amerika geboren is onder het socialisme en terug naar het socialisme moet gaan”. Tijdens de afgelopen maanden hebben progressieve regeringen in Zuid-Amerika verscheidene multilaterale akkoorden getekend – tegen de wens van de VS. Venezuela speelde hierin een sleutelrol via de promotie van ALBA, het Bolivariaanse Alternatief voor de Amerika’s. Chavez gaf verschillende voorbeelden van hoe ALBA gebruikt kan worden. “Bolivia heeft een groot overheidstekort. Wij zeiden tot onze Boliviaanse broeders: de afgelopen periode hebben wij grote winsten gemaakt via onze olie. In plaats van Amerikaanse obligaties te kopen zouden we als Bolivia overheidsobligaties zou uitbrengen, deze kunnen kopen zonder iets terug te vragen.” Hij stelde gelijkaardige zaken in verband met teruggewonnen en bezette bedrijven en landbouwhandel. Deze ideeën zijn niet meer dan een glimp van wat mogelijk zou zijn in een Socialistische Federatie van Latijns-Amerika. Om dit echter te bereiken moeten we de macht van de multinationals breken, die nog steeds heel Latijns-Amerika overheersen. Zonder deze kwalitatieve verandering kunnen de hervormingen van Chavez en Morales nog steeds in één dag omgedraaid worden.
Chavez lijkt zich nochtans bewust van dit gevaar, toen hij verklaarde: “De enige weg, en ik herhaal dit duizend keer, is socialisme. We hebben een revolutionaire strategie en een revolutionair project nodig. En dit revolutionair project moet internationaal zijn.” Hij eindigde zijn toespraak met “Viva el Socialismo, Viva la revolucion mundial!” (Leve het socialisme, leve de wereldrevolutie!)
Laat er geen twijfel over bestaan. Er waait een revolutionaire wind over Latijns-Amerika. Alle revoluties creëren charismatische figuren zoals Chavez. Maar individuen zijn niet voldoende om de maatschappij te veranderen. Daarvoor hebben we een revolutionaire organisatie nodig. De uitbouw van zo’n organisatie is de taak van de marxisten over heel Latijns-Amerika. En de marxisten in Europa en de wereld moeten hen bijstaan in deze taak.
