“En ze krijgen nog een bonus om op tijd op het werk te komen”, hoorden we tijdens de Zevende Dag. ‘Ze’, dat zijn de Griekse werknemers, vooral dan de ambtenaren in de openbare diensten. Sinds de Griekse crisis de voorpagina’s haalt van onze media, lezen we allerlei indianenverhalen over de Griekse ambtenaren in het bijzonder. Ze zijn te talrijk, ze werken te weinig, ze gaan zeer vroeg op pensioen enzovoort. Het besluit is snel getrokken: de Griekse ambtenaar is lui en moet uit zijn hangmat gehaald worden. Erger nog: misschien is de Griekse ambtenaar toch wel ook verantwoordelijk voor de huidige crisis in zijn land. We willen in dit artikel een aantal mythes tegen het licht houden. De feiten zijn immers nogal ontluisterend.
De heuse campagne van laster en verdraaiingen over Griekenland is gericht naar de hele arbeidersklasse in Europa. Het opzet is bekend: de draconische saneringen van het IMF en de EU rechtvaardigen en vermijden dat er solidariteit op gang wordt getrokken. Ze willen verhinderen dat de oproep die gisteren op het Akropolis klonk waar gemaakt wordt: “Peoples of Europe, Arise!”. Deze aanval is opgezet door zowel de Griekse kapitalisten als die van de rest van Europa.
Mythe 1 - De Grieken zijn lui en werken niet veel
Volgens Eurostat werken de Griekse werknemers gemiddeld langer dan de rest van de Europeanen. Ze werken 42 uur per week. De gemiddelde wekelijkse arbeidsduur in de 27 lidstaten van de Europese Unie is 40,3 uur. Binnen de eurozone is dat nog een tikkeltje minder namelijk 40 uur.
Mythe 2 - De Grieken zijn overbetaald
Opnieuw volgens Eurostat is de werknemer uit de privésector de meest onderbetaalde uit de eurozone. In Griekenland bedraagt het gemiddelde bruto loon, belastingen en sociale zekerheid incluis, 803 euro. Het laagste bruto loon in Ierland is bijvoorbeeld 1300 euro, in Frankrijk 1250 euro en in Nederland 1400 euro.
Mythe 3 - Zonder de tussenkomst van de EU en het IMF lopen de lonen uit de hand
Volgens de overkoepelende vakbond van de privésector, de GSSE, hebben de soberheidsplannen van de vorige regeringen al het werkelijke loonniveau terug gebracht tot dat van het jaar 1984!
Mythe 4 - De Grieken gaan te vroeg op pensioen!
De media geven een beeld weer van jong gepensioneerde Grieken die hun vette uitkering op zonovergoten terrasjes opdrinken. Volgens de statistieken van de EU is de gemiddelde pensioenleeftijd in Griekenland 61,4 jaar, een tikkeltje hoger dan het Europees gemiddelde van 61,1 jaar.
Mythe 5 - Maar de pensioenen zijn te hoog!
De studiedienst van de GSSE berekende dat het gemiddelde pensioen 750 euro bedraagt per maand. In Spanje bedraagt het pensioen 950 euro, in Ierland 1700 euro en in Nederland 3200 euro. Dit bedrag werd berekend voor de verhoging van de pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar en de vermindering van het pensioen met 30 à 50 procent. Het jaarverslag van de vakbonden kwam ook tot de vaststelling dat op een werkende bevolking van 4,5 miljoen mensen er meer dan 1 miljoen werken het zonder enige vorm van sociale zekerheid of wettelijke bescherming moeten stellen. De Commissie voor Sociale Zekerheid van het Griekse ministerie van Tewerkstelling schat dat een derde van de werknemers tot die onbeschermde groep behoort. In de EU is die groep nooit groter van 10 procent van de totale werkende bevolking.
Wiens schuld is dit? De bijdrage aan de sociale zekerheid worden verondersteld berekend te worden door de bazen. Zij betalen een deel en de rest wordt rechtstreeks betaald door de werknemers uit hun loon. De bazen verkiezen echter een heleboel personeelsleden niet aan te geven om zo te ontsnappen aan de patronale bijdragen en zelfs de belastingen. Indien de ondernemers hun deel betaald zouden hebben aan de sociale zekerheid zou de toestand er helemaal niet zo slecht uitzien als vandaag. Het zijn de Griekse bedrijfsleiders en de buitenlandse investeerders die profijt hebben gemaakt van deze situatie. Maar wie krijgt de zwarte piet? De Griekse arbeiders en bedienden natuurlijk.
