De dramatische ondergang van de besprekingen op de klimaattop in Kopenhagen onderlijnt een belangrijke zaak, namelijk dat de kapitalistische regeringen van de wereld de hoogst dringende problemen zoals de schade aan het milieu veroorzaakt door de anarchie van de markt, niet kunnen oplossen. De dorst naar winst is in directe tegenspraak met de belangen van de werkende mensen van de wereld. Een sociale revolutie op wereldschaal is daarom het enige echte antwoord op het probleem.

De klimaattop is geëindigd in een complete puinhoop. Het Deense voorzitterschap van de conferentie heeft het gewoon opgegeven en de handdoek in de ring gegooid. Dit is echter geen verrassing. Er was geen enkele andere uitkomst mogelijk. Door zijn aard is het kapitalisme niet in staat om een wereldwijd probleem als dit op te lossen. Dit is vooral zo als we kijken naar de enorme tegenstrijdige belangen tussen de kapitalisten op wereldschaal en de enorme last van de huidige economische crisis. Afgevaardigden op de top beschreven de situatie als 'verwarrend' en 'wanhopig'.
De arme landen eisten dat de ontwikkelde kapitalistische landen 5 procent van het bbp doneren aan maatregelen voor de bescherming van het klimaat. Het probleem is dat de ontwikkelde kapitalistische landen enorm veel middelen hebben besteed aan de redding van hun instortende bankwezen. Als gevolg zitten ze diep in de schulden. In alle landen worstelen de regeringen met bezuinigen op de overheidsuitgaven. De wereldcrisis van het kapitalisme zorgt dat ze zelf het niveau van uitgaven van gisteren niet eens kunnen volhouden. Laat staan dat ze aanzienlijke bijkomende middelen uittrekken voor klimaatvriendelijke maatregelen.

Een zaak moet duidelijk zijn. De middelen, de rijkdom, de menselijke hulpbronnen, de wetenschap en technologie bestaan ter bestrijding van de vervuilende effecten van het kapitalisme op deze planeet. Het probleem is dat deze middelen worden gebruikt ten voordele van de rijken die niet bereid zijn te besparen op hun winsten. De waarheid is, zoals Hugo Chávez zei in zijn toespraak, dat "het kapitalisme een destructief ontwikkelingsmodel dat een einde stelt aan het leven, en dat dreigt een definitief einde te maken aan de mensheid".

Kapitalistische crisis

Al de ontwikkelde kapitalistische landen worden geteisterd door de crisis. Tot nu toe is een ineenstorting zoals in 1929 vermeden. Een reusachtig overheidstekort in alle landen is de prijs die hiervoor wordt betaald. Neem bijvoorbeeld Duitsland. De Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schäuble, merkte volgens de Financial Times op dat de sanering van het stijgende begrotingstekort "niet zou worden bereikt met conventionele middelen". Met andere woorden: om het Duitse kapitalisme uit deze crisis te halen, zullen ze een vicieuze klassenoorlog tegen de arbeidersklasse moeten voeren. De kapitalisten in Duitsland en andere landen zullen de overheidspensioenen brutaal terugschroeven, snijden in gratis gezondheidszorg, gratis onderwijs, alsook alle andere diensten die zorgen voor een semibeschaafde samenleving.

President Morales van Bolivia plaatse de schuld voor het klimaatproblemen bij het kapitalisme: "De echte oorzaak van de klimaatverandering is het kapitalistische systeem. Willen we de aarde redden, dan moeten we een einde maken aan dat economische model. Het kapitalisme wil de klimaatverandering aanpakken met de handel in CO2-uitstoot. We veroordelen deze handel net zoals de landen die dit bevorderen."

De enorme opeenhoping van tegenstellingen die voortvloeien uit deze situatie noopte het Deense voorzitterschap om de conferentie uiteindelijk op te geven. Geen echt akkoord bleek nog mogelijk op de top. De leiders van de ontwikkelde kapitalistische landen hebben de hele situatie verkeerd ingeschat. Ze dachten dat ze een deal konden sluiten die niet echt het verschil ging maken. Dan zouden ze die inpakken en verkopen als een grote stap vooruit. Dit is hen niet gelukt.

