Na de dramatische ommekeer in de gebeurtenissen, waarbij de Russische president Vladimir Poetin de afgescheiden republieken in Oost-Oekraïne erkende, gevolgd door het sturen van Russische strijdkrachten, publiceren we een verklaring van de Russische IMT-kameraden, opgesteld samen met marxisten in Oekraïne en de Donbas-regio, tegen dit inter-imperialistische conflict.
Op 15 februari stemde de Russische Doema voor een aanvraag tot onmiddellijke diplomatieke erkenning van de Volksrepublieken Donetsk (DPR) en Loehansk (LPR). De meerderheid van de Veiligheidsraad van de Russische Federatie sprak zich op 21 februari uit voor erkenning. De president volgde. Ten slotte begon in de nacht van 21 op 22 februari een directe militaire interventie van Russische troepen in deze gebieden.
De initiatiefnemers van deze procedure beroepen zich op het feit dat de diplomatieke erkenning van de republieken een reactie is op de militaire dreiging vanuit Oekraïne en het NAVO-blok, en dat de NAVO-landen onderling verdeeld zijn, zowel in relatie tot het regime van Poetin als t.o.v. dit voortdurende conflict. Deze argumentatie onthult de essentie van het hypocriete gedrag van de Russische politieke elite, die tot nu toe koppig heeft volgehouden dat ze “niet deelneemt aan het intra-Oekraïense conflict”. Het was voor iedereen die ogen heeft al duidelijk dat er Russische inmenging was in het conflictgebied in Oost-Oekraïne. Nu is het een openlijke invasie geworden.
Even hypocriet zijn de uitspraken die de leiders van de NAVO-landen en hun mediadienaren doen, alsof ze geven om “mensenrechten”, “territoriale eenheid” en “het Oekraïnese recht op vrijheid van inmenging”.
Hypocrisie is een eigenschap die alle grote partijen in het conflict gemeen hebben. De regeringen van Rusland, de Verenigde Staten, de EU-landen en Oekraïne rechtvaardigen allemaal hun acties op alle mogelijke manieren door lyrisch verklaringen over de belangen en rechten van mensen. In de praktijk zijn ze allen enkel geïnteresseerd in deze mensen als goedkope arbeidskrachten, en het gebied van de Donbas interesseert hen als een territorium voor plundering en het creëren van nieuwe markten. De verheven uitspraken van alle burgerlijke regeringen zijn slechts een dekmantel voor een cynische politiek die overal gericht is tegen de belangen van de arbeidersmeerderheid en haar rechten.
Een propagandaoorlog probeert communisten en linksen van verschillende kanten te vangen in een valse keuze tussen verschillende imperialistische krachten, op internationale of regionale schaal; tussen verschillende klieken van kapitalisten; tussen verschillende etnisch-chauvinistische posities. Als internationalisten bevestigen we dat we ons niet zullen laten misleiden door het kapitaal en zijn woordvoerders, en onszelf tot hun vrijwillige dienaren zullen maken, waar ze ook zijn - in Moskou, Brussel, Washington of Kiev. We spreken namens slechts één belang - het gemeenschappelijk belang van de arbeidersklasse van alle naties.
De strategie en taken van de communisten in verschillende landen verschillen echter op specifieke momenten. Lokale arbeiders en communisten moeten zich niet baseren op ‘geopolitieke posities’, of ruziën over wie wat als eerste begon. Het is onze taak om een mogelijke oorlog te stoppen en de vorming van een anti-oorlogsbeweging van de arbeidersklasse in Rusland, Oekraïne en de republieken te ondersteunen. De enige manier om dit te doen, is te handelen vanuit de veronderstelling dat 'de belangrijkste vijand zich in het eigen land bevindt'. Elke kant heeft een andere vijand. We mogen onszelf niet laten verwarren door de schuld af te schuiven op de “externe agressor” en we mogen ons op geen enkele manier aansluiten bij “onze regeringen”.
Zelfbeschikking van de Donbas-regio
Alvorens een toekomstige vredesregeling te bespreken, is het noodzakelijk om op het belangrijkste te wijzen: de mensen van de Donbas-regio hebben het recht op zelfbeschikking. En deze zelfbeschikking moet gebaseerd zijn op een vrije, democratische keuze. Elke aanwijzing dat het lot van de Donbas-regio moet worden beslist door “alle Oekraïners”, de regering van Oekraïne, of meer nog, de Verenigde Staten en Rusland, is een verraad aan het democratische principe van het recht op zelfbeschikking, ongeacht hoe het wordt voorgesteld.
