De Zapatisten zijn een internationaal bekende guerrilla onder leiding van subcommandante Marcos uit de staat Chiapas. Ze hebben hun jarenlange stilte verbroken met een nieuwe politieke verklaring. De zesde op een rij sinds de Eerste Verklaring van Lacandona in 1994. Hieruit volgt ‘de Andere Campagne’ (La Otra Campana) ter voorbereiding van de presidentsverkiezingen van juni dit jaar. Deze campagne, een soort politieke karavaan, vertrekt uit Chiapas en komt in de maand juni aan in de hoofdstad.
Ubaldo Oropesa Menezes van het redactiecomité van onze Mexicaanse zusterorganisatie El Militante geeft in dit gesprek zijn kijk op de vernieuwde activiteit van de Zapatisten. Tegelijkertijd schetst hij het standpunt van de Mexicaanse marxisten.
“De Zesde Verklaring van Lacandona komt uit na een lange periode van grote stilte waarbij de Zapatisten zich gedurende drie jaar niet hebben uitgesproken over de politieke actualiteit in het land en nog minder over het stijgend aantal strijdbewegingen in het land. Het is een standpuntinname tegenover de verkiezingen van juni 2006 in Mexico. In de eerste twee delen van de verklaring leggen de Zapatisten uit dat “de volgende stap in de strijd van de inheemse indianen slechts kan genomen worden indien de indianen zich verenigen met de arbeiders, de boeren, de studenten, de leraars, de bedienden met andere woorden de arbeiders van de stad en van het platteland”. Daarna maken de Zapatisten de correcte analyse dat de onderdrukking waaronder er geleden wordt duidelijk te wijten is aan het kapitalistische systeem. Deze twee belangrijke punten hebben voor enthousiasme gezorgd.”
“Maar in het derde deel spreken de Zapatisten zich uit over de verkiezingen waarbij ze alle partijen in één zak steken. De rechtse PRI of Pan worden gelijkgesteld met de linkse PRD (Partij van de Democratische Revolutie) van Lopez Obrador. Vandaar dat de Zapatisten oproepen niet deel te nemen aan de verkiezingen van juni 2006 bij gebrek aan een alternatief. Door dit te doen keren ze echter hun rug naar de honderdduizenden, ja zelfs miljoenen mensen, vooral arbeiders, armen en boeren, die voor de PRD zullen stemmen omdat ze een verandering van koers willen in het beleid dat gevoerd wordt. Vergeet niet dat enkele maanden geleden nog meer dan een miljoen mensen betoogden in de hoofdstad ter ondersteuning van Lopez Obrador (lees Mexico vervoegt het peloton van revolutionair Latijns-Amerika). Met hun houding zetten de Zapatisten de massabasis van de PRD ook op gelijke voet met de leiding van de PRD. Dat is verkeerd.”
“Wij kunnen akkoord gaan met veel van de kritieken van de Zapatisten op de PRD-leiding. Dat zijn kritieken die wij al sinds vele jaren hebben uitgedrukt, terwijl de leiding van de Zapatisten hier niets over op te merken had. Maar het verschil met ons ligt vooral in de methode. De Zapatisten drukken hun kritiek uit op een zeer virulente manier tegen de PRD waarbij ze geen onderscheid maken tussen de basis en de massabeweging rond de PRD en de leiding. Op een bepaald ogenblik ging subcommandante Marcos zo ver dat hij verklaarde “dat als er iemand te redden valt in de PRD dat hij of zij dan zichzelf maar redt”. Met deze methode versterken ze eigenlijk de rechterzijde in de PRD. Hun oproep om niet voor de PRD te stemmen, moest ze au sérieux genomen worden door een gedeelte van de linkse kiezers, zou kunnen leiden tot een overwinning van de rechterzijde en een terugkeer van de oude PRI aan het hoofd van de regering mogelijk maken.”
“Wij met El Militante hebben gekozen voor een kritische steun aan de PRD en het geduldig uitleggen van onze verschilpunten met het officiële programma van de leiding. ‘Welke PRD hebben we nodig om de rechterzijde te verslagen?’ is de vraag die wij stellen. Wij klagen de bureaucratie van de PRD aan, vragen de democratisering van de partij en de vorming van plaatselijke comités rond een echt klassenprogramma, één dat de belangen van de gewonen mensen verdedigt. Onder de jongeren roepen wij op tot de vorming van een organisatie, de Jongsocialisten van de PRD. Deze aanpak werpt zijn vruchten af en wordt geapprecieerd door de kritische basis van de deze linkse partij. Tijdens de grote bijeenkomst in de hoofdstad ter ondersteuning van de presidentskandidaat van de PRD Lopez Obrador viel dat echt op.”
“Er is onder deze linkse mensen een dorst naar ideeën en discussie. We hebben daar ook duizend exemplaren van ons tijdschrift verkocht. Indien de Zapatisten, die veel bekender en groter zijn dan ons, dezelfde aanpak zouden hebben, zouden ze een enorme impact hebben. Maar dat zijn ze niet van plan. Wij komen eveneens tussen op de activiteiten van de Zapatisten. Deze zijn ook de gelegenheid voor talrijke mensen die een uitweg zoeken uit de kapitalistische ellende om elkaar te ontmoeten. De Zapatisten komen echter in de eerste plaats ‘luisteren’ naar wat de mensen zeggen. Goed. Maar daar mag het niet bij stoppen. Er moet ook gediscussieerd worden over welk programma en welke strategie er nodig zijn om de eisen te verwezenlijken. Daarbij dringen wij aan op een oriëntatie naar de basis van de PRD.”
Lees ook:
