De Antwerpse hulporganisatie “Moeders voor moeders” stelde op 27 september ll. met veel tamtam haar nieuwste project voor: de installatie van een vondelingenschuif. Voortaan zullen ongewenst zwangere vrouwen in alle anonimiteit daar hun kind kunnen achterlaten. Volgens deze hulporganisatie is dit een noodzakelijk kwaad, om te voorkomen dat wanhopige moeders hun pasgeborenen zomaar aan de kant van de weg zouden dumpen.
Rechten van het kind
Voorzitster van Moeders voor moeders Katrien Beyer verklaarde in de pers dat ze geschrokken was van alle mediabelangstelling voor haar initiatief en dat ze niet begreep waarom ze zoveel negatieve kritiek kreeg. Burgemeester Leona Detiège en minister Mieke Vogels drukten in een gezamenlijk persbericht uit dat ze geschokt waren en Kind en Gezin legde zelfs klacht neer bij de procureur-generaal, want tot nader orde is het te vondeling leggen van een kind en hierbij actieve hulp verlenen nog altijd een misdrijf.
“Het enige wat ik wil doen,” beweert Katrien Beyer “is zorgen dat onschuldige kinderen de kans krijgen om te blijven leven. Is dat nu verkeerd?” Het is natuurlijk evident dat baby’s proberen te redden een nobel streven is, maar goede hulpverlening laat het hier niet bij. Het kosteloos verschaffen van goede voorbehoedsmiddelen, het propageren van een correct gebruik ervan en het verschaffen van gratis geneeskundige verzorging lijken hier veel meer aangewezen dan het installeren van een vondelingenschuif.
Schermen met de rechten van het kind is allemaal goed en wel, maar wat dan met het recht om te weten wie je vader en moeder is? Er zijn al genoeg schrijnende verhalen gekend van adoptiekinderen die jarenlang vruchteloos op zoek gaan en zich blijven incompleet voelen zolang ze niet weten van wie ze afstammen.
Ook voor moeders in een acute crisissituatie is het anoniem achterlaten van hun baby maar een tijdelijke schijnoplossing. Verbeteren en uitbreiden van de mogelijkheden tot crisisopvang voor moeders met hun kinderen, de bestaande voorzieningen openstellen voor illegale vrouwen en de hulpverlening in het algemeen meer laagdrempelig maken zijn hier cruciaal.
Welke hulpverlening?
Ondanks alle bestaande sociale voorzieningen, het vele geld en de energie die in de sociale sector te Antwerpen gepompt wordt, gaat de situatie er in sommige wijken jaar na jaar achteruit.
Geconfronteerd met die toename van sociale ellende krijg je dan fenomenen als de vrijwilligersorganisatie “Moeders voor moeders”. Vertrekkend vanuit medegevoel en de drang om “iets concreet” te doen, trappen zij in de val van de “caritashulpverlening”. Zij verstrekken gratis kleding en voedselpakketten en geven moeders met kleine kinderen de kans om ter plaatse een bad te nemen en/of een maaltijd te bereiden. Ze zijn al jaren bezig, met de allerbeste bedoelingen, maar jammer genoeg zonder veel resultaat: de rijen wachtenden worden alsmaar langer en de problemen ingewikkelder.
Je lost armoede simpelweg niet op door mensen voedsel te geven, je houdt ze enkel in een afhankelijke positie en je bestendigt de machtsongelijkheid in de maatschappij. Wat je hier nodig hebt, is in de eerste plaats een socialer beleid en veel meer geld dan er nu voorhanden is om efficiënte sociale voorzieningen uit te bouwen.
Het initiatief van “Moeders voor moeders” mag afkeurenswaardig zijn, het heeft wel één verdienste gehad: het drukt de welmenende Antwerpenaar met zijn/haar neus op de onaangename realiteit dat er anno 2000 dagelijks honderden vrouwen en kleine kinderen staan aan te schuiven voor eten en een bad. Iets om te onthouden bij de komende coalitieonderhandelingen: er moet dringend veel meer geld worden vrijgemaakt voor de sociale sector.
