Enkele dagen geleden publiceerden we een resolutie van Alan Woods die in Havana naar voren werd gebracht door Celia Hart. We vergaten daar echter bij te vertellen wie Celia juist is.
Celia Hart is afkomstig uit een familie van veteranen van de Cubaanse revolutie, die samen met Fidel Castro vochten tegen de dictatuur van Batista. Celia heeft zich ontpopt tot een uitgesproken verdedigster van de politieke en revolutionaire erfenis van Leon Trotski. Haar recente artikels over dit onderwerp, die gepubliceerd werden door de Spaanse marxistische website El Militante en onze internationale website In Defence of Marxism, ontlokten internationaal een intens debat over de kwestie Trotski.
Celia Hart is geboren in januari 1962, enkele maanden na de Cubaanse rakettencrisis. Haar moeder, Haydée Santamaría (“de meest buitengewone persoon die ik heb gekend”), was een revolutionair van de prille begindagen. Zij nam samen met Castro deel aan de bestorming van de barakken van Moncada, waar ze zowel haar broer als haar partner verloor. Armando Hart, Celia’s vader, begon zijn politieke activiteiten via een andere weg. Tijdens de donkere dagen van de dictatuur van Batista begon hij als jonge advocaat met politieke agitatie en werd hij een studentenleider op de universiteit. Hij was lid van de Nationale Revolutionaire Beweging (Movimiento Nacional Revolucionario) geleid door García Barcena, een professor die zich verzette tegen Batista. Nog voor de bestorming van Moncada werd hij in de gevangenis gegooid.
Armando Hart en Haydée Santamaría wijdden zich aan de revolutionaire zaak. Ze vochten samen met Fidel en Che. Toen Batista omvergeworpen was, werd Armando de eerste minister van Onderwijs van de Revolutie. Haydée werd voorzitster van La Casa de las Américas, dat zijzelf uit de grond stampte. Ze was altijd gekant tegen de ‘sovjetisering’ – de poging om een rigide stalinistische bureaucratie en dogmatisch denken en methode op te leggen aan Cuba. In La Casa de las Américas was geen plaats voor dogmatisme of zogenaamd socialistisch realisme. Ze leidde La Casa samen met een uitgelezen gezelschap aan talent: Benedetti, Galich, Mariano Rodríguez en anderen. Tragisch genoeg pleegde ze zelfmoord in 1980. Armando Hart van zijn kant had een briljante intellectuele carrière en vandaag, na meer dan twintig jaar als Cubaans minister van Cultuur, staat hij aan het hoofd van het Oficina del Programa Martiano.
Celia becommentarieert: “Ik groeide dus op in het oog van een orkaan, tussen de overweldigende passie van mijn moeder en de intelligentie en toewijding aan studie van mijn vader – beiden stevig gevestigd in het politieke leven van Cuba.” In 1980, één maand voor de zelfmoord van haar moeder, besloot Celia fysica te studeren aan de Universiteit van Havana. Twee jaar later werd ze naar de Universiteit van Dresden in de Duitse Democratische Republiek gezonden om haar studies te vervolmaken. “Ik zette mijn studies voort tot ik in 1987 afstudeerde – de eerste buitenlandse vrouw die in deze faculteit afstudeerde. Toen keerde ik terug naar Havana, waar ik tot een jaar geleden werkte aan de universiteit. Ik publiceerde ongeveer vijftien gespecialiseerde werken over magnetisme en supergeleidingsvermogen. Daarnaast participeerde ik in enkele congressen in Italië, Brazilië en Argentinië. In 2004 werd ik verondersteld mijn doctoraat in de fysica te beëindigen. Terwijl ik echter de laatste hand legde aan een werk over filosofie, als onderdeel van mijn doctoraat, realiseerde ik me dat mijn liefde voor fysica geen doel op zich was, maar slechts een middel naar een doel.”
Celia vervolgt: “Tijdens mijn verblijf in de Duitse Democratische Republiek besefte ik dat er een contradictie was tussen enerzijds de onvermijdelijkheid van het socialisme om te vechten voor een betere wereld en anderzijds de bureaucratie, de verstikking van elk initiatief en de apathie die ik in dat land vond, ondanks de goede levensomstandigheden. De overdadige beelden van Honecker in elk uitstalraam stootten me tegen de borst. In 1985 keerde ik terug naar Cuba voor vakantie en uitte aan mijn vader mijn gevoelens van wanhoop. Als antwoord daarop opende mijn vader een kast en haalde daar vier boeken uit: de drie volumes Leven van Trotski van Isaac Deutscher en De Verraden Revolutie van Trotski zelf. Ik heb deze boeken verslonden, maar tot enkele maanden geleden had ik niet de gelegenheid om de rest van Trotski’s werk te lezen. Vanaf dat moment begon alles op zijn plaats te vallen, zoals in een puzzel. Ik begreep hoe de Russische Revolutie – en niet alleen de Russische Revolutie – verraden was en hoe miljoenen kameraden bedrogen werden.”
Toch zijn geen van de werken van Celia totnogtoe gepubliceerd, behalve een proloog tot een boek geschreven door haar moeder met als titel Haydée spreekt over de Moncada (Haydée habla del Moncada). Recentelijk werden echter verschillende van haar geschriften gepubliceerd in het Spaanse magazine Marxismo Hoy en op de websites El Militante en Marxist.com.
“Ik kom net terug van het internationale congres van de marxistische stroming. Dat was een belangrijke ervaring voor mij. Ik ontmoette daar enkele uitmuntende kameraden uit Pakistan, Israël, Spanje, de VS enzovoort. En ik zie dat ik niet alleen sta, dat dezelfde ideeën die ik verdedig, zich over de wereld zijn aan het verspreiden. Dit zijn de ideeën van de toekomst. Ik dank al de kameraden voor de gelukkigste zomer van mijn leven. Een nieuw en spannend hoofdstuk gaat nu open. Het is een raar gevoel. Minder dan een jaar geleden was ik onderzoeker in de fysica aan de universiteit van Havana. Nu weet ik niet wat de toekomst in petto heeft. Maar ik weet wel dat wetenschap en de wetenschappelijke methode de beste methode is om deze gepassioneerde revolutionaire strijd uit te dragen.”
