De laatste tijd staat de NAVO vaak ter discussie: de VS die militair los van de NAVO optreden, het dreigement om de NAVO uit België te halen naar aanleiding van de genocidewet enzovoort. Oorspronkelijk werd de NAVO opgericht om na de Tweede Wereldoorlog desnoods militair te voorkomen dat West-Europa onder de invloed van de Sovjetunie zou komen. De krachtsverhoudingen van toen moesten geïnstitutionaliseerd worden. Ook vandaag de dag dient de NAVO – hoewel tegenstrijdige (markt)belangen van de verschillende lidstaten voor strubbelingen zorgen – nog steeds het gemeenschappelijke doel: het verdedigen en verspreiden van het 'vrije' marktsysteem.
Sinds de jaren '90 liggen de krachtsverhoudingen echter heel anders. De Sovjetunie bestaat niet meer. Om te beantwoorden aan die nieuwe realiteit moest de NAVO dus eveneens een grondige wijziging ondergaan. Oorspronkelijk diende het bondgenootschap enkel voor 'collectieve zelfverdediging'. Onder impuls van Washington werd ze in 1999 echter omgetoverd tot een troepenmacht die kan opereren buiten het grondgebied. Onder het mom van verdediger van de democratie kon ze voortaan dus militair optreden waar ook ter wereld. De parlementen van de verschillende lidstaten hadden hierover trouwens geen inspraak, wat eens te meer toont dat vooral de VS de plak zwaaien in de NAVO.
De aanleiding tot die wijziging was het conflict in ex-Joegoslavië, waar Milosevic, een bondgenoot van Moskou, de lakens uitdeelde. Door de nieuwe taakomschrijving konden de westerse grootmachten zich in 1999 via bombardementen ontdoen van die onwillige Milosevic. Dit was een testcase. Na de val van de Berlijnse muur had het kapitalisme in Oost-Europa immers een verschrikkelijke sociale achteruitgang gebracht. De imperialisten weten heel goed dat zulke wantoestanden vroeg of laat tot explosieve situaties leiden, wat hun belangen (en investeringen) in Oost-Europa op het spel zou zetten. Daarom kregen belangrijke Oost-Europese landen in snel tempo toegang tot de NAVO. Al voor de bombardementen op Servië in 1999 zette de NAVO regelmatig oefeningen op in de nieuwe lidstaten. Zogenaamde vredestroepen oefenden zich in het onderdrukken van rellen.
Wie denkt dat de NAVO een humanitaire opdracht dient, hoeft inderdaad slechts naar de feiten te kijken. Ondanks de flagrante schendingen van mensenrechten is Turkije lid van de NAVO. Tegelijkertijd 'bevrijdt' de NAVO door middel van geweld volkeren van hun dictator, zoals Milosevic. Dit laatste niet toevallig enkel in regio's die economisch of geostrategisch van belang zijn. Afghanistan ligt op het kruispunt van diverse invloedssferen (Rusland, China, het Midden-Oosten, Zuid-Azië). Sinds 2001 heeft Washington er zijn voet binnen gewrikt en westerse troepen opereren er nu onder vlag van de NAVO. Zopas heeft de voorzitter van het militair comité van de NAVO tevens verklaard dat een interventie in Irak waarschijnlijk is. De NAVO: van collectieve verdediging van het Westen onder leiding van de VS naar collectieve oorlog en koloniale bezetting onder leiding van de VS.
'My NATO' (een uitspraak van Bush)
Dat de VS steeds de dominante rol hadden binnen de NAVO, staat buiten kijf. Momenteel kruipen nieuwe snufjes uit het Amerikaanse wettelijk arsenaal, zoals de 'preventieve aanval', dan ook binnen in het militaire bondgenootschap. Dat de secretaris-generaal traditioneel een Europeaan is, mag ons niet verblinden, want in ruil voor deze toegeving verkreeg Washington dat bijna alle belangrijke posten aan Amerikanen toekomen. Bovendien hebben ze de facto het vetorecht voor de verkiezing van een secretaris-generaal, waardoor alleen Amerikaansgezinden deze post kunnen bezetten. Dat geldt voor de huidige secretaris-generaal, de Britse Lord Robertson, en ook voor zijn Nederlandse opvolger Jaap de Hoop Scheffer. Die gaf enkele maanden geleden nog als Nederlands minister van Buitenlandse Zaken een vurig pleidooi voor steun aan de Amerikaanse agressie tegen Irak.
Maar ondanks die blijvende Amerikaanse dominantie is de NAVO evenmin immuun voor de oplopende spanningen tussen de grootmachten en hun tegengestelde imperialistische belangen. Daarvan zagen we nog een mooi staaltje in de aanloop van de oorlog tegen Irak. Aangezien Frankrijk en Duitsland helemaal niet gediend zijn bij de nieuwe verdeling van het Midden-Oosten en de wereld, gingen zij samen met hun lakeien in België dwarsliggen toen de VS de NAVO wilden gebruiken voor hun troepenopbouw in Turkije. Die tegengestelde belangen zorgden voor een crisis die de instelling deed daveren en de Amerikaanse repercussies waren niet mis. Onze genocidewet sneuvelde enkele maanden later omdat de Amerikaanse minister van Defensie ermee dreigde het hoofdkwartier van de NAVO uit België te verhuizen naar een nieuwe lidstaat in Oost-Europa. De VS doen er alles aan om hun dominantie te bestendigen en de toetreding van verschillende ex-Oostbloklanden past perfect in hun kraam. De regeringen van deze landen zijn immers vaak erg pro-Amerikaans en pro-NAVO. Van de nieuwe bondgenoten hoeven de VS niet veel tegenwind te vrezen.
De VS als grootste schurkenstaat
Dat Irak tijdens de tweede golfoorlog nog steeds over massavernietigingswapens beschikte, is nu zo goed als uitgesloten. De VS waren hiervan ongetwijfeld op de hoogte, maar dit mocht hun plannen om het strategisch gelegen en olierijke Irak binnen te vallen, niet dwarsbomen. Ondertussen houdt de wereld zijn adem in telkens de regering-Bush harde taal spreekt over het bezit of ontwikkeling van kernwapens in Iran, Noord-Korea, Pakistan of India. Deze landen lijken niet van plan hun kernwapenprogramma stop te zetten. Na 11 september is het immers duidelijk dat de VS zich desnoods 'preventief verdedigen' en kan dus elk land dat een potentiële bedreiging vormt (al dan niet terecht) het nieuwe doelwit worden van de interventiepolitiek. Kernwapens als afschrikmiddel tegen imperialistische agressie dus. Een nieuwe kernwapenwedloop is begonnen. Dat deze wapens het einde van alle leven op aarde kunnen betekenen hoeft niet gezegd, dat ze zelfs in strijd zijn met het internationaal recht wordt genegeerd. Zolang de grootste kernmacht ter wereld, de VS, zich niet ontdoet van haar atoomwapens en zolang de NAVO een nucleaire strategie behoudt, zal iedere staat die zich door hen bedreigd voelt, streven naar de ontwikkeling van eigen atoomwapens.
In 1996 besloot het Internationaal Gerechtshof van Den Haag dat het dreigen met of gebruiken van atoomwapens onverenigbaar is met het oorlogsrecht en het humanitair recht. Europa en vooral de VS spreken harde taal tegen Iran en Noord-Korea omwille van hun kernwapenprogramma. Zelf weigeren ze hun atoomarsenaal af te bouwen, de VS breiden het zelfs nog uit. België is medeplichtig aan de nieuwe kernwapenwedloop aangezien we nog steeds Amerikaanse atoomwapens op ons grondgebied stockeren op de militaire basis Kleine Brogel.
Get in SHAPE
Vijf jaar geleden begonnen de acties Bomspotting, waarbij in overeenstemming met de wapeninspecteurs in Irak, 'burgerinspecties' het militaire domein Kleine Brogel op gaan op zoek naar bewijzen. In 1998 stonden kernwapens nergens op de politieke agenda, bijna niemand had overigens weet van de aanwezigheid ervan in ons land. Dankzij de Bomspotting-campagne werd het thema echter opgenomen in het regeerakkoord van 2003.
"De vermindering van het aantal kernwapens; de Navo kan hiertoe bijdragen door geen kernwapens op te stellen in de nieuwe Navo-lidstaten en door het kernwapenarsenaal verder af te bouwen in de huidige Navo-landen; de regering zal binnen de Navo pleiten voor meer transparantie over de nucleaire strategie."
Vraag is natuurlijk of de VS zich hoegenaamd iets zouden aantrekken van de bedenkingen over kernwapens bij haar bondgenoten. Bovendien valt het te betwijfelen of België, net terug in het gevlei bij de regering-Bush na haar laffe uitholling van de genocidewet, zich opnieuw op de voorgrond wil stellen in een netelige kwestie. Het is immers duidelijk dat de Bush-administratie helemaal geen probleem heeft met kernwapens, zolang ze natuurlijk op hun grondgebied of dat van hun bondgenoten staan. Werd onlangs niet aangekondigd dat ze mini-kernwapens gaan ontwikkelen?
"Als de overheid na 5 oktober 2002 nog niet bereid is om de kernwapens terug te sturen en zo het internationaal recht toepast, dan ondersteunen wij de effectieve ontwapeningsacties die het gebruik van kernwapens onmogelijk maken: bomSTOPping. Geweldloos, natuurlijk." (1)
Wij roepen op om op 25 oktober 2003 massaal deel te nemen aan de actie 'Get in SHAPE'. SHAPE, (Supreme Headquarters of the Allied Powers in Europe) is het militaire hoofdkwartier van de Navo in Europa en ligt in Bergen. De politieke besluitvorming van de Navo gebeurt in het hoofdkwartier in Brussel, de militaire in SHAPE. In SHAPE worden dus ook de militaire plannen met de kernwapens uit Kleine Brogel en uit de kernwapenbasissen in andere Europese lidstaten voorbereid en uitgevoerd. Inwoners en zelfs parlementsleden van de Europese Navo-landen met Amerikaanse kernwapens op hun grondgebied, krijgen nooit iets te horen over de beslissingen in verband met deze wapens. Dit keer zoeken we dus niet naar bewijzen die aantonen dat de kernwapens in België aanwezig zijn. We zoeken naar de plannen in verband met de wapens.
BomSTOPping vertrekt van de principes van Nürenberg, die stellen dat iedereen die weet heeft van misdaden tegen de mensheid verplicht is daartegen op te treden. Wie deelneemt aan de actie past dus het internationaal recht toe, maar overtreedt wel de Belgische wet. Dit is echter de bedoeling. Wanneer de actievoerders voor een assisenjury komen, zal de aanwezigheid van kernwapens in ons land eindelijk openbaarheid krijgen. Er moet wel gezegd dat net zoals bij de vorige bomstopping-acties alle processen-verbaal hoogstwaarschijnlijk zullen worden geseponeerd! Niettemin bewezen de acties al eerder hun nut door het hypocriete kernwapenbeleid te ontmaskeren.
Vorig jaar zette de regering maar liefst 2.000 soldaten , vierhonderd politieagenten en een arsenaal aan hulpmiddelen in om de bomspotters ervan te weerhouden het illegale kernwapenbeleid aan de kaak te stellen, benieuwd wat ze dit jaar voor ons in petto hebben
WENS JE DEEL TE NEMEN AAN BOMSTOPPING? Meer informatie vind je op Bomstopping
(1) Uit Het magazine van het Forum voor Vredesactie september 2003
Op woensdag 15 oktober om 20u vindt er ook een debat plaats rond kernwapens en Get in SHAPE in het R-blok van de UFSIA, Rodestraat 14, Antwerpen
