01
wo, mei

Analyse

Analyse

Tot wanhoop gedreven door zijn gebrek aan pensioen blies de gepensioneerde mijnwerker Eustaquio Picachuri Collaca zichzelf enkele weken geleden op met dynamiet in het Boliviaanse parlement. Deze wanhoopsdaad weerspiegelt de aanhoudende crisis in het land, ook onder de nieuwe regering van Mesa. Hoewel de aangekondigde derde opstand zich nog niet heeft gematerialiseerd, blijft de revolte onder de oppervlakte sudderen.

Vorige week vond het congres van The Struggle plaats, onze Pakistaanse zusterorganisatie. Meer dan duizend arbeiders, vakbondsleden en jongeren kwamen bijeen in het centrum van Lahore om te discussiëren over de wereldsituatie en om te luisteren naar de verschillende verslagen. Opvallende aanwezige was Esteban Volkov, de kleinzoon van Trotski, die gekomen was om de eerste vertaling in het Urdu van ‘Mijn leven’ van Trotski voor te stellen.

Op 26 maart had in Oostende de provinciale Vlaams Blok-verkiezingsmeeting plaats in de zaal Ten Stuyver met Filip Dewinter als spreker. Op initiatief van Vonk Oostende, die alle progressieven had opgeroepen, werd een protestactie gehouden.

Hugo Chavez, de president van Venezuela, heeft een eigen tv-programma, genaamd ‘Alo Presidente’. Tijdens de vorige uitzending wijdde hij twintig minuten aan onze steuncampagne ‘Handen af van Venezuela’en onze internationale website In Defence of Marxism. Dit toont dat solidariteitsacties voor Venezuela zeer belangrijk zijn.

Er is een wet die zegt dat wanneer de massa’s zich in beweging zetten, zij zich onvermijdelijk eerst zullen uitdrukken via de traditionele massaorganisaties. Indien iemand hieraan twijfelt, neem dan de gebeurtenissen in Spanje als voorbeeld.

De berichtgeving over Venezuela de laatste weken bevestigt onze stelling over de burgerlijke media. Zij geven een zeer verdraaid beeld over de werkelijkheid en doen dat om het systeem in stand te houden.

Mia De Vits heeft ontslag genomen als voorzitter van het ABVV. Ze gaat de lijst van de SP.a trekken voor de Europese verkiezingen. Voor haar ontslag geeft ze verschillende redenen. Wij denken dat het drogredenen zijn. Haar vlucht weg van de ABVV-top duidt op een politieke en strategische impasse in de vakbond. Lees onze analyse.

Deze morgen om 7u30 ontploften tegelijkertijd verschillende bommen in de treinen en stations waar veel pendelaars in zitten uit de arbeiderswijken rond de Spaanse hoofdstad Madrid. Tot nu toe worden er 186 dodelijke slachtoffers geteld en meer dan duizend gewonden. Hier volgt een snelle marxistische analyse.

Vanuit de huidige problemen in Irak is het interessant om eens terug te blikken op Vietnam. Daar leden de Amerikanen een zware nederlaag, ondanks hun militaire overmacht. De mythe wil dat de studenten de strijd tegen de Vietnamoorlog aanvoerden. Maar wat zeggen de feiten?

“Er is geen enkele manier waarop je Irak kan vergelijken met Vietnam”, beet de Amerikaanse opperbevelhebber in Irak, luitenant-generaal Sanchez, de pers toe op een persconferentie in november vorig jaar. Naar aanleiding van de internationale betogingen op 20 maart tegen de bezetting van Irak, bekijken we in hoeverre de vergelijking tussen Irak en Vietnam nu eigenlijk opgaat.

De afgelopen weken zagen we hoe Haïti in de chaos werd gestort. Opnieuw is dit een uitdrukking van de mondiale crisis van het kapitalisme. Met dit artikel willen we een zicht geven op de rol van de ‘rebellen’, de burgerlijke oppositie, Aristide en Washington.

Op het einde van dit jaar mag men ook in de Verenigde Staten naar de stembus. Ook nu weer belooft het een weinig verheffend schouwspel te worden, met twee kandidaten, George W. Bush en John Kerry, die men nauwelijks van elkaar kan onderscheiden.

Binnenkort is het één jaar geleden dat de Amerikaanse en de Britse legers Irak zijn binnengevallen. Ondertussen is het land ten prooi gevallen aan nog grotere armoede, onzekerheid, instabiliteit, brutale bezetting en terreur. Dit artikel maakt de balans op van een oorlog die nooit gestopt is.

