Op donderdag 2 april ben ik samen met de bouwvakkers piket gaan staan aan de betoncentrale CCB in Deurne. De staking werd zeer goed opgevolgd, ook op de werven. Dat is ook begrijpelijk: het bouwvakkerspatronaat heeft een frontale aanval ingezet op de verworvenheden van de arbeiders in die sector. Zo wil men de aanvullende vergoedingen op de werkloosheid afbouwen, en een extreme vorm van flexibiliteit invoeren die in de praktijk neerkomt op de invoering van de 45-urenweek.
Om tactische redenen legden de stakerspiketten zich toe op de betoncentrales: zonder beton vallen alle werven na enkele dagen stil. Dat laatste is bij het patronaat niet in dovemansoren gevallen. Toen ze merkten dat het menens was, hebben ze zich nog in allerijl naar de onderhandelingstafels gerept. Aan het piket drong al vrij snel het nieuws door dat er om vier uur in de ochtend in Brussel een 'voorakkoord' bereikt was. Maar niemand die kon zeggen wat er dan wel in dat 'voorakkoord' stond. Met die gang van zaken was men niet onverdeeld gelukkig. De staking werd er wat door gedesoriënteerd.
Aan het piket heb ik interessante discussies gevoerd. Een arbeider die al twintig jaar in de sector werkt als chauffeur van een betonmolen zei: "In die twintig jaar zijn onze werkvoorwaarden geleidelijk aan slechter geworden, terwijl de winsten bleven aangroeien. Hoewel boekhoudkundig gesproken de winst van een betoncentrale nul is." Iemand anders zei: "Twintig jaar geleden beleefden we de val van het communisme, maar nu loopt het kapitalisme op zijn laatste benen." Het bewustzijn is er dat we uitzonderlijke tijden meemaken, en dat nadien niets nog hetzelfde zal zijn.
Nadien ontspon er zich een interessante discussie over de toekomst van en de tewerkstelling in de bouwsector. Ik wierp op dat er nog heel wat zou moeten gebouwd worden, niet zozeer om de patroons in de bouwsector rijk te maken maar wél om in de sociale noden te voorzien: nieuwbouw en renovatie van sociale woningen zodat die energiezuinig worden bijvoorbeeld. België heeft de slechtst geïsoleerde huizen van Europa. In Duitsland is er een grootscheeps plan van woningrenovatie in uitvoering. Waarom kan dat hier niet? Alleen al de renovatie van Brussel zou - ook Vlaamse - bouwvakkers voor tien tot twintig jaar werk bezorgen. Laat ons Brussel zien als een uitdaging in plaats van als een communautair probleem. Ook veel scholen en hospitalen zijn dringend aan renovatie of nieuwbouw toe. En natuurlijk moet er ook gebouwd worden om de verkeerscongestie rond Antwerpen aan te pakken. Maar dan wel met verstandige tunnelprojecten in plaats van met een stadsviaduct!
Iemand zei dan: allemaal goed en wel, maar waar vinden we het geld om dat allemaal te bouwen? Ik heb daarop geantwoord dat voor de crisis - en zelfs nu, tijdens de crisis - vele miljarden euro's aan dividenden op aandelen zich hebben opgestapeld in vermogens. Vermogens die niets bijdragen aan het welzijn van de samenleving. Een vermogensbelasting van twee procent op alle fortuinen boven de 1 miljoen euro zou al snel 7 miljard euro nieuwe inkomsten opleveren. Een correcte inning van de bestaande belastingen en de aanpak van de fiscale fraude zou nog eens 10 tot 30 miljard aan gemeenschappelijke middelen opbrengen. De belastingdruk in dit land is voor de rijken immers alleen op papier hoog. In de praktijk bestaat de flat tax van Dedecker al en betalen de vermogenden veel minder belastingen dat de gewone inkomens uit arbeid. De gewone werkende mensen betalen die flat tax door het overheidstekort waardoor er bespaard moet worden op allerhande sociale uitgaven.
Zeventien tot zevenendertig miljard bijkomende fiscale inkomsten zouden ons toelaten de wettelijke pensioenen eindelijk eens op een leefbaar niveau te tillen en de mensen niet meer te verplichten om via pensioensparen hun centen te riskeren op de beurs. Er zou een hospitalisatieverzekering voor iedereen kunnen worden ingevoerd. En er zou een groot programma van noodzakelijke openbare werken opgestart kunnen worden waardoor de tewerkstelling in de bouwsector verzekerd blijft.
Het conflict in de bouw is een voorbode van wat ons in alle sectoren te wachten staat. Vice-gouverneur van de Nationale Bank Luc Coene zegt dat we een Generatiepact maal honderd nodig hebben. De logica achter dat Generatiepact was en is: de werkenden en de gepensioneerden laten betalen voor de crisis. Door de werkenden langer en harder te laten werken. En door de vinger op de knip te houden wat de wettelijke pensioenen betreft.
SP.a Rood is ontstaan als protest tegen dat Generatiepact. Op een Generatiepact maal honderd zal ons antwoord een SP.a Rood maal honderd zijn.