Degenen die het recht van de Donbas-regio op zelfbeschikking ontkennen, zeggen dat het "geen volk" is; ze beweren dat het toebehoort aan het "Oekraïense" of "Russische" volk, afhankelijk van de nationalistische neigingen van de spreker. Ze gaan zelfs zo ver dat ze principieel ontkennen dat de inwoners van de Donbas-regio een onafhankelijke keuze kunnen maken. Bij nader inzien klopt daar niets van. In feite komt het neer op schaamtelijk chauvinisme dat vier miljoen mensen hun democratische rechten wil ontzeggen.
Ten eerste betekent het handhaven van het zelfbeschikkingsrecht echter niet automatisch steun voor enig separatisme. We erkennen onvoorwaardelijk het recht op zelfbeschikking van de DPR en LPR, en erkennen de democratische beslissing van hun volk, wat die ook moge zijn. De meest progressieve manieren om zelfbeschikking uit te oefenen vertrekt vanuit de algemene belangen van de arbeidersklasse en de strijd voor het socialisme. Wij zijn van mening dat de keuze, in het kader van zelfbeschikking, moet uitgaan van het vooruitzicht van toekomstige samenwerking en kameraadschap tussen de arbeiders van Kiev, Donetsk en Moskou; eenheid tussen een mijnwerker en een programmeur, een arts en een leraar; tussen al diegenen die waarde creëren in de samenleving. Daarom moet de keuze vrij en bewust zijn.
Ten tweede weigeren we een stemming waarbij de imperialisten en hun satellieten de bevolking onder schot houden te erkennen als zelfbeschikking. Een echte democratische keuze is alleen mogelijk in omstandigheden van politieke democratie en vrijheid van oppositie. Maar op dit moment zijn de autoriteiten van de republieken gedegradeerd tot corrupte klanten die worden gecontroleerd door Rusland en wordt de oppositie vervolgd. Zelfbeschikking van de DPR en LPR is een zaak van de toekomstige democratische- en arbeidersbeweging, die zal beslissen over het lot van de Donbas-regio. Maar zo zal de arbeidersbeweging onvermijdelijk in strijd raken met de bestaande autoriteiten in de republieken.
Standpunten en intenties van de burgerlijke regeringen
De oorlog brengt Oekraïne grote schade toe en je zou verwachten dat de regering heel geïnteresseerd zou zijn in een vreedzame oplossing. De politieke krachten die na de Maidan aan de macht kwamen, vormen hier echter een van de belangrijkste obstakels.
Ten eerste betrekken de Oekraïense leiders zelf de etno-nationalisten en koestert ze. In feite legaliseert ze ultrarechtse politieke organisaties en brengt ze onder de vleugels van de autoriteiten. In navolging van het Porosjenko-regime en in tegenstelling tot haar campagnebeloftes, gebruikt de regering-Zelensky nationalistische retoriek en beleid om zich te verzetten tegen taalvrijheden voor Russisch-sprekenden, en blijft ze nazi-collaborateurs verheerlijken. Een dergelijk beleid sluit elke vreedzame consensus met de bevolking van de DNR en LNR uit en sluit hun vrijwillige re-integratie uit.
Ten tweede is de aanslepende oorlog acht jaar lang een bron van verrijking geweest voor corrupte Oekraïense oligarchen en kleptocraten. Daarom vaart de reactionaire kliek die, tegen de belangen van het Oekraïense volk, in Oekraïne aan de macht is wel bij een ingehouden oorlog en niet bij een echt democratische vredesregeling.
Het VS-imperialisme is zelfs nog minder geïnteresseerd in een vreedzame oplossing van het conflict, en gebruikt het in plaats daarvan om druk uit te oefenen op Rusland. Om dit te doen, steunt het al acht jaar de zogenaamde "oorlogspartij", bestaande uit de meest reactionaire en militaristische krachten in de Oekraïense politiek, waaronder neonazi’s.