België is weer eens wereldnieuws geworden met het begin van het proces van Marc Dutroux in Aarlen. Maar waar draait dit proces allemaal om? Hierop geven we in een reeks artikels een antwoord. Vandaag starten we met de vraag wie Dutroux is en waarom hij is wie hij is.

We publiceren een oproep van de ‘Handen af van Venezuela’-campagne tegen de toenemende inmenging van het Amerikaanse imperialisme in Venezuela. Zoals we reeds stelden in ons artikel Grootschalige fraude start van mogelijk derde poging tot staatsgreep in VenezuelaGrootschalige fraude start van mogelijk derde poging tot staatsgreep in Venezuela, wordt de druk van de oppositie verder opgevoerd. De Nationale Electorale Raad wordt als het ware gedwongen de handtekeningen die verzameld zijn om een referendum over het presidentschap te organiseren, goed te keuren, of deze nu effectief geldig zijn of niet. We vragen onze lezers deze oproep te willen verspreiden en te ondertekenen.

De conservatieven hebben in Iran een klinkende overwinning geboekt bij de frauduleuze parlementsverkiezingen van 20 februari. We interviewden in januari de Iraniër M. Razi over de wijzigingen binnen het Iraanse regime en toestand van de werkende klasse. Zijn analyse geeft een goede achtergrond om de huidige gebeurtenissen te begrijpen.

Klassiekers

“Marx’ leer wekt in de hele beschaafde wereld de grootste vijandschap en haat van de hele burgerlijke (zowel de officiële als de liberale) wetenschap, die in het marxisme zoiets als een ‘schadelijke sekte’ ziet. Een andere houding kan men ook niet verwachten, want er kan geen ‘onpartijdige’ sociale wetenschap bestaan in een maatschappij die opgebouwd is op de klassenstrijd. Hoe men het ook beziet, de hele officiële en liberale wetenschap verdedigt de loonslavernij, terwijl het marxisme deze slavernij meedogenloos de oorlog heeft verklaard. Een onpartijdige wetenschap verwachten in een maatschappij van loonslavernij is een even dwaze naïviteit als van fabrikanten onpartijdigheid verwachten in de kwestie of het arbeidsloon niet moet verhoogd en de kapitaalwinst niet verlaagd moet worden.”

Lenin, Drie bronnen en drie bestanddelen van het marxisme

Fragment uit een schilderij van Diego Rivera, ‘Man op een kruispunt’

De vooruitgang in de gezondheidszorg is baanbrekend. Nochtans heeft het grootste deel van de wereldbevolking geen aandeel in deze vooruitgang. En dat heeft alles te maken met de controle van de geneesmiddelenindustrie door enkele grote multinationals.

Leon Trotski Leon
Trotski


1879-1940

Lev Davidovich Bronstein. Samen met V.I. Lenin de leider van de Russische Revolutie. Oprichter van het Rode Leger. Sovjetcommissaris van Buitenlandse Zaken (1917-1918) en volkscommissaris van Oorlog (1918-1924). In 1929 werd hij uit de Communistische Partij gezet door de stalinistische fractie en werd hij verbannen uit de USSR. In 1938 richtte hij de Vierde Internationale op. In 1940 werd hij in Mexico vermoord door een agent van Stalin.

We bieden hier een overzicht van de belangrijkste werken van Leon Trotski. Alle links zijn extern en gaan naar het Nederlandstalige Marxists Internet Archive.

1909

Waarom marxisten individuele terreur afwijzen

1914

De oorlog en de Internationale

1924

De lessen van Oktober

1930

Geschiedenis der Russische Revolutie

1934

Bonapartisme en fascisme

1936

Hun moraal en de onze

De verraden revolutie

1937

Het Communistisch Manifest vandaag

1938

Het overgangsprogramma

1939

Het ABC van de materialistische dialectiek

1940

Stalin - De man en zijn invloed

1944

Fascisme, wat het is en hoe het te bestrijden

Werken van Lenin

 

We bieden hier een overzicht van de belangrijkste werken van V.I. Lenin. Alle links zijn extern en gaan naar het Nederlandstalige Marxists Internet Archive.

1902

Wat te doen?

1904

Eén stap voorwaarts, twee stappen achterwaarts. Een antwoord aan Rosa Luxemburg.

