Kameraden,
Het is een boutade, maar ze klopt: je hebt een extreemrechtse regering nodig om links terug een smoel te geven. Dat proces is volop bezig. De linkse partijen zijn aan een transformatie bezig; dat proces gaat lang niet snel genoeg, maar het gebeurt wel. De vakbonden hebben hun slagkracht en militante energie teruggevonden. En een nieuwe burgerbeweging, Hart boven Hard, is uit het niets opgedoken en geeft het sociaal protest een nieuwe brede basis in de samenleving, en smeedt allerhande individuen groepen en organisaties in een nieuwe dialoog aaneen.
Het was de bedoeling van deze regering om, in navolging van Thatcher, de samenleving af te schaffen en ze te vervangen door elf miljoen elkaar beconcurrerende individuen, allemaal behept door een drang naar winst en een angst voor verlies. Die poging is op een schitterende manier aan het falen. Het is precies het offensief van deze regering tegen de samenleving die een nieuwe samenleving schept, met veel meer cohesie en wil tot samenwerking dan tevoren. Die nieuwe samenleving groepeert al de energie die de overheid absoluut niet wenst te gebruiken: de energie van vrijwillige inzet, van belangeloos sociaal engagement, van solidariteit en delen met elkaar, van creatieve activiteit, pret en culturele ontplooiing.
Een jaar terug, bij de verkiezingen van mei 2014, was links verslagen en gedemoraliseerd. Nu niet meer. We komen hier immers sterker uit, en met meer mensen dan ooit tevoren. Wat we doorheen de kille en elitaire politiek van deze overheid herontdekken, dat is het nut en belang van “samen sterk”, en de duurzaamheid van waarden zoals solidariteit, gelijkheid, respect voor elkaar, gerechtigheid, strijdbaarheid en opstandigheid tegen onrechtvaardige macht, en democratisch overleg. We herontdekken, met andere woorden, met z’n allen de linkse waarden, en we begrijpen opnieuw welke meerwaarde precies deze waarden ons in onze geschiedenis hebben geboden. Het zijn die waarden die hier een samenleving hebben gebouwd uit een collectie geïsoleerde individuen. En we herontdekken nu de waarde van zo’n samenleving.
We staan echter nog maar aan het begin van deze herontdekking, en er ligt nog heel wat werk voor de boeg. 1 mei is een dag waarop we die opdracht goed beseffen: dat het werk aan een betere samenleving, een betere mens, nooit af is en steeds inspanningen vraagt. Maar elk jaar weer halen we uit 1 mei precies dat besef, samen met de energie die we nodig hebben om dat besef in actie om te zetten. Dit jaar is niet anders, of toch – het besef is acuter dan anders, en de energie is groter.
Kameraadschappelijke 1 mei groeten aan allen,
Jan Blommaert