Vooral de positie van de Russische regering is hypocriet. Ondanks officiële verklaringen over niet-inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van Oekraïne, de DNR en LNR, hield het Russische imperialisme deze republieken in feite vast bij de keel. Na de erkenning van de LNR en de DNR hoeft er niet meer te worden gesproken over non-interventie.
Rusland gebruikt de Donbas-republieken om druk uit te oefenen op de regering van Oekraïne en als onderhandelingsfiche in politieke spelletjes met de VS en de EU. Het Russische imperialisme wil in deze republieken gehoorzame regimes en kneedbare politici. In het geval van re-integratie met Oekraïne, zal Rusland ze gebruiken als instrumenten om de Oekraïense politiek te beïnvloeden. Bovendien, terwijl het doet alsof het spreekt over het beschermen van mensen tegen de "fascistische junta", gebruikt het Russische kapitalisme de inwoners van de Donbas-regio als semi-rechtloze en ultra-goedkope arbeidskrachten, ook in de kolenmijnen van Kuzbass in de Russische Federatie. De grootste centra van het EU-kapitalisme buiten de arbeidskrachten van het grootste deel van Oekraïne op dezelfde manier uit.
Rusland gebruikt de Donbas-republieken om druk uit te oefenen op de regering van Oekraïne en als onderhandelingsfiche in politieke spelletjes met de VS en de EU. Het Russische imperialisme wil in deze republieken gehoorzame regimes en kneedbare politici. In het geval van re-integratie met Oekraïne, zal Rusland ze gebruiken als instrumenten om de Oekraïense politiek te beïnvloeden. Bovendien, terwijl het doet alsof het spreekt over het beschermen van mensen tegen de "fascistische junta", gebruikt het Russische kapitalisme de inwoners van de Donbas-regio als semi-rechtloze en ultra-goedkope arbeidskrachten, ook in de kolenmijnen van Kuzbass in de Russische Federatie. De grootste centra van het EU-kapitalisme buiten de arbeidskrachten van het grootste deel van Oekraïne op dezelfde manier uit.
De bewering van de Russische autoriteiten, dat alleen Oekraïne de agressor in het conflict is, is niet ernstig te nemen. Het Russische regime heeft niet alleen constant de spanning in stand gehouden, maar heeft herhaaldelijk leugens en provocaties gebruikt. Dit was vooral duidelijk tijdens de huidige escalatie, ondersteund door een grootschalige campagne van desinformatie, gelanceerd door het Russische regime om haar acties te rechtvaardigen. Zo was er het vooraf opgenomen ‘videobewijs’ dat de republieken werden beschoten en de oproep tot steun die de leiders van de LPR en DPR deden een paar dagen voor de evacuatie van de burgerbevolking begon. Al deze zaken onthullen de absurditeit van uitspraken dat het Kremlin het huidige conflict niet wil laten escaleren, net zoals de pogingen van sommigen aan de Russische linkerzijde om het voor te stellen als het 'minste kwaad’.
Een vreedzame democratische regeling is niet in het belang van het Russische kapitalisme, dat op z’n minst profiteert van de aanhoudende spanningen in de Donbas-regio. En dat is de reden waarom linkse arbeidersorganisaties die een fundamenteel anti-oorlogsstandpunt in Rusland verdedigen, progressief zijn en de enige manier zijn om het klassenbewustzijn en de zelforganisatie van de arbeidersklasse te ontwikkelen met betrekking tot deze kwestie.
Ten slotte zijn de regeringen van de LPR en DPR momenteel het cliënteel van Rusland en de lokale oligarchie, afgesneden van de bevolking. De eindeloze oorlog is de bron van hun speciale positie, en daarom zijn ze ook niet geïnteresseerd in een echt democratische oplossing. Rusland ondersteunt niet alleen de LPR- en DPR-regeringen, maar controleert ze ook. Zonder deze steun zouden de huidige regeringen in de republieken het niet hebben overleefd. Met de steun van het Russische imperialisme wordt de oppositie vervolgd, worden alle onafhankelijke arbeidersinitiatieven meedogenloos onderdrukt en zelfs veldcommandanten die enige mate van onafhankelijkheid hebben getoond, zijn vermoord met de hulp van Russische speciale diensten.
