De verkiezingen naderen en dat valt te merken in de Wetstraat. Het is inderdaad weinig waarschijnlijk dat het nog tot juni volgend jaar zal duren vooraleer we naar de stembus trekken. Eens het Maastrichtexamen gepasseerd, zullen de regeringspartijen het waarschijnlijk niet lang meer kunnen volhouden.
Ten eerste zullen harde voorwaarden worden opgelegd aan België om zijn staatsschuld in versneld tempo verder af te bouwen. Dat betekent terug harde maatregelen, die van een uittredende regering moeilijk kunnen verwacht worden.
Ten tweede willen de regeringspartijen de oppositiepartijen niet teveel tijd geven om zich te hergroeperen. Niet dat ze in de Wetstraat wakker liggen van nieuwe partijen als de PNPb van Marchal of Vivant, noch van ID21 van Bertje Anciaux; deze initiatieven verdelen de oppositie nog meer en versterken de regering eerder dan ze te verzwakken. Neen, de grote verschuivingen zullen waarschijnlijk in het Zuiden te zien zijn. Indien na Glinne en Jean Guy van de PS ook Gino Russo naar Ecolo zou overstappen, zouden de Franstalige groenen wel eens een sleutel in handen kunnen krijgen die tot nog toe was weggelegd voor de zwaar in crisis verkerende PSC. Bovendien zijn er de geruchten over een voorakkoord tussen de PS en PRL voor een paars kabinet in Wallonië, iets wat Glinne met zijn overstap naar Ecolo juist wil verhinderen.
Het is tegen deze achtergrond dat we de omzendbrief betreffende de faciliteiten van Leo Peeters moeten zien, evenals de aanslepende crisis binnen de Brusselse regering. Het is zeker niet de eerste keer dat bepaalde politici of partijen communautair beginnen te stoken waneer er verkiezingen aan de horizon verschijnen. Met het oog op de herziening van de financiewet in 1999 en een mogelijk nieuwe ronde in de staatshervorming is een heropflakkering van het communautair gekrakeel bijna onvermijdelijk. Kwade tongen beweren zelfs dat de SP aanstuurt op een regeringscrisis rond de faciliteiten om zodoende te vermijden dat de verkiezingen vlak na of tijdens het Agusta-proces vallen.
Wat er ook van zij, de omzendbrief van Peeters en de Vlaamse regering is een onnodige provocatie waarvan men op voorhand wist dat ze enorm veel deining zou veroorzaken. De faciliteiten mogen dan steeds anders geïnterpreteerd zijn door Vlamingen en Franstaligen, ze staan ingeschreven in de grondwet, ze bestaan bijna 35 jaar en zijn bijgevolg een verworven recht, waar zelfs de VU zich twintig jaar geleden al bij neergelegd had met de ondertekening van het Egmondpakt. Wat de hele kwestie in de Brusselse rand steeds gecompliceerd heeft is dat de stadsvlucht in de eerste plaats gegoede burgers deed verhuizen, meestal Franstaligen, dat die neerkijken op de plaatselijke bevolking en dat de vastgoedprijzen er de pan uitswingen zodat jonge (Vlaamse) gezinnen elders moeten gaan wonen.
Maar deze onrechtvaardigheid wordt niet teniet gedaan door alle Franstaligen te pesten door ze telkens opnieuw Franstalige formulieren te laten aanvragen (zullen ze zich daarom laten "vervlaamsen?), maar wel door een een sociale politiek te voeren van goedkope woningbouw, onteigeningen, enz. De hele strategie van de Vlaamse partijen om Brussel af te grenzen is trouwens belachelijk (en wordt grafisch geïllustreerd door de hilarische gordel, waarbij tienduizenden Vlamingen rond de hoofdstad hossen om te onderstrepen dat de rand "van hen is". De Brusselse vijfhoek wordt geteisterd door verkrotting, werkloosheid, armoede en bedelarij. Er is voor alles geld tekort. Hoe slechter de situatie werd, hoe meer de chichi’s wegvluchten naar de rand (en uiteraard zijn dit niet alleen Franstaligen). Brussel en de rand vormen een natuurlijk gegroeid geheel. Maar de dwaze federalisering heeft ervoor gezorgd dat logisch geïntegreerde projecten uiteen werden gerukt en overgeheveld naar de nieuwe bevoegde diensten. Gevolg: de tram naar Vilvoorde verdwijnt want er wordt gekibbeld over wie moet opdraaien voor de kosten van de lijn. Een autostrade wordt vernieuwd, maar pakweg 200 meter blijft er gekabbeld bijliggen omdat de burgemeester de openbare werken verbiedt.
