De Labour-conferentie van dit jaar is geëindigd in een overwinning voor rechts. Links moet lessen trekken uit de opkomst en ondergang van de Corbyn-beweging. De enige manier om vooruit te gaan is door de krachten van het marxisme op te bouwen. Help ons bij deze essentiële taak.
De Labour-conferentie is afgelopen. Waarschijnlijk zal ze beschouwd worden als een beslissend moment voor de partij. De rechtervleugel is duidelijk dolgelukkig met het resultaat. Ondertussen is links, ondanks het winnen van wat stemmen, erg op de terugtocht. In veel opzichten betekend deze conferentie het einde van het Corbynisme.
Samen met de rechtervleugel kwam Labour-leider Keir Starmer naar de conferentie met één ding in gedachten: regelwijzigingen doorvoeren die zouden voorkomen dat links ooit terug de controle over de partij zou overnemen.
De Corbyn-jaren waren een schok voor de heersende klasse en hun rechtse vertegenwoordigers. Dit is wat hen betreft een ervaring die nooit meer herhaald mag worden.
De rechtervleugel werkte vijf jaar onder Corbyn om hem te vernietigen. Deze Vijfde Colonne binnen Labour heeft opzettelijk antisemitisme aangewakkerd om links aan te vallen en het zwijgen op te leggen, en uiteindelijk om Jeremy Corbyn te schorsen. Het was een echte samenzwering om Labour terug in de pas te doen lopen met het grote bedrijfsleven.
Snel vooruit naar vandaag, en de Tory-regering wordt geconfronteerd met een acute crisis; benzinepompen in heel het land staan droog en energiebedrijven vallen als vliegen. Maar voor ‘Sir’ Keir Starmer is het aanpakken van deze benarde situatie van minder belang dan het nastreven van zijn contrarevolutie binnen de partij.
Achter deze contrarevolutie gaan de heersende klasse en de grote bedrijven verborgen. Starmer is slechts een marionet van de gevestigde orde en wil maar al te graag doen wat zij willen.
Dit werd treffend aangetoond door het recente 12.000 woorden tellende essay van de Labour-leider, waarin hij kruipt voor de grote bedrijven.
"Het bedrijfsleven is een kracht ten goede in de samenleving en zorgt voor banen, welvaart en rijkdom", stelt Starmer.
Het is veelzeggend dat het document 29 keer ‘business’ noemt, maar geen enkele keer de woorden ‘socialisme’, ‘socialist’, ‘nationalisatie’ of ‘publiek eigendom’.
Links blokkeren
Op de recente Labour-conferentie werd de contrarevolutionaire taak van Starmer grotendeels volbracht, met de hulp van de rechtse vakbondsleiders.
Hoewel hij gedwongen was zich terug te trekken op het voorstel van het kiescollege, dienden zijn andere veranderingen hetzelfde doel: links blokkeren.
Deze omvatten: het verhogen van de nominatiedrempel voor toekomstige leiderschapskandidaten van 10 procent van de Labour-parlementsleden naar 20 procent, afschaffing van de geregistreerde ledenstatus en invoering van een minimumperiode van zes maanden voor nieuwe leden voordat ze kunnen stemmen.
Al deze veranderingen zijn bedoeld om de partij in handen van de rechtervleugel te houden. Parlementsleden zullen nooit meer ‘hun stem verlenen’ aan een linkse kandidaat om hem/haar op een stembiljet te laten komen.
Lord Mandelson zei uitdrukkelijk dat de regelwijzigingen bedoeld waren om:"(...) een andere Corbyn buiten te houden”.
Dit was de prioriteit van Starmer. Toen hem expliciet werd gevraagd of hij eenheid wilde of verkiezingen wilde winnen, zei hij verkiezingen winnen. Hij heeft geen interesse in eenheid, ondanks zijn eerdere beloften. Het betekent ook dat de oorlog tegen links zal doorgaan, met als doel de basisactivisten te demoraliseren en te verdrijven.
