In de nacht van woensdag 23 mei maakt de politie zich klaar voor een ‘harde toepassing’ van ‘bijzondere wet’ 78. Het is net een dag geleden dat honderdduizenden studenten, arbeiders en hun families de straten van de binnenstad van Montreal overspoelden. Het was het grootste massaverzet tegen een wet in de Canadese geschiedenis.
Een nieuw fenomeen waaruit duidelijk blijkt dat er maatschappelijk diepe steun bestaat voor de studenten en haat tegenover de overheid, zijn de ‘pannenprotesten’. Afgelopen nacht verzamelden zich in de straten van verschillende wijken honderden ouders en kinderen. Ze sloegen op potten en pannen om hun afkeur van Bill 78 te tonen. Deze illegale demonstraties kregen steun vanuit omliggende flatgebouwen waar oude vrouwtjes op potten sloegen en mensen de straat op stroomden om zich bij het protest aan te sluiten. Tegelijkertijd trokken ook duizenden door de straten; de 30ste nachtelijke betoging die uren duurde. De keuze om potten en pannen te gebruiken om te protesteren is niet toevallig; dit soort protest werd beroemd in Chili en Argentinië in de jaren 1970. Huisvrouwen en kinderen protesteerden op die manier tegen de rechtse dictaturen, en de moorden en verdwijningen van dierbaren.
De sfeer was elektrisch maar gespannen. Eerder op de dag was gelekt dat de politie agenten van buiten de provincie liet overkomen en van plan was zeer repressief op te treden tegen de protesten. Via Twitter rolde het nieuws binnen dat bij een gelijktijdige demonstratie in Québec City de politie begonnen was met massa-arrestaties. Ondertussen hebben we bevestiging dat ten minste 176 mensen werden gearresteerd in Québec City alleen. Later in de nacht begon de politie in Montreal de betoging uit elkaar te trekken. Honderden demonstranten werden gearresteerd in groep. In totaal werden 518 arrestaties verricht. Alle gearresteerden werden op bussen van het openbaar vervoer gezet en weggevoerd (een techniek geleend van de politie van New York City). Elk van hen werd een boete van 630 dollar opgelegd voor deelname aan een illegale demonstratie. Dit brengt het totaal op meer dan 2.700 arrestaties sinds het begin van de staking in februari.
Alle belangrijkste studentenbonden hebben juridisch advies beloofd voor mensen die gearresteerd en beboet werden op grond van de nieuwe wet. Het is echter duidelijk dat een juridische strijd alleen niet zal volstaan.
Een wet is slechts een stuk papier als ze niet kan worden afgedwongen. Tot nu toe hebben we de beperkingen van Bill 78 gezien. Zelfs wanneer massale repressie wordt ingezet ziet de politie zich gedwongen ‘illegale’ protesten te laten doorgaan, simpelweg omdat er te veel mensen aanwezig zijn om te kunnen arresteren. Mensen die aangehouden of beboet werden zijn het best geholpen door verdere massamobilisatie om af te dwingen dat deze wet wordt ingetrokken en de boetes vervallen.
Nu de beweging zich verder verspreidt onder de arbeidersklasse wordt de mogelijkheid van een algemene staking steeds meer een concrete werkelijkheid. Gezien 40 procent van de beroepsbevolking in Québec aangesloten is bij een vakbond worden deze ‘potten-en-pannenprotesten’ uiteraard voornamelijk bijgewoond door gesyndiceerde moeders, vaders, tantes en ooms. Het is van groot belang met deze mensen te praten en hen te vragen deze strijd in hun vakbonden en werkplekken verder te zetten. De beweging draait nu om meer dan alleen het collegegeld. Met het nieuws op donderdagochtend dat Charests kabinetschef was afgetreden wordt duidelijk dat deze beweging het bestaan van de hele Charest-regering in vraag stelt.
De steun voor de studenten uit de belangrijkste vakbonden moet nu omgezet worden in concrete actie. Als studenten meer dan 400.000 mensen op straat kunnen brengen terwijl iedereen aan het werk is, stel de opkomst dan voor, of nog belangrijker, de boodschap die we uitsturen, als alle werknemers voor een dag in staking gaan. De werknemers hebben de mogelijkheid om in de praktijk te laten zien wie echt de macht heeft in onze samenleving: zijn het de corrupte politici in dienst van de banken en multinationals die zich verschuilen achter hun repressieve politie, of wij, de studenten en arbeiders, de meerderheid van de samenleving?
Betrek de arbeiders in de strijd! Voor een 24-urenstaking!
Joel Bergman,
Canada, maandag 28 mei 2012