De voorbeelden zijn legio. Nu staan de faciliteitengemeenten in het brandpunt van de belangstelling, maar hoeveel Franstaligen wonen er niet in andere Vlaamse gemeenten rond Brussel, in de minder chique: Vilvoorde, Machelen, enz. Armere gemeenten met een tanende industrie en goedkope woonge-legenheden, waar Franstalige Belgen en migranten naartoe stromen en daar te botsen op, pakweg, de VDAB die ze geen "Franstalige job" kan aanbieden. Maar over deze absurditeiten wordt niet gesproken, wel over de luxeproblemen in de chichiwijken.
Juist daarom is het initiatief van Peeters en zijn Vlaamse kompanen een opzettelijke provocatie om de aandacht van de echte problemen af te leiden en mogelijk de regering Dehaene op een communautair zijspoor te laten ontsporen eens ze haar job volbracht heeft. Serge Moureaux heeft reeds gedreigd niet meer over vertrouwensmoties van de meerderheid te zullen stemmen indien Dehaene de omzend brief van Peeters niet veroordeelt. De federale regering wil voorlopig geen communautaire dossiers op haar bureau, omdat ze weet dat dit het begin zal zijn van het einde. Ze houdt voorlopig de boot af, net zoals bij het Brussels dossier dat ook stilletjes aan begint te stinken. Men moet natuurlijk een ezel zijn wanneer men denkt dat Dehaene niet weet wat Vandenbrande uitspookt en Tobback uit de lucht valt indien Peeters de Franstaligen begint te pesten. Hier wordt een bewust spelleke blufpoker gespeeld waarbij zoveel mogelijk fiches worden verzameld voor een nieuwe communautaire ronde. Na Van de Lanotte krijgt nu ook Leo Peeters felicitaties van het Vlaams Blok.
We mogen als socialisten fier zijn! We hebben het al vaker geschreven: de CVP heeft dankzij de socialistische regeringsdeelname een programma weten door te voeren dat onmogelijk ware geweest met de liberalen. Geen prog-ressief programma, wel te verstaan, maar een programma van privatiseringen en sociale afbraak. In het politiedossier heeft de SP zich opgeworpen als kampioen van de rijkswacht, terwijl het potdomme de rijkswacht is die de grootste steken heeft laten vallen in de zaak Dutroux.
En de verdediging van de rijkswacht neemt ze alleen maar op zich omdat een socialist er voogdijminister van is en omdat De Ridder, hoofd van de rijkswacht, een socialistische stempel draagt. We moeten hier niet veel ideologie achter zoeken, het is een trieste illustratie van het kortzichtig "pragmatisme" van het zogenaamd "modern socialisme" à la Blair.
En wie snelde die arme Melchior Whatelet ter hulp, op een ogenblik dat zelfs De Clercq van de CVP de regeringsbeslissing om hem te laten zitten in het Europees Gerechtshof niet meer durfde verdedigen? Juist, "onze" Louis. Onze pragmatische leiders gaan zelfs zover dat ze hun autoriteit in de weegschaal gooien om het onverdedigbare te verdedigen. En dan zwijgen we nog over het onmenselijk asielbeleid van Van de Lanotte, die zelfs de Liga ter Verdediging van de mensenrechten op zijn dak krijgt, en we hebben het uiteraard niet meer over het spekken van de partijkas door illegaal geld van een wapenfabriek, waarvan uiteraard niemand in de leiding op de hoogte was, behalve een tot dan onbekende penningmeester.
Het pragmatisme van de huidige socialistische leiders leidt ons op termijn naar de afgrond. Zij zijn in de eerste plaats verantwoordelijk voor de zogenaamde versnippering van het politieke landschap. Omdat de arbeidersbeweging, gefnuikt door haar leiding, de motor niet meer kan spelen van sociale vooruitgang, krijgen andere, impotente en in wezen klein-burgerlijke partijen de kans tot bloei te komen. Sommigen meten zich een progressiever imago aan dan de SP en PS, zoals Agalev, Ecolo, zelfs Bertje van de VU; anderen vertonen poujadistische en zelfs fascistische trekken.
Maar tegenover deze versnippering zal onvermijdelijk een nieuwe hergroepering komen, waaraan trouwens reeds gewerkt wordt. Busquin probeert naar Italiaans voorbeeld een soort van Olijfboomcoalitie op te richten met Ecolo en de linkervleugel van de op springen staande PSC. Deprez ijvert voor een rechts blok met de rechtervleugel van de PSC en de PRL. Verhofstadt wil met iedereen een blok vormen maar spijtig voor hem is niemand ertoe bereid. Al deze manoeuvers wijzen op een groeiende politieke instabiliteit, die de diepgaande malaise binnen de Belgische samenleving weerspiegelt. Er worden nieuwe partijen opgericht, bestaande partijen lanceren nieuwe namen en logo’s (ID21, Roza, signaal enzovoort), maar de inhoud staat omgekeerd evenredig met de façade. Armoe troef. Er worden zelfs partijen en initiatieven gelanceerd vooraleer er een programma is, laat staan dat men weet waar men naartoe wil. En weet je wie van al die onzin vooral zal profiteren, in Vlaanderen althans? De CVP! Weten wat je wil is in het leven steeds een voordeel en zeker in de politiek.
Laten we dus eens ons gezond boerenverstand gebruiken om het met de woorden van Tobback te zeggen. Wat willen we? Simpel. Om te beginnen: een job voor de werklozen en minder werk voor degenen die werken, want de meesten zijn overwerkt. Dus: een drastische arbeidsduurvermindering met loonbehoud en verplichte evenredige aanwervingen.
We willen dat iedereen deftig gehuisvest wordt. Met een miljoen werklozen en een bouwindustrie die ver onder zijn capaciteit draait moet dat toch mogelijk zijn, zegt ons gezond verstand. We willen beter onderwijs voor onze kinderen, betere verzorging voor onze zieken en bejaarden, een beter en goedkoper openbaar vervoer zodat we niet dagelijks drie uur verliezen in de file als we naar ons werk moeten.
We vinden dat allemaal eigenlijk veel belangrijker dan dat de Franstaligen in zes rijke gemeenten rond Brussel telkens een aanvraag moeten indienen om hun papieren in het Frans te krijgen (wat de arme gemeentewerkers ter plaatse trouwens veel overwerk zal bezorgen). Dat willen we, meneer Peeters en Tobback. Ons gezond verstand zegt dat. En ja, we beseffen dat dit niet gaat, omdat daar geen centen voor zijn. Er zijn wel centen om ieder jaar duizend miljard aan intresten te betalen aan de banken, want ons systeem werkt nu eenmaal zo. Niet om onze behoeften te dekken, maar om de zakken te vullen van degenen die al vele zakken hebben.
Een dikke honderd jaar geleden hadden we er iets op gevonden: we hebben toen vakbonden opgericht en een socialistische partij om komaf te maken met al die nonsens. Maar kijk toch eens wat jullie ermee gedaan hebben? Maar geen nood. Wij zullen blijven vechten opdat de arbeidersbeweging zijn emanciperende rol terug ten volle zal kunnen vervullen. We zullen jullie "pragmatisme" blijven aan de kaak stellen en onze socialistische ideeën, die van het "gezond verstand", blijven propageren. En de mensen zullen terug op straat komen, net als tijdens de recente marsen, en opnieuw en opnieuw. En in dit proces zullen jullie rol en programma steeds meer in vraag worden gesteld en het onze op een steeds breder gehoor kunnen rekenen. Dit is niet alleen een vrome wens van een kleine marxistische minderheid. Het is gewoon gezond verstand.