Hierboven op is er ook het fenomeen van ongeveer 300.000 ‘valse zelfstandigen’. Dit zijn werknemers die verplicht worden om zichzelf in dit statuut te wringen indien ze nog werk willen krijgen. De bazen waarvoor ze werken geven hen geen contract maar rekruteert hen wanneer ze maar willen. De werknemer is dan zogezegd een ‘klant’ van een ondernemer die hem kan inzetten, wanneer en waar hij ook wil. Deze ‘valse zelfstandigen’ genieten niet van een verzekerd maandloon of betaalde vakantie. Werkgevers kunnen hen afdanken zonder vooropzeg. Daarenboven zijn er nog zo een 200.000 ‘halftijdse’ werkkrachten die in werkelijkheid voltijds worden ingezet tegen een half loon.
Mythe 6 - De ambtenaren zijn met te veel
Wel, dat ‘argument’ kennen we in België ook al lang. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) vertegenwoordigen de ambtenaren 22,3 procent van de totale actieve bevolking. In Frankrijk is dat 30 procent, in Zweden 34 procent, in Nederland 27 procent, in Groot-Brittannië 20 procent en in Duitsland 14 procent. Griekenland bevindt zich dus duidelijk onder het Europese gemiddelde. Belangrijk om te weten echter is dat 300.000 ambtenaren aangeworven zijn met contracten van bepaalde duur met lagere lonen en minder rechten als gevolg. De lonen van de ambtenaren swingen ook de pan niet uit. De bond van de overheidsdiensten, ADEDY, berekende dat sinds 1990 het totale inkomen van een ambtenaar met een derde is verminderd. In de laatste jaren werden loonsverhogingen ook meer en meer vervangen door allerlei premies die niet worden meegerekend in het loon en de pensioenberekening.
Mythe 7 - Maar ze krijgen zelfs een extra 13e en 14e maandloon!
Deze mythe wordt gebruikt om de indruk te wekken dat de Grieken toch wat meer verdienen dan wij in de rest van Europa. De 13e en 14e maand zijn geen echte lonen. Het gaat eerder over ‘bonussen’ die met Kerstmis (13e maand) en met Pasen (14e maand) worden uitbetaald. Het is een manier om het jaarinkomen te fragmenteren om het toerisme en de handel te steunen. De handel en het toerisme zijn immers pijlers van de Griekse economie. Met de nieuwe maatregelen die het IMF en de EU opleggen verdwijnen deze ‘bonussen’. Interessant om te weten: de gemiddelde lonen die in dit artikel worden vermeld houden al rekening met deze 13e en 14e maand.
Mythe 8 - Ok, zij verdienen minder dan bij ons maar het leven is er dan ook zeer goedkoop
Opnieuw een vergissing. De lonen en de uitkeringen zijn er de laagste van Europa maar de prijzen voor basisproducenten blijven maar stijgen. Een aantal voorbeelden om dit te staven. In Griekenland kost een doos ontbijtgranen gemiddeld 2,86 euro. In Groot-Brittannië kost hetzelfde pak 1,89 euro (51 procent goedkoper) en in Frankrijk 2,25 euro (27 procent minder). Grieken hoesten 3,74 euro op voor een tandenborstel terwijl in Groot-Brittannië die borstel slechts 2,46 euro kost. Goedkope koffie op een Grieks terras? Gemiddeld kost er een kop koffie of thee tussen 3 en 3,5 euro. Meer dan het dubbele van wat we op onze terrasjes slurpen.
Maar zijn er dan geen profiteurs in Griekenland? Toch wel. Sommige Grieken leven in weelde en overvloed. Ze zijn echter niet terug te vinden bij de werkende bevolking of bij de lagere middenklasse. Tijdens de eerste helft van de laatste tien jaar behoorden de Griekse kapitalisten tot de top drie van de meest winstgevende bedrijven in de wereld. De Griekse bankiers genieten ook van de hoogste interestvoeten in Europa. Dit is natuurlijk geