Francis Gomez is de voorzitter van de Luikse rode metaalarbeiders. Naar aanleiding van de stembusuitslag van 13 juni schreef hij een brief aan zijn militanten. Hij heeft het over een ‘historische kans’. Hij voegt hieraan toe: “Misschien hebben wel het grote lot gewonnen”. Wat hebben we nu, horen we de ABVV-militanten vragen. Heeft Francis Gomez te diep in zijn glaasje ‘peket’ gekeken? Nee hoor. Waarschijnlijk was hij bloednuchter wanneer hij dit schreef. De Franstalige krant La Libre Belgique had een verhelderend gesprek met de man.
“Er is vandaag een historische kans op het land te hervormen. Er is in het noorden een grote overwinnaar, de N-VA, die munt heeft kunnen slaan uit de institutionele problemen en in het zuiden een partij, de PS die werd geplebisciteerd zowel voor de sociaal-economische vraagstukken als de institutionele kwesties. Indien ze naar haar regionalistische basis luistert is de PS het best geplaatst om samen met de N-VA oplossingen te vinden om het institutionele landschap te wijzigen.”
Hoe ziet Francis Gomez het ‘landschap van de instellingen’ veranderen?
“De sociale zekerheid moet federaal blijven, zoniet is er geen staat meer”. Oef! Maar is dat het syndicale argument voor een federale zekerheid: “zoniet is er geen staat meer”? Wij dachten meer aan de solidariteit tussen de werkende klasse langs beide kanten van de taalgrens. Misschien zijn we naïef en is onze staatszin niet zo scherp als die van Francis Gomez.
“Maar al de rest moet zich niet meer op het federale vlak bevinden. De economische realiteit in de regio’s is verschillend. De oplossingen die moeten worden gevonden zijn dus ook verschillend.”
Moeten de regio’s op een verschillende manier omgaan met het brugpensioen?
“Ja, ik denk het”…
Moet het Interprofessioneel Akkoord geregionaliseerd worden?
“Ja, die interprofessionele akkoorden dienen tot niets meer. Zoniet om door de gemeenschap zaken te doen betalen die de werkgevers zouden moeten betalen.”
Of ie vreest voor een loskoppeling tussen de lonen in Wallonië en Vlaanderen?
“Dit is al het geval. Vlaanderen staat verminderingen toe voor de bedrijfsvoorheffing van werknemers die in Vlaanderen zijn gevestigd. Niet in Wallonië. “
Of de bedrijfsbelasting moet worden geregionaliseerd?
Opnieuw: “Ja. In Wallonië hebben de werkgevers geen financiële toevoeging nodig aan hun winsten. We hebben vier of vijf Marshall-plannen nodig. In Wallonië zou men het geld van de notionele interestaftrek moeten kunnen gebruiken om een meer doelgericht economisch beleid te voeren.”
Denkt iedereen zoals hem in het FGTB?
“Spijtig genoeg niet”, antwoordt de regionalistische vakbondsleider.
Wij zeggen “gelukkig niet”! Er bestaan zowel aan Vlaamse als aan Waalse kant veel militanten en secretarissen die niet trappen in de sirenenzang van het regionalisme. De schippers op de Rijn die in de richting van het gezang van de Lorelei vaarden, gingen tegen de klippen. Hetzelfde lot zal de vakbond beschoren zijn met het regionalisme. Francis Gomez is zo een beetje het spiegelbeeld van Herwig Jorissen, de Vlaamse leider van de metaalarbeiders van het ABVV. Beiden werkten actief aan de ondemocratische opsplitsing van de metaalcentrale in 2006. Een historische achteruitgang voor de arbeidersbeweging.
Francis Gomez plaatst zich in het verlengde van de veel grotere (zowel qua politieke als syndicale statuur) André Renard. André Renard was in de jaren ‘50 en ‘60 de voorman van het Waalse ABVV en linkse leider van het nationale ABVV. Hij was ook zeer populair onder de Vlaamse ABVV-ers. Algemeen werd hij erkend als de leider van de vijf weken durende algemene staking van 1960-1961. Maar André Renard is ook de man die diezelfde staking een regionalistische draai gaf. De gemeenschappelijke sociaal-economische en ook politieke eisen van de Belgische arbeidersbeweging maakten toen plaats voor ‘federalistische’ eisen. Federalisme stond voor de Luikse vakbondsman voor eigen Waalse staatsinstellingen die de lange neergang van de regio moesten kunnen tegengaan. Een Wallonië met meer bevoegdheden zou dan eindelijk het linkse beleid kunnen voeren dat op Belgisch vlak onmogelijk bleek. De regionalistische draai van André Renard werd in werkelijkheid een terugplooi op ‘eigen’ Waals gebied van de socialistische en syndicale strijd. Vandaag probeert Francis Gomez het op zijn beurt. Maar André Renard zou nooit zo ver gegaan zijn als de huidige voorzitter van de Luikse metallo’s. Het is een elementair beginsel dat solidariteit de arbeidersbeweging versterkt en opdeling (langs taalgrenzen bijvoorbeeld) ons verzwakt. Regionalisering betekent sociale afbouw. Regionalisme kan nooit sociaal zijn in tegenstelling tot wat Francis Gomez beweert.
Wij staan voor gelijke rechten, uitkeringen, loon- en arbeidsvoorwaarden voor iedereen in dit land, waar hij of zij ook woont of werkt. Regionalisme in de gezondheidszorg, kinderbijslag enzovoort is de lokroep van de Vlaamse rechterzijde en meer in het bijzonder van het Vlaamse patronaat. Binnen onze vakbonden kunnen we ons niet beperken tot een gegeneerde reactie op uitspraken als die van Francis Gomez. Er is nood aan een bewuste campagne tegen deze ideeën. Het initiatief Red de Solidariteit, dat geniet van nogal wat steun onder vakbondsmensen, moet deze voorstellen snel een antwoord geven. Naar het voorbeeld van de besturen van de AC Limburg en Luik die soms gemeenschappelijk vergaderen moet er een tegenbeweging op gang gebracht worden met concrete stappen van interprofessionele solidariteit over de taalgrenzen heen.