Repressie

De politierepressie in de straten van Kopenhagen tijdens de top haalde de krantenkoppen overal ter wereld. Op 12 december protesteerde een mensenvloed van 100.000 betogers tegen het planeetvernietigende kapitalisme. Vanaf 11 december tot 13 december maakte de politie 133 zogenaamde 'preventieve arrestaties', Slechts vier mensen werden in beschuldiging gesteld. Een bewijs temeer dat de het om willekeurige arrestaties ging van onschuldige demonstranten. Dit zijn duidelijk methodes van een politiestaat. Een waarschuwing aan het adres van jongeren en van de werkende klasse in haar geheel. De politie heeft zelfs postkaarten verdeeld aan alle scholieren van 14-15 jaar in Kopenhagen, waarin ze werden aangemaand niet deel te nemen aan demonstraties.

In zijn toespraak op de top veroordeelde Chávez de repressie, vroeg applaus voor de demonstranten en zette de volgende slagzin in de verf: "Verander het klimaat niet, maar verander het systeem". Hij benadrukte eveneens dat het enige alternatief voor het kapitalisme de socialistische omvorming van de maatschappij is: "Onze revolutie wil rechtvaardigheid voor alle mensen. Dit is de weg van het socialisme. Het kapitalisme is de weg naar de hel. De geschiedenis roept ons op om te strijden."

Het conflict tussen de VS en China

De Verenigde Staten hebben geëist dat China het eens zou zijn om de uitstoot te beperken en een bredere overeenkomst zou aanvaarden over de doorzichtigheid van de maatregelen van China. Wat betekent dit? Het is in feite slechts een nauwelijks bedekte protectionistisch initiatief van het VS-imperialisme. Het betekent dat de VS erop staat dat China moet stoppen de wereldmarkt te overspoelen met goedkope goederen die Amerikaanse bedrijven uit de markt duwt. Bovendien willen ze ook dat China haar deuren opent voor spionage! Natuurlijk staan de Chinese leiders niet te popelen om een dergelijke overeenkomst te tekenen Zij houden voet bij stuk: "vrijwillige uitstootbeperking niet onderhandelbaar".

Het diplomatieke conflict tussen China en de VS heeft natuurlijk niets te maken met de CO2-uitstoot en klimaatverandering. Het heeft echter alles te maken met winstbejag en de nationale bescherming van de markten. Dit is dan ook de reden waarom ze eigenlijk niet echt een akkoord hebben kunnen sluiten. Ze hebben de slotverklaring wel ingepakt met veel mooie woorden maar met zeer weinig concrete beloften. De beloften die er dan toch inzitten, zullen ook niet worden ingelost. Zo werkt de kapitalistische diplomatie.

Behoefte aan een plan

Terwijl de Verenigde Staten en de Europese Unie 4.100 miljard dollar hebben toegewezen om de bankiers te redden, bieden ze slechts 'peanuts' voor de strijd tegen de klimaatverandering. Terwijl de VS per maand 3,6 miljard dollar uitgeeft voor het doden van arme mensen in Afghanistan is 12 procent van de Amerikaanse bevolking afhankelijk van voedselbonnen. Het totale inkomen van de 500 rijkste mensen in de wereld is groter dan de 450 miljoen armste bewoners die leven met twee dollar per dag. Het voortbestaan van het kapitalisme is een dodelijke bedreiging voor miljoenen mensen over de hele wereld.

Het feit is dat een oplossing voor klimaatproblemen, armoede, ziekte, analfabetisme, werkloosheid, oorlogen en honger, nooit zal worden bereikt op een kapitalistische basis. Het voortbestaan van het kapitalisme zal deze problemen enkel maar erger maken. Het kapitalisme kan niet hervormd worden van binnen in, maar moet worden omvergeworpen door de bewuste actie van de werkende klasse.

De mislukking van de top van Kopenhagen is een symptoom van de strenge crisis die we momenteel meemaken. Illusies dat de huidige regeringsleiders via dergelijke topontmoetingen de problemen kunnen aanpakken zijn bij velen in rook opgegaan. De mislukking van de top versterkt het idee dat de planeet pas echt gered kan worden door het kapitalisme aan de wortel aan te pakken.

Tijdschrift Vonk

layout Vonk 326 1 page 001

Activiteiten

Onze boeken

Onze boeken