Nu de kapitalistische crisis steeds zwaarder wordt, komen meer en meer arbeiders onder vuur. Vodafone heeft net massale afdankingen aangekondigd. Er zijn plannen om 1000 banen te schrappen bij de spoorwegen. Het ontslag van 850 interims bij de Cowley-autofabriek in Oxford is het laatste nieuws in een lange reeks ontslagen: ze kregen geen ontslagvergoeding, geen vakantiegeld en geen loon voor ziekte. Loonbevriezingen komen steeds meer voor de laatste tijd. Ook arbeidsduurvermindering met loonverlies komt meer voor, bijvoorbeeld bij Toyota, dat voor een maand de deuren sluit.
Terwijl in sommige sectoren de vakbondsleiders dergelijke akkoorden hebben kunnen doordrukken, hebben arbeiders in andere sectoren woedend gereageerd met militante stakingsacties, zoals in de Lindsey-olieraffinaderij. Bedreigd met werkloosheid en een aanval op hun arbeidsvoorwaarden, legden de arbeiders van Lindsey het werk neer en liepen ze naar buiten. 22 fabrieken over heel het land reageerden hierop met solidariteitsacties, van energiecentrales tot raffinaderijen.
Er is grote woede op de werkplekken tegen de patronale aanvallen. De beelden van de BMW-fabriek in Cowley waren een grafische illustratie van de echte sfeer die zich ontwikkelt bij de werknemers. Toen de vakbondsafgevaardigde de 850 ontslagen aankondigde, werd hij bijna gelyncht. De arbeiders riepen dat de vakbond actie moest nemen: "Waar dient de vakbond verdomme voor?" riepen ze. Hier zien we duidelijk dat de ideeën van de massa werknemers over het bewustzijn springen van zij die geacht worden te leiden. Als de vakbondsleiders deze zaken niet ter harte nemen, zullen arbeiders onherroepelijk het voorbeeld volgen van de Lindsey-arbeiders en spontane actie ondernemen.
De angst voor wat komen zal, werd recent onthuld in een politieverslag, waarin stond dat de economische crisis zorgt dat we voor een "zomer van woede" staan. Datzelfde verslag vertelde ook dat we betogingen zouden kunnen zien zoals die in 1981 of scènes zoals de mijnstaking van 1984-1985. Dat is het vooruitzicht.
Studentenactie
Het jonge 2009 heeft de grootste golf van studentenprotesten gezien sinds lang. Deze protesten namen de vorm aan van bezettingen in voorlopig 25 universiteiten over heel het land, inclusief Oxford, Sussex, London School of Economics, Kings College Londen, Manchester, Cambridge, Birmingham, Leeds en Glasgow. Onder de vlag van "Gaza-solidariteitsbezettingen" eisten deze sit-ins over heel het land gelijkaardige dingen: een veroordeling van de Israëlische overheid, het bieden van academische hulp aan Gaza, beurzen voor Palestijnen en een einde aan elke investering in wapens. Officieel waren deze bezettingen solidariteitacties voor Gaza, maar het zou fout zijn ze enkel als een protest tegen het Palestijns-Israëlische conflict te zien.
De jeugd is de barometer van de maatschappij. Ze is vaak de eerste laag om in actie te komen, zoals de recente protesten in Griekenland, Spanje, Italië en Frankrijk lieten zien. Deze bewegingen zijn het resultaat van decennia vol frustraties door de tegenstellingen tussen kapitalisme en het onderwijs. Studenten en jongeren hebben vele redenen om boos en gefrustreerd te zijn. Studenten moeten steeds meer betalen voor een universitaire opleiding door de introductie van een nieuw betalingssysteem, een systeem dat binnenkort geen limieten meer zal kennen, zodat universiteiten gelijk welk bedrag mogen vragen. Om nog extra zout in de wonde te strooien: de dure diploma's zijn niets meer waard aangezien duizenden afgestudeerden geen werk kunnen vinden. Veel jonge mensen met een diploma van een prestigieuze universiteit op zak komen tot de vaststelling dat er geen jobs beschikbaar zijn en dat ze om ergens te komen nog eens een paar duizend pond moeten ophoesten voor een mastergraad, of dat ze gratis moeten gaan werken in een starttraject. Terwijl er zich een berg schulden ophoopt, er geen vooruitzichten zijn op jobs en hun instellingen stil blijven over problemen als het conflict in Gaza, is het geen wonder dat studenten vinden dat ze hun woede en frustraties via bezettingen moeten uiten.
De mislukking van de bezetting van Cambridge toont ook een ander feit aan: universiteiten zijn geen instituten waar zaken als progressief denken, politiek debat en vrijheid van mening aangemoedigd worden. Uiteindelijk zijn universiteiten onder het kapitalisme een deel van de staat; ze worden gebruikt om de toekomstige advocaten, bankiers en burgerlijke politici te produceren, allen nodig om het systeem draaiende te houden. Indien we willen dat universiteiten werkelijk de werkende klasse en jonge mensen ten goede komen, moeten ze deel uitmaken van een socialistisch systeem, zodat onderwijs gratis is voor iedereen. Universiteiten moeten als doel hebben kennis en begrip te promoten en niet slechts dienen om de volgende generatie van managers te produceren.
In Groot-Brittannië staat in elk geval de klassenstrijd na een lange winterslaap weer op de agenda. In deze strijd zal de leiding van de vakbonden onder druk van de achterban vernieuwd worden, net zoals deze van Labour. Steeds meer mensen zullen op basis van hun ervaring beseffen dat er binnen het kapitalisme geen oplossingen zijn voor hun dagdagelijkse problemen. Tegen deze achtergrond zullen socialistische en marxistische ideeën terrein winnen.
