“Het is door de solidariteit dat we het gehaald hebben”, vertelt Sandra Langenus, secretaris van de rode transportarbeidersbond.
Op 8 juni verzamelden de sociale donderwolken zich plots boven de luchthaven van Zaventem. De luchthavenexploitant BAC besliste de toestemming voor bagage- en goederenafhandeling van Aviapartner in te trekken. Swissport krijgt de licentie toegekend en neemt vanaf november het werk over. Hiermee kwamen 1200 banen in het gedrang. De beslissing kwam als een volslagen verrassing voor de bonden en het personeel. Sinds de privatisering van de uitbating van de luchthaven en van de afhandeling van goederen en bagage worden verschillende bedrijven tegen elkaar uitgespeeld.
Concurrentie tussen bedrijven
Nog geen jaar geleden voerde het vakbondsfront van beide afhandelaars, Aviapartner en Flightcare, actie tegen de komst van een mogelijke derde afhandelaar. Want niet alleen worden bedrijven tegen elkaar uitgespeeld, vooral de arbeidsomstandigheden en het personeel worden met elkaar in concurrentie geplaatst. Twee ‘handlers’ was al erg genoeg. Een derde zou het werk ondraaglijk zwaar en stresserend hebben gemaakt. Die slag hebben de arbeiders gelukkig thuis gehaald. De solidariteit die hier is gegroeid is een zeer kostbaar ‘kapitaal’, dat de delegees hebben weten te koesteren onder het personeel.
Toen de vakbonden bij Aviapartner beslisten het werk neer te leggen voor 24 uur, was de staking zeer solide. De eisen waren duidelijk: garantie op werk voor alle personeelsleden tegen dezelfde loon- en werkvoorwaarden, garanties voor de veiligheidsprocedures en volledige bezetting per ploeg, vliegtuig, enzovoort. Ook konden ze rekenen op solidariteit, niet alleen in woorden maar vooral in daden, van de collega’s van Flightcare. De kerels van Flightcare weigerden immers om vliegtuigen die de collega’s van ‘Avia’ moesten laden, over te nemen. Dit verhoogde deze keer aanzienlijk de druk op diegenen die gewoon zijn de arbeiders te stressen. Beter nog. Na overleg en discussie met hun collega’s, beloofden de delegees van Flightcare ook tot het stakingswapen te grijpen indien nodig. Solidariteit op de tarmac van Zaventem is geen loos begrip. De delegees verklappen graag het geheim van de solidariteit tussen de bedrijven:
Een instrument in de solidariteit: het Luchthavencomité
Sinds twee jaar functioneert er binnen de BTB een Luchthavencomité, dat de vakbondsvertegenwoordigers van Flightcare en Aviapartner, maar ook van Gate Gourmet, DHL, Gate Aviation, samen met de secretaris regelmatig bijeenbrengt. Het is een adviesorgaan binnen de vakbond. In de schoot van het Luchthavencomité wordt er informatie uitgewisseld, over vakbondskwesties gesproken en ontstaan er ook hechte persoonlijke vriendschaps- en kameraadschapbanden tussen de militanten. Zo groeien delegaties naar elkaar toe, leren ze van elkaar en steunen ze elkaar wanneer het nodig is. Solidariteit is inderdaad iets waar elke dag aan moet gewerkt worden. Een dergelijke structuur van de BTB verdient zeker herhaald te worden in andere luchthavens of bijvoorbeeld op grote werven en bedrijven met verschillende onderaannemingen.
Het resultaat is gekend. Nog voor het einde van de 24-uren staking tekenden de directies van Aviapartner en Swissport samen met de vakbonden een protocolakkoord. Het akkoord stelt de tewerkstelling van arbeiders en bedienden veilig voor een periode van zeven jaar. Swissport engageert zich ook om alle personeelsleden over te nemen van Aviapartner onder dekking van de CAO 32 bis. Deze CAO garandeert dat alle loon- en arbeidsomstandigheden worden gegarandeerd bij de overname door een ander bedrijf. Verdere acties zijn nu opgeheven. Diegenen die beweren dat stakingen niet baten, mogen dat komen vertellen aan de luchthavenarbeiders. Er is nog een andere les die we hieruit kunnen leren. Zolang de luchthaven wordt uitgebaat voor de privé-sector, zal winstmaximalisatie altijd voorrang hebben op de belangen van zowel het personeel als van de reizigers. Tijd dus om de hernationalisatie van de luchthavens weer op de syndicale en politieke agenda te plaatsen.