Terug naar Blairisme
De reden voor de overwinning van Labour op de conferentie was het gebruik van schorsingen op industriële schaal, wijdverbreide kiesrechtgeografie (om de kiesmodaliteiten te veranderen) en de zogezegde zelfuitsluiting van leden en afgevaardigden. De partijdemocratie werd verwoest door de apparatsjiks van Starmer en zijn trouwe secretaris-generaal, David Evans. Ongeveer 150.000 partijleden zijn reeds weggestuurd of verlieten de partij uit eigen beweging vol walging.
Het is de bedoeling van Starmer om het Blairisme te herstellen.
"Hij ging naar de jaarlijkse conferentie van Labour, vastbesloten om de erfenis van zijn voorganger te vernietigen", schreef de Financial Times met grote tevredenheid. "Starmers pro-business houding, nadruk op fiscale discipline en omarming van patriottisme doet denken aan Tony Blair."
"Nu hebben we de controle weer", zei een lid van het schaduwkabinet, "en ja, het voelt goed".
Dit vat de vreugde binnen de rechtervleugel van de partij nauwkeurig samen.
Starmer kon zijn vreugde niet verbergen toen hij Louise Ellman, een voormalig rechts Labour-parlementslid, opnieuw verwelkomde nadat ze was afgetreden als onderdeel van de aanval op Corbyn. Dit zal ongetwijfeld het begin inluiden van de terugkeer van een stel rechtse verraders die de partij onder Corbyn hebben gesaboteerd.
De terugkeer van de strakke pakken was ook duidelijk in Brighton, aangetrokken door de geur van carrière. Dit tuig zal de komende jaren in aantal groeien, in de hoop hun carrière voort te zetten.
In tegenstelling daarmee nam de bakkersvakbond het besluit om uit de partij te stappen, na meer dan 100 jaar Labour-lidmaatschap en pogingen van de partijleiding om hun voorzitter uit te sluiten
Sabotage en verzoening
In juli verbood de rechtervleugel Socialist Appeal en drie andere groepen. Maar dit was slechts het openingsshot. Ook anderen, waaronder Momentum, zullen nu worden uitgesloten.
De taak van de rechtervleugel is niet alleen Corbyn uit te schakelen, die nooit meer als Labour-parlementslid zal worden toegelaten, maar om alle overblijfselen van het Corbynisme te vernietigen.
Dit betekent dat ze Momentum moeten verbieden, ondanks diens hoop dat ze zouden kunnen overleven als ze zich gedeisd houden. Spijtig genoeg vergissen ze zich helaas.
Eerlijk gezegd onthult deze benadering het hele bankroet van links. Ze zijn weggelopen van een gevecht met rechts. Ze hadden de macht om de Labour Party volledig te veranderen onder Corbyn, maar gaven in plaats daarvan de voorkeur aan ‘eenheid’ met de rechtervleugel in een zogenaamde ‘brede kerk’.
Terwijl de rechtse verraders de partij openlijk saboteerden, inclusief de algemene verkiezingscampagnes van Labour, probeerde links hen bij elke gelegenheid te sussen.
Toen de rechtervleugel in 2016 in de beerput van de Parlementaire Arbeiderspartij (PLP) een motie van wantrouwen tegen Corbyn uitbracht, had links herverkiezingsbijeenkomsten moeten eisen in alle lokale partijafdelingen van deze parlementsleden. Maar dit gebeurde niet.
In 2018, toen op de Labour-conferentie de open selectie (verplichte herselectie) van parlementsleden ter sprake kwam, verzette de Corbyn-leiding zich fel tegen die stap, uit vrees dat dit zou leiden tot een splitsing in de PLP. Ze waren wanhopig op zoek naar ‘eenheid’. Ondertussen stak de rechtervleugel hen een mes in de rug.
Toen de rechtervleugel hen in het gezicht spuugde, veegden de linkse leiders het gewoon weg. Het was pijnlijk te zien hoe de rechtervleugel wegkwam met moord.
Het was dit falen om resoluut op te treden tegen de sabotage van rechts – en leden toe te staan hun parlementsleden democratisch te verkiezen – dat het lot van Corbyn bezegelde. Het was deze mislukking die leidde tot de puinhoop waarin we ons nu bevinden, met de Blairisten opnieuw in het zadel.
Dit lijkt misschien een harde uitspraak, maar het is de waarheid.
Burgeroorlog
In tegenstelling tot links ging de rechtervleugel stoutmoedig in de aanval. Ze hebben absoluut duidelijk gemaakt dat ze niet geïnteresseerd zijn in eenheid. Integendeel, ze voeren een totale burgeroorlog tegen de linkse leden, met als doel hen eruit te drijven. Het enige wat we zeggen is: het is jammer dat links niet met dezelfde moed heeft gehandeld toen ze de kans kregen!
Zelfs in de aanloop naar de Labour-conferentie dit jaar was links, ondanks alles, bang om Starmer het hoofd te bieden. Ze zwegen toen Socialist Appeal en anderen werden verboden. Er was geen piep van de Socialist Campaign Group (SCG) of Momentum te horen.
In plaats van een gedurfde campagne tegen de hele partijleiding te voeren, richtten ze hun aandacht in plaats daarvan op het weigeren om David Evans, de algemeen secretaris, te steunen. In plaats van een campagne te leiden om een motie van wantrouwen in Starmer af te dwingen, weigerde Momentum en zei dat ze "voor de lange termijn" waren. Ze begrepen de aard van de contrarevolutie die door de rechtervleugel wordt nagestreefd, met als doel links te vernietigen, volledig verkeerd.
Toen Starmer naar voren kwam met zijn voorstel voor een kiescollege om de PLP meer macht te geven, waarschuwden de leiders van Momentum hem dat dit “het begin zou zijn van een burgeroorlog in de partij”. Dit in een tijd dat er al meer dan 18 maanden een burgeroorlog woedt!
Deze zwakte moedigde gewoon de rechtervleugel aan. Zoals we weten, nodigt zwakte agressie uit. Maar zelfs nu bagatelliseert links de ernst van de situatie.
Het is waar dat, hoewel de rechtervleugel deze week een overwinning behaalde in Brighton, deze vrij nipt was. Rechts werd verslagen bij een aantal beleidsresoluties, waaronder kwesties als Palestina, een minimumloon van £ 15, de Green New Deal en enkele internationale kwesties. Dergelijke resoluties zijn echter slechts woorden op papier, omdat de leiding ze gewoon zal negeren.
Hete lucht
Rechts zal nu voortbouwen op het succes. Ze beseffen hoe zwak links is en zullen hun zuivering tegen de socialisten in de partij opvoeren. Het apparaat is al geïnstalleerd om de heksenjacht te versnellen.
Deze aanvallen zullen alleen maar bijdragen aan de algemene demoralisatie in de partij. En tienduizenden zullen gewoon hun lidmaatschapskaarten verscheuren en vol afschuw vertrekken. Zelfs enkele afgevaardigden op de conferentie zeiden dat ze op het punt stonden af te treden.
Ze worden gevraagd om te blijven en te vechten, maar waar is het gevecht? De stemming op de conferentie van de bakkersvakbond, om Labour te verlaten, vat de stemming van de activisten op dit moment samen.
De Tribune-vergadering op maandagavond die in de marge van de conferentie doorging, was een voorbeeld van de benarde situatie waarin Labour-links zich bevindt.
De bijeenkomst, met een paar honderd toehoorders, werd toegesproken door een reeks leidende figuren uit de Corbyn-beweging. Het was duidelijk dat alle sprekers gewoon de gang van zaken volgden. Allen zwoeren trouw aan het linkse beleid uit het verleden, wat erg radicaal klonk. Maar er was geen strategie voor een echte tegenaanval.
Er werd veel gejuicht voor bijvoorbeeld ‘Andy’ (Andy McDonald), die eerder die dag ontslag had genomen uit het schaduwkabinet. Maar met welk doel? Geen van de sprekers bood een uitweg, omdat ze geen plannen of perspectief hebben. Het was, om bot te zijn, een hoop hete lucht.
Laatste zucht
Het was hetzelfde verhaal tijdens de bijeenkomst van de Socialistische Campagnegroep op dinsdagavond, georganiseerd door The World Transformed Fringe Festival, met een groot aantal linkse Labour-parlementsleden op het platform.
Als er dan al een soort van weg vooruit werd gesuggereerd, was het - ongelooflijk - de noodzaak om te vechten voor partijeenheid! Midden in een burgeroorlog roept links op tot eenheid met rechts!
Natuurlijk smeekten ze om de zweep terug te geven aan Corbyn. Maar het was slechts een pleidooi, waarvan ze weten dat het volledig zal worden genegeerd. Ze smeekten de leiding om tegen de Tories te vechten; om hun werk te doen, wat hetzelfde is als van de duivel eisen dat hij zich tot het christendom bekeert. Er was absoluut geen besef dat de rechtervleugel de agenten van het kapitalisme zijn, geen partij-‘kameraden’.
Ze herhaalden constant dat de partij geen algemene verkiezingen zou winnen als ze verdeeld was. De rechtervleugel is echter niet geïnteresseerd in het winnen van verkiezingen, maar in het zuiveren van links uit de partij.
Sommigen beweerden dat de aanvallen aan de linkerkant 'oneerlijk' waren; anderen die we nodig hadden om 'het lidmaatschap op te bouwen', wat surrealistisch is gezien het feit dat tienduizenden vertrekken. Een spreker citeerde Harold Wilson, die zei dat links een ‘morele kruistocht’ moet worden, wat een weerspiegeling is van de doodlopende weg waarin het linkse reformisme zich bevindt. Met deze visie zal links volledig worden verpletterd.
Deze bijeenkomst was niet zozeer een krijgsraad als wel een kwestie van bij elkaar kruipen voor warmte. Het was in werkelijkheid de laatste snik van de linkerzijde rond Corbyn in terminale fase.
Escalerende aanvallen
Geloven dat links gewoon door kan gaan is het toppunt van naïviteit. Na de conferentie zal de rechtervleugel haar aanvallen opvoeren en haar aandacht richten op het wegwerken van de resterende linkse parlementsleden, te beginnen met Corbyn. Ze hebben de Labour-afdelingen in Liverpool al onder speciale maatregelen gesteld. Onder het nieuwe management zullen alle Kamerleden en raadsleden worden geïnterviewd om te zien of zij geschikte vertegenwoordigers zijn. Degenen die als 'ongeschikt' worden beschouwd, worden zonder pardon verwijderd.
In Londen bijvoorbeeld is Pamela Fitzpatrick – een links Labour-raadslid en voormalig parlementslid – al geïnterviewd en verteld dat ze ‘ongeschikt’ is om raadslid te worden. Ze wordt ook bedreigd met uitsluiting.
En dit is slechts het begin.
"Ondanks alle eer die Starmer te beurt valt, is dit slechts een goed begin", aldus de Financial Times. “Er zullen nog meer conflicten volgen nu Labour haar waarden tracht af te stemmen op haar kiezers [in vermeende tegenstelling tot haar meer radicale leden, nvdr.] en de [onpopulaire, nvdr.] gevolgen van harde fiscale keuzes voorbereid.”
Klassenstrijd
Dronken van succes denkt de rechtervleugel dat ze alles voor elkaar hebben. Maar ze vergissen zich. De regelwijzigingen zullen de klassenstrijd of de groeiende woede in de samenleving niet afschaffen.
Dit zijn niet de jaren vijftig, of zelfs de jaren negentig, waar er een wereldopleving en bloei was voor het kapitalisme, die de rechtervleugel een materiële basis gaf.
Destijds konden ze enkele toegevingen doen terwijl ze werkten op basis van het kapitalisme. Tegenwoordig is de wereldsituatie radicaal anders. Er is een diepe crisis en er is geen basis voor duurzame hervormingen – alleen tegenhervormingen.
Deze apostelen van het kapitalisme staan aan het hoofd van de Labour Party in een tijd waarin het kapitalisme zeer impopulair is. Een opiniepeiling in Brighton toonde aan dat 69 procent van de potentiële Labour-stemmers het ermee eens is dat "de economie is georganiseerd tegen het belang van gewone mensen in", terwijl 74 procent meer publiek eigendom van activa wil. Nooit eerder was er een grotere vijandigheid tegen grote bedrijven en hun systeem.
De rechtervleugel van Labour zal steeds minder populair worden wanneer arbeiders zich van de partij afkeren en in de richting van de vakbonden kijken om voor hun belangen te vechten. We zien de komende maanden al een Winter of Discontent opdoemen.
Werknemers zullen niet passief toekijken nadat ze zoveel hebben opgeofferd tijdens de pandemie en hun levensstandaard zien dalen. Er zal een intensivering van de klassenstrijd volgen. Zelfs de heersende klasse is bang voor een terugkeer naar de strijdbaarheid van de jaren zeventig.
Een ding is zeker, er zal niet zoiets als 'business as usual' zijn. De strijd zal de vakbonden op hun kop zetten. Er zal een enorme druk op de leiders komen te staan om hun beloften na te komen. De verschuivingen naar links in Unite en Unison zijn vroege trillingen; een indicatie van de enorme aardbevingen die nog moeten komen.
Dit zal leiden tot een enorme radicalisering, vooral onder jongeren. Op een gegeven moment zal dit, bij gebrek aan een alternatief, terugvloeien naar de Labour Party. Geen enkele hoeveelheid regels zal in staat zijn de klassenstrijd te stoppen.
Splitsingen en verdeeldheid zullen onvermijdelijk zijn. De positie van de rechtervleugel wordt volledig ondermijnd. Het is niet uitgesloten dat Starmer zal worden gedumpt voor een andere rechtse.
De rol van marxisten
Daarom is het van vitaal belang dat we ons hoofd niet in het zand steken, maar lessen trekken uit de mislukking van Labour. In de woorden van de filosoof George Santayana:
"Wie niet leert van de geschiedenis, is gedoemd haar te herhalen."
Dit is vooral een mislukking van het linkse reformisme. Terwijl ze oproepend tot 'eenheid' hangt Labour-links aan de slippen van de rechtervleugel. Maar op haar beurt houdt de rechtervleugel zich vast aan de jasslippen van de heersende klasse.
Links slaagde er niet in om terug te vechten en de rechtervleugel weg te vegen. Deze zwakte is een politieke zwakte. Ondanks dat ze er af en toe lippendienst aan bewijzen, geloven ze niet echt in socialisme of revolutionaire verandering. Ze proberen het kapitalisme te hervormen; om een aardiger, vriendelijker kapitalisme tot stand te brengen, zonder oorlogen en slechte werkgevers. Dit is een utopische droom, meer niet.
Wat nodig is, is een krachtige marxistische tendens om een echte, gedurfde strategie te bieden en rechts te verslaan. Alleen marxistische ideeën en organisatie kan links de nodige ruggengraat bieden.
Er kan geen compromis worden gesloten met het kapitalisme of hun rechtse vertegenwoordigers. Het is niet in ons belang het kapitalisme op te lappen. Wij staan voor revolutionaire verandering in de samenleving; voor de afschaffing van klassenmaatschappij.
Gezien de diepe crisis van het kapitalisme, de diepste in de geschiedenis, is dit de enige weg vooruit voor de arbeidersklasse in Groot-Brittannië en internationaal. Het marxisme is nog nooit zo relevant geweest. Daarom roepen we arbeiders en jongeren op om zich bij ons aan te sluiten in de strijd voor het socialisme.