1905

Socialisme en godsdienst

1908

Marxisme en revisionisme

1909

Over de houding van de arbeiderspartij tegenover godsdienst

1913

Marxisme en reformisme

Drie bronnen en drie bestanddelen van het marxisme

1914

De leer van Karl Marx

Over het recht der naties op zelfbeschikking

1916

Het imperialisme als hoogste stadium van het kapitalisme

1917

Staat en Revolutie

De taken van het proletariaat in de huidige revolutie (de Aprilstellingen)

1918

De proletarische revolutie en de renegaat Kautsky

1919

Over de staat

1920

De linkse stroming, een kinderziekte van het communisme

1922

‘Laatste testament’: brieven aan het congres

Op 12 december 2003 hield het AMSAB een colloquium over Hendrik de Man. De hernieuwde aandacht voor zijn ideeën is quasi een cyclisch gegeven in de geschiedenis van de Belgische socialistische beweging. De Man, vooral bekend door zijn ‘Plan van de Arbeid’, evolueerde van vulgair marxist over ethisch socialist tot semi-fascist. Dit artikel wil aantonen dat de capitulatie van de Man voor het fascisme geen plotselinge en toevallige breuk was, maar wel de logische eindconclusie van een langdurige ideologische evolutie.

Karl MarxFriedrich Engels


“De communisten versmaden het hun opvattingen en oogmerken te verhelen. Zij verklaren openlijk dat hun doel slechts kan worden bereikt door de gewelddadige omverwerping van iedere tot dusverre bestaande maatschappelijke orde. Dat de heersende klassen sidderen voor een communistische revolutie! De proletariërs hebben daarbij niets te verliezen dan hun ketenen. Zij hebben een wereld te winnen.”

Proletariërs aller landen, verenigt U!

                                        Uit het Communistisch Manifest

(M) = voor Marx   (E) = voor Engels    (M/E) = voor beiden

We bieden hier een overzicht van de belangrijkste werken van Marx en Engels. Alle links zijn extern en gaan naar het Nederlandstalige Marxists Internet Archive.

1845

Stellingen over Feuerbach (M)

1847

Ontwerp van de communistische geloofsbelijdenis (E)

1848

Het Communistisch Manifest (M/E)

1849

Loonarbeid en kapitaal (M)

1852

De Achttiende Brumaire van Louis Bonaparte (M)

1859

Voorwoord tot de Bijdrage tot de kritiek op de politieke economie (M)

1865

Loon, prijs en winst (M)

1875

Kritiek op het programma van Gotha (M)

1876

De rol van de arbeid in de overgang van aap naar mens (E)

1880

De ontwikkeling van het socialisme van utopie tot wetenschap (E)

1884

De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat (E)

1888

Voorwoord bij de Engelse uitgave van het Communistisch Manifest (E)

Tijdens zijn solidariteitstour in België maakten we van de gelegenheid gebruik om Jorge Martin nogmaals te interviewen over de vooruitzichten voor de revolutie in Venezuela. Hij sprak uitvoerig over de economische sabotage, aanzetten tot arbeiderscontrole in de industrie, de (on)mogelijkheid van een Amerikaanse invasie en de kansen voor socialisme.

Vorige week trok de Latijns-Amerika-specialist Jorge Martin naar verschillende Belgische steden om solidariteit te verwerven voor de Venezolaanse revolutie. Hij passeerde langs Hasselt, Oostende, Brussel, Gent en Antwerpen om daar te praten met syndicalisten en jongeren en zo steun te verwerven voor de revolutie in Venezuela.

In dit laatste deel van onze vooruitzichten voor België analyseren we de toestand van de belangrijkste progressieve krachten: de linkse partijen, de vakbonden en bewegingen zoals de antiglobalisten en het verzet tegen de oorlog. Tijdens de jaren ’90 is de linkse leiding aanzienlijk naar rechts opgeschoven. Nu de heersende klasse een groot offensief inzet, is de linkerzijde onvoorbereid, hoewel zich in de maatschappij een duidelijke verlinksing voordoet, in de eerste plaats onder de jongeren. Het marxisme is actueler dan ooit.

De Nationale Uitgebreide Bijeenkomst van de COB, de grootste Boliviaanse vakbondsfederatie, kwam op 22 januari samen in Cochabamba. Daar besloten ze een algemene staking van onbepaalde duur uit te roepen binnen twintig dagen als de nieuwe regering van Mesa niet toegeeft aan hun eisen en de aangekondigde besparingsmaatregelen doordrukt. De bijeenkomst van de COB eindigde met de beslissing om de macht te nemen door het parlement te sluiten.

