Allen naar de ‘Jobketting’ op zaterdag 13 maart om 13u op het Steenplein
Toen GM-topman Reilly boudweg stelde dat hij de Opelfabriek te Antwerpen tegen 30 juni zou sluiten, was voor hem de kous af. Dicht is dicht, een andere oplossing is er niet. 2.600 rechtstreeks banen sneuvelen. Voeg daar minstens nog eens 5.000 banen bij de onderaannemers aan toe en je weet onmiddellijk wat voor sociaal bloedbad er wordt aangericht. Duizenden familiedrama’s. Ondanks de zware overproductiecrisis in de automobielsector en bij GM in het bijzonder maakte de Antwerpse vestiging nog 34 miljoen euro winst vorig jaar. Is dat geen schande? Jarenlang hebben de mensen zich afgebeuld aan de ‘ketting’, de assemblagelijn van de fabriek. Fysiek is de job niet meer zo zwaar als vroeger. Maar de stress, die aanhoudende stress die overal in alle gewrichten, ledematen, organen en het hoofd binnensluipt, maakt de arbeiders ziek en soms ook kapot. Velen hebben zich hard ingezet voor het overleven van het bedrijf. Nu worden al deze mensen zonder boe of ba op de schroothoop gegooid.
De plannen van Reilly stuitten echter op zeer veel protest. Niet enkel de vakbonden hielden voet bij stuk, maar ook veel kunstenaars en bekende Antwerpenaren roerden zich en toonden hun solidariteit door de steungroep “Zomer van Opel en co” te lanceren. Dit is de belichaming van de eenheid van het personeel van alle betrokken bedrijven en de bredere bevolking.
Aanvankelijk was dit steuncomité geïnitieerd door Erik de Bruyn – de voorman van SP.a Rood, maar het is in geen tijd uitgegroeid tot een groep die gedragen wordt door de lokale SP.a-afdeling (Antwerpen-Rozemaai), delegees, ex-delegees en werknemers van Opel. Ook komt er steun van andere linkse politieke groepen (zie www.zomervanopel.be). Ze vergaderen elke zaterdag om de steun aan Opel te organiseren en gaan dan gezamenlijk het piket bezoeken. Ondanks alle moeilijkheden is de stemming combattief. Berusten in het lot, een slaafse aanvaarding van de sluiting van Opel is hier niet toegelaten.
Het stakerspiket
Aan het piket vallen de groene, rode en blauwe tenten op van de vakbonden. Ze liggen nogal gescheiden van elkaar. De blokkade van de parkings houdt zo een 5.000 wagens in de handen van de arbeiders. Een syndicale oorlogsbuit. Tot nu toe voeren de twee grote vakbonden een gelijkaardige strategie: de vestiging zo lang mogelijk open houden. Vooral de socialistische vakbond houdt vast aan dat perspectief. Naarmate de weken voorbij gaan, neigt het ACV niet meer naar het openhouden van de fabriek maar naar een zo groot mogelijke ontslagpremie. De rode vakbond is ook de grootste en alle militanten zeggen (ook die van de andere bonden) dat mochten er nu sociale verkiezingen zijn, de socialistische bond de meerderheid zou hebben. Dit is te verklaren door de voortrekkersrol die het ABVV speelt in het behoud van de vestiging. De stemming aan het piket is ook zeer strijdbaar ondanks de onvermijdelijke persoonlijke twijfels.
Arbeidersbeweging
Aanvankelijk keek de SP.a-leiding de kat uit de boom: veel meer dan wat lippendienst bewijzen was het niet. Toen individuele militanten belden naar de Grasmarkt of informeerden wat het standpunt was van de socialisten en vooral wat ze gingen doen, kwam er steevast het zelfde geruststellende antwoord: we zijn er mee bezig. Door de herhaalde bezoeken van Erik De Bruyn aan het piket, de vragen van verschillende journalisten “goed dat jij hier bent, maar waar is de SP.a ?”, de persaandacht die “de zomer van Opel en co” kreeg én ook na druk door de arbeiders van Opel zelf, is hun houding drastisch veranderd. Niet alleen organiseren ze op geregelde tijdstippen bezoeken aan het piket, ze steunen nu ook de voorstellen van “de zomer van Opel en co” om een brede protestbeweging op gang te brengen.
De socialistische vakbond heeft een internetpetitie georganiseerd, die zeer goed opgevolgd wordt door de leden. Het draagvlak voor de acties wordt ook groter, wat je vooral aan kleine dingen merkt. Een lokale vrouwenafdeling (SVV) van de socialistische partij nam zelf het initiatief om rode mutsen te breien om je warm te houden aan het stakerspiket en ze te verkopen ten bate van de zomer van Opel en co.
Houding van de pers
De media blijven wel erg op de vlakte: verder dan het uiten van sympathie voor de betrokkenen gaat het niet. Waar wel veel de nadruk op gelegd wordt is de wens van vele Opelwerknemers om op brugpensioen te gaan, of een grote afdankingspremie uit de brand te slepen. De media spelen hier hun rol als demoralisatiemachine van de arbeiders van Opel. Vooral over die premie doen de wildste verhalen de ronde: bedragen tot 40.000 euro worden genoemd! In realiteit staat over de grootte van het bedrag nog niets vast, en gaat er meer dan 50 procent van die premie rechtstreeks naar de fiscus. Een van de militanten aan het piket vertelde dat bij een eventuele sluiting hij misschien wel ander werk zal vinden, maar ten minste 3 euro minder per uur betaald dan hij nu krijgt. Om dezelfde levensstandaard aan te houden – kinderen die studeren, een huis dat verder moet worden afbetaald – zal je premie wel vlug opgesoupeerd zijn! Daarenboven moeten we niet vergeten dat van de 1.300 die in 2007 hun baan hebben verloren er slechts 16 een job hebben gevonden tegen gelijkaardige loonvoorwaarden. Vandaag in een tijd van massale ontslagen is die kans nog veel kleiner.
De overheid moet doen voor Opel wat ze voor de banken gedaan heeft
Samen met de Duitse en Europese bonden willen de vakbonden van Opel Antwerpen de fabriek open houden. De Europese arbeiderssolidariteit is hier in actie. Reilly moeten we van gedacht doen veranderen. De druk op de Opel-directie moet blijvend opgevoerd worden om in Antwerpen auto’s te blijven produceren. SP.a Rood heeft altijd de bestaande acties voor het open houden van de fabriek aan de Noorderlaan gesteund. Maar SP.a Rood heeft sinds het begin ook het voorstel van nationalisatie aangereikt. Als we dit voorstel van nationalisatie bespreken met de betrokkenen, dan wordt er veelal positief gereageerd: de overheid heeft reeds zoveel miljoen euro subsidies gegeven aan de directie van Opel dat de fabriek in feite van ons is! De nationalisatie onder werknemerscontrole geeft de mogelijkheid om de industriële activiteit te oriënteren naar een ecologische en duurzame autoproductie. Onze banen in de auto-industrie of in om het even welke andere economische sector zijn niet meer veilig in de handen van de gulzige aandeelhouders en kapitalisten. Onze toekomst is enkel maar verzekerd in onze eigen handen.