Kortom, acht jaar later zijn noch de regering van Oekraïne, noch de Russische autoriteiten, noch de Verenigde Staten, noch zelfs de regeringen van de DPR en LPR geïnteresseerd in een werkelijk democratische vreedzame oplossing van het conflict.
Re-integratie of zelfstandigheid?
Als we de internationale socialistische toekomst van de mensheid en de groeiende krachten van de arbeidersbeweging als uitgangspunt nemen, dan ligt de voorkeur voor het oplossen van een nationaal conflict in het overstijgen van nationale tegenstellingen, het beëindigen van sektarische verdeeldheid, het heropenen van werkplekken, en dat zal niet tot nieuwe langdurige nationale conflicten leiden.
Als we het conflict in de Donbas vanuit dat perspectief benaderen, zou een van de opties voor een oplossing bestaan uit de vreedzame democratische re-integratie van de republieken in Oekraïne, met behoud van taal- en andere vrijheden, en de garantie van enige mate van autonomie die de volkeren van de DPR en LPR vragen.
We hebben het over vreedzame democratische re-integratie en niet over gedwongen annexatie. Elke variant van gedwongen re-integratie zal de nationale verdeeldheid alleen maar verdiepen en de arbeidersbeweging een diepe wonde toebrengen. En democratische re-integratie in het huidige Oekraïne is onmogelijk zolang de huidige regering en de 'oorlogspartij' daar aan de macht blijven.
Een alternatief voor re-integratie is de werkelijke onafhankelijkheid van de DPR en LPR. Zonder een regimewisseling in Rusland zou de onafhankelijkheid van de republieken echter een fictie zijn, want in werkelijkheid zullen de door oorlog geteisterde LPR- en DPR-aanhangsels en een bron van goedkope arbeidskrachten voor Rusland blijven. Indien Oekraïne vijandig blijft, zullen de republieken trouwens afhankelijk blijven van Russische militaire steun.
Op dit moment wordt de onafhankelijkheid van de DPR en LPR niet alleen erkend door Rusland, maar ook versterkt door de aanwezigheid van troepen. Onder de gegeven omstandigheden betekent de officiële erkenning van de republieken door Rusland echter enkel maar het officialiseren van de LPR- en DPR-regimes als Russische pionnen. Dit heeft niets te maken met echte onafhankelijkheid, en nog minder met de zelfbeschikking van de DPR en LPR.
De echte onafhankelijkheid van de DPR en LPR is dus alleen mogelijk als gevolg van de democratische keuze van hun volkeren, met de steun van de democratische arbeiders- en anti-oorlogsbeweging in Oekraïne en Rusland.
Ongeacht de beoordelingen van mogelijke opties voor de toekomstige oplossing van deze crisis, staat de marxistische tendens in de eerste plaats fundamenteel voor de ondersteuning van het recht op zelfbeschikking. De uiteindelijke beslissing over de toekomst van de Donbas-regio moet door de bevolking zelf worden genomen, via een vreedzaam, democratisch proces. Gedwongen re-integratie kan niet de basis zijn voor kameraadschap en samenwerking.
Er moet ook op de meest fundamentele waarheid gewezen worden dat er op lange termijn geen volledige oplossing kan zijn voor het probleem van taalkundige, etnische en sociale conflicten die los staat van het streven naar socialisme. Het herstel van het kapitalisme en de ineenstorting van de USSR hebben de omstandigheden gecreëerd waarin verschillende burgerlijke klieken, binnen staten van de post-Sovjetsfeer, systematisch de arbeidersklasse van verschillende etnische en linguïstische groepen tegen elkaar zullen opzetten. Dit alles om arbeiders aan weerszijden van nationale grenzen en militaire demarcatielijnen af te leiden van het feit dat ze één gemeenschappelijke vijand hebben: het kapitaal.
Het etnisch-linguïstische gekibbel en de wederzijdse vijandschap tussen de werkende mensen, opgelegd door de kapitalisten, dienen alleen om de arbeidersklasse te verdelen. In werkelijkheid duiden de omstandigheden waarin de werkende mensen van Oekraïne, Rusland, de DPR en de LPR zich bevinden erop dat ze veel meer met elkaar gemeen hebben dan met hun heersers en bazen.
