De Koerden zijn een bevolking met een eigen cultuur, taal en geschiedenis maar zonder land. Nu vormen zij de meerderheid van de bevolking in aan elkaar grenzende delen van Irak, Iran, Turkije en Syrië. In al deze landen werd de Koerdische bevolking in meer of mindere mate onderdrukt. De huidige grenzen werden aan de bevolking van deze landen opgedrongen door het Frans en het Brits imperialisme, de winnaars van de eerste wereldoorlog. Sedert dan tot nu is er een vrijwel onafgebroken verzet geweest van de Koerden, soms in de vorm van een strijd voor meer autonomie, soms met het doel een eigen Koerdische staat te vormen. Dikwijls werd dat verzet op een gruwelijke manier in het bloed gesmoord. Als gevolg van de Syrische burgeroorlog en het uiteenvallen van de Syrische staat hebben de Koerden in praktijk autonomie verworven in het Noordelijke deel van Syrië, Rojava genoemd. De Koerdische milities worden algemeen beschouwd als de meest betrouwbare troepen in de Syrische oorlog. Ze kregen de steun van de Verenigde Staten in de strijd tegen IS.
Afrin is het deel van Rojava dat grenst aan Turkije, genoemd naar de grootste stad in het gebied. Een autonome regio met Koerdische meerderheid was helemaal niet naar de zin van de Turkse president Erdogan, die in een langlopend conflict verwikkeld is met de Koerden in eigen land. Begin dit jaar gaf hij het Turkse leger de opdracht Afrin binnen te vallen. Na een ongelijke strijd met het sterkste leger uit het midden-Oosten (zogezegd samen met het Vrije Syrische leger) moesten de Koerdische troepen zich terugtrekken en werd dit deel van Syrië in praktijk geannexeerd bij Turkije.
Hypocrisie van Westerse en andere imperialisten…. en links
Een zekere tijd werd heel de politiek van de Verenigde Staten in Syrië bepaald door de strijd tegen IS. Toen noemden zij de Koerden een bondgenoot en voorzagen ze hen van wapens. Maar na de vrijwel volledige eliminatie van IS viel die steun weg. Amerika verroerde geen vinger toen Turkije (immers een NAVO-bondgenoot) Afrin binnenviel. Tevergeefs probeerden de Koerden steun te vinden bij de andere partijen die betrokken zijn in het Syrische conflict. Het regime van Assad – een traditionele vijand van Turkije- beloofde dat wel, maar was te zwak op het moment van de waarheid. Bovendien is Assad met handen en voeten gebonden aan zijn bondgenoten Rusland en Iran, die zijn regime gered hebben van de instorting. Met Rusland werd er nog onderhandeld over de bescherming tegen de Turkse agressie. De Russen lieten weten dat er geen steun van hen moest verwacht worden toen ze hun troepen terugtrokken uit het gebied voordat de Turkse invasie van start ging. Al deze imperialisten geven geen moer voor het welzijn van de Koerdische bevolking, maar zijn enkel geïnteresseerd in machtsposities en economische afzetmarkten. De Europese Unie keek zoals gewoonlijk de andere kant op. Ze deed dat onder meer uit schrik dat bij enige kritiek op Erdogan, de beruchte vluchtelingendeal in het water zou vallen om Fort Europa te beschermen tegen migratie uit de regio.
Maar ook bij de linkerzijde bleef het oorverdovend stil. De linkse partijen in België zoals Groen!, sp.a en PVDA hebben nauwelijks tot niet opgeroepen om solidair te zijn met de Koerdische verzetsstrijders. John Crombez die Ahmet Koç op straat zette nadat hij zijn steun uitsprak voor de politieke zuiveringen van het Erdogan-regime na de coup van 15 juli 2016 (1), bleef dan toch niet zo consequent in het afkeuren van Erdogan. De wandaden die de Turkse staat pleegt de laatste maanden (en de andere jaren) werden zo goed als genegeerd. Was dit uit schrik om de stemmen van de Erdogan-aanhangers te verliezen? Het is bekend dat de Belgen die een dubbele Belgisch-Turkse nationaliteit hebben overwegend Erdogan-aanhangers zijn, veel meer dan de inwoners van Turkije zelf. Speelt hier de schrik voor de nieuwe politieke partij van Abou Jahjah genaamd be.one, waarvan kopstuk Dries Lesage meerdere malen Erdogan op een haar na heilig verklaarde?
Destabilisatie van het Midden-Oosten
De Arabische revolutie (doorgaans de Arabische lente genoemd) die in 2010 begon had de potentie om een progressieve en éénmakende factor te zijn in de Arabische wereld. Ook de regio’s Rojava en Afrin hadden minstens de zeer goede intentie zich te ontwikkelen als een seculiere staat, gebaseerd op democratisch socialisme, gelijkheid der seksen en ecologische duurzaamheid.
Maar dit druist in tegen de belangen van de imperialisten in gans de wereld. Het is voor de autoritaire leiders in het Midden-Oosten, Turkije, de EU, Rusland en VS dan ook meer dan evident om revoluties neer te slaan en komaf te maken met gemeenschappen als die van Afrin. De Turken, de Europeanen, de Russen en Amerikanen willen hun eeuwenoude traditie voortzetten om het Midden-Oosten te onderwerpen aan hun invloed. Daardoor komen zij in strijd met de bevolking en met elkaar en zijn ze de voornaamste verantwoordelijken voor de destabilisatie van de ganse regio.