Eind januari, begin februari bezochten de Amerikaanse militaire supertransportschepen Dahl, Watkins en Charlton de haven van Antwerpen. Bij die gelegenheid heeft het Amerikaanse leger het over een andere boeg gegooid wat haar media-strategie betreft. Eind januari werden de VRT en de regionale televisiezenders uitgenodigd om opnamen te maken van de laad- en losactiviteiten van het VS-leger aan kaai 1239. Vanwaar die plotse openheid?

Binnen enkele maanden zijn er in ons land weer sociale verkiezingen. Voor veel mensen is dit een grote onbekende, waarvan de inzet door de burgerlijke pers al te vaak gereduceerd wordt tot het verkiezen van machtsposities in de bedrijven. Natuurlijk gaat het over veel meer. Daarover hebben we in de aanloop naar de verkiezingen een gesprek met enkele betrokkenen op de werkvloer.

ACOD-LRB, de socialistische vakbond van het Antwerpse stadspersoneel, verhoogt de druk op het college. Het moet gedaan zijn met besparen op het personeel. En eigenlijk moet het gedaan zijn met besparen tout court. Er moet opnieuw worden aangeworven, want er is tekort aan personeel. En dat is een tijdbom! De ACOD-delegatie van de bibliotheken lanceerde alvast een eigen website www.bibliotheekstaking.bewww.bibliotheekstaking.be om de medialeugens te counteren.

In dit derde deel van het artikel belicht M. Razi de vooruitzichten voor de arbeidersbeweging in Iran. De tegenstelling tussen arbeid en kapitaal wordt voor het eerst in meer dan twee decennia van kapitalistische heerschappij zichtbaarder. Dit proces zal veel nieuwe kansen creëren voor de tussenkomst van revolutionairen. (Juli 2002) Deel vier wordt in de loop van de komende weken in het Nederlands vertaald.

Tachtig jaar geleden, op 21 januari 1924, stierf Vladimir Illyich Oelyanov, de leider van de Russische revolutie en van de Communistische Internationale. Lenin, een pseudoniem dat ontstond in het illegale ondergrondse werk, was zonder twijfel de grootste revolutionair van zijn tijd, een groots man wiens leven mee de loop van de geschiedenis in de 20e eeuw bepaalde en uit wiens leven wij vandaag nog steeds kunnen leren om te strijden voor een betere toekomst.

De populaire president Hugo Chavez voert een beleid dat indruist tegen de belangen van de rijken en van het Amerikaanse imperialisme. Daarom hebben ze hem al tweemaal proberen af te zetten met een staatsgreep. Jorge Martin, een specialist in Latijns-Amerika, komt de eerste week van februari naar België om daarover te vertellen en solidariteit met Venezuela te organiseren. We publiceren hier de data en de plaatsen waar hij komt spreken, plus een interview.

Het superconclaaf van de regering in het weekend van 17 januari besloot de jacht te openen op de werklozen. Hiermee bewijst minister van Dwangarbeid Vandenbroucke, in tegenstelling tot zijn officiële verhaal, dat hij de werklozen helemaal niet opnieuw aan het werk wil zetten, maar dat hij juist op zeer liberale wijze de werkloosheid wil bestrijden met verarming van alle loon- en weddetrekkenden.

Ook al is de oorlog in Irak officieel voorbij, de Amerikaanse militaire transporten naar de Golf gaan nog volop door. Momenteel vervangen de VS op grote schaal troepen in Irak. Dit brengt ook transporten van en naar Duitsland met zich mee van de daar gelegerde troepen, en militaire uitrusting. Volgens onze informatie gaat een groot deel van dit materieel via de Antwerpse haven. Een gezamelijk persbericht van het Forum voor Vredesactie, Vrede en Vonk.

In deel 1 hebben we onze vooruitzichten voor de economie en de nieuwe regering uiteengezet. In deel 2 graven we dieper naar de oorsprong en de verschuivingen binnen de Belgische rechterzijde. Er doet zich immers een hergroepering van rechts voor onder invloed van het neoliberalisme, de ontkerkelijking, de nationale kwestie en de reconstructie van het staatsapparaat. In dit deel willen we het dus vooral hebben over de strategie van de Belgische heersende klasse.

Ze waren een tijd niet meer uit het nieuws weg te slaan, de mensen die elke dag de zorg voor anderen op zich nemen. Wekelijks confronteerden ze de regering met stakingen van de gezins- en bejaardenzorg, van de gehandicaptensector enzovoort.