Dit feit alleen al betekent dat er een alternatief is. Het is de plicht van communisten om in woord en daad te strijden voor een verenigde onafhankelijke beweging van werkende mensen uit verschillende naties, die in staat is strijd te voeren voor een echte uitweg uit de bloedige impasse waarin we ons bevinden.
Voor een vrije socialistische federatie van arbeidersstaten, niet alleen van de voormalige Sovjet-Unie, maar van de hele wereld! Dit betekent dat we niet simpelweg hoeven te wachten tot er iets gebeurt of dat gebeurtenissen een natuurlijk einde krijgen. Integendeel, het is noodzakelijk dat alle echte marxisten in Rusland, Oekraïne en de Donbas samenwerken, om een kracht te creëren die in staat is om de potentiële macht van de georganiseerde arbeidersklasse in de post-Sovjet-sfeer te ontketenen, om een revolutionaire communistische partij op te bouwen. .
Een verenigde democratische arbeidersbeweging is de enige echte uitweg
De belangrijkste voorwaarde om de huidige tragische situatie in de Donbas-regio te overwinnen, is het opbouwen van een verenigde, democratische arbeidersbeweging aan alle kanten, vrij van de druk van imperialistische blokken. Dit is een buitengewoon moeilijke taak, maar het is ook de enige echt realistische taak voor iedereen die een einde wil maken aan de barbaarsheid van oorlog, die de levensomstandigheden van de arbeidersklasse aan beide zijden van de militaire linies vernietigt. Het is ook noodzakelijk te begrijpen dat, zonder een sterke, onafhankelijke arbeidersbeweging, gebaseerd op een socialistisch internationalistisch politiek programma, ‘vrijheid’ voor arbeiders, aan beide kanten, een schijnvertoning zal zijn.
Een brede democratische beweging en een sterke arbeidersbeweging in de republieken zijn de voorwaarden om de zelfbeschikking van de republieken mogelijk te maken en echte vrijheid voor de werkende bevolking van Oekraïne en Rusland te bekomen. De autoritaire kleptocratische kliekjes, de regeringen van de republieken, drukken alleen hun eigen belangen uit. Als de toekomstige democratische beweging besluit zich af te scheiden van Oekraïne, moet een dergelijk besluit gerespecteerd worden. Het belangrijkste punt is dat de werkende mensen in staat moeten zijn om het uit te voeren zonder externe druk van buitenaardse klassenkrachten.
De taak van links in Oekraïne, Rusland, de LPR en de DPR is om gezamenlijk te streven naar de vrijheid van de werkende mensen om hun eigen toekomst te bepalen, wat de vorm kan aannemen van zowel de onafhankelijkheid van de republiek als de vreedzame re-integratie van de LPR en DPR, met respect voor taalkundige en andere vrijheden, als onderdeel van Oekraïne, afhankelijk van de politieke wil van de arbeidersmeerderheid. Om dit te bereiken is het noodzakelijk tot een eengemaakte beweging in Oekraïne en de republieken te komen. Een fundamentele voorwaarde hiervoor is een staakt-het-vuren, demilitarisering en wederzijdse terugtrekking van Russische en Oekraïense troepen uit de contactlijn. We moeten het burgerlijke spel waarbij elke regering de andere beschuldigt en probeert de arbeidersklasse in verwarring te brengen, verwerpen.
Echte onafhankelijkheid en vrijheid van zelfbeschikking op het grondgebied van de huidige DPR en LPR is alleen mogelijk wanneer de arbeidersklasse de macht neemt, en “de wapens zicht” op de wederzijdse klassenvijand. Het huidige beleid van de autoriteiten van de geïsoleerde republieken en dus ook Rusland is daar principieel tegen. Zowel de officiële erkenning als de militaire interventie van Rusland zijn tegen deze doelstelling gericht.
De enige echte uitweg is de onafhankelijke strijd van de georganiseerde arbeidersklasse voor socialisme!
Ons standpunt is duidelijk:
- Tegen Russische militaire interventie!
- Tegen de oorlog en het aanzetten van de arbeidersklasse van Oekraïne en Rusland tot een wederzijdse slachting!
- Voor echte vrijheid tot zelfbeschikking van de werkende mensen!
- Voor een sterke en onafhankelijke democratische beweging geleid door de arbeidersklasse!
- Voor een socialistische federatie van de werkende volkeren van alle landen!