Na de tweede wereldoorlog werden de Verenigde Staten de dominante imperialistische macht in de regio, daarbij de rol overnemend van het Frans en Brits imperialisme. Enige tijd werd hun dominantie betwist door de Sovjetunie. Alle middelen waren in het verleden Goed voor de VS om dat te counteren, ook gebruik maken van fundamentalistisch-terroristische groeperingen om regimes die hen niet voldoende gunstig waren ten val te vernietigen. Zo brachten ze in Afghanistan een links regime ten val met de moedjahedien. In Irak steunden ze rebellen die later ISIS zouden vormen. Tegelijkertijd steunen zij autoritaire bewindvoerders als Nethanyau, de Saoudische koning en Erdogan. Na het uiteenvallen van de Sovjetunie scheen de VS het veld voor zich alleen te hebben. Maar vandaag zijn er weer veel andere kapers op de kust, mede door de puinhoop die Syrië is geworden. Iran, Turkije en Rusland –terug van weggeweest- eisen hun deel van de koek op. Deze “kleinere” imperialistische regimes hebben ook hun eigen redenen om de aandacht te proberen verleggen naar het internationale niveau. Het fundamentalistische regime van de ayatollahs staat te wankelen na de recente protesten van arbeiders en studenten voor meer rechten en democratie. (2) Erdogan,die in Turkije heeft af te rekenen met protesten van arbeiders, Koerden en andere minderheden zet alles op de strijd tegen de Koerdische PKK. Gedurende eeuwen werd het Midden Oosten geregeerd door het Turkse Ottomaanse rijk, een periode waar Erdogan duidelijk nostalgie naar heeft. Ook Rusland dat met zijn steun aan het Rotte Assad regime een hoofdrol speelt kan zich plaatsen in een eeuwenoude traditie van Tsaristisch Rusland.
Het verzet gaat voort
Voor linkse organisaties zou steun aan onderdrukte bevolkingsgroepen als die van Afrin een evidentie moeten zijn. Vreemd genoeg zijn er nog altijd organisaties die drogredenen aanhalen om dat niet of onvoldoende te doen. De nederlaag van het Koerdische verzet in Afrin zal niet het einde zijn van de strijd tegen de repressieve regimes, het fundamentalisme en het imperialisme. Heel het Midden-Oosten heeft te maken met deze problemen die fundamenteel overal hetzelfde zijn. Veel van deze regimes zijn ook zelf imperialistisch. Dat is geen voorrecht van het Amerikaanse imperialisme, dat natuurlijk het grootste is. Maar dat geeft linkse organisaties niet het recht de ogen te sluiten voor de misdaden van het Russische, het Turkse, het Iraanse of het Chinese imperialisme.
Natuurlijk moet steun aan verzetsbewegingen niet kritiekloos zijn. Wij bestrijden bijvoorbeeld het individueel terrorisme dat dikwijls opduikt in het Midden-Oosten. Marxisten gaan steeds uit van de belangen van de arbeidersklasse, in die landen en internationaal. Lenin heeft al meer dan honderd jaar geleden overduidelijk aangetoond dat individueel terrorisme, dat veel voorkwam in het Rusland van de 19e eeuw, volledig contraproductief is (3). Elke officier, ambtenaar of minister die men opblies werd vervangen door een andere. Het repressieve regime waartegen men streed, werd sterker in plaats van zwakker. Individueel terrorisme bracht enkel verwarring bij de boeren en de arbeiders en geen of weinig vorming of organisatie. Dat zijn nochtans de essentiële voorwaarden om een succesvolle opstand voor te bereiden. In 1917 konden de Russische arbeiders en boeren door sovjets, massastakingen en het revolutionaire programma van de bolsjewieken de tsaar omverwerpen, breken met het kapitalisme en de eerste arbeidersstaat stichten.
Het is dan ook enkel door te strijden voor het internationaal socialisme en te breken met het kapitalisme dat de Koerden en de bevolking van het Midden-Oosten een komaf kunnen maken met hun onderdrukkers: de imperialisten, fundamentalisten en lokale dictators. Een strijd die rekening houdt met de onderdrukte minderheden zoals de Koerden, de Armeniërs, de Palestijnen. Een strijd die rechten geeft aan vrouwen en de LGBT-gemeenschap. Een samenleving waar de productiemiddelen in handen komen van het volk door middel van arbeiderscontrole in fabrieken, lokale comités en een democratisch geplande economie. Deze strijd moet ondersteund worden door de arbeidsorganisaties wereldwijd!
Stop de bezetting van Afrin en laat de strijd in Afrin niet het einde zijn maar juist het begin van een nieuwe revolutionaire golf in het Midden-Oosten!
Aeiko Heynderickx en André Gonsalis
1) http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/politiek/1.2752712
2) https://www.marxist.com/protests-by-resltess-workers-students-and-farmers-spring-up-across-iran.htm
3) Nieuwe gebeurtenissen en oude problemen’, Iskra nr.29, 1 december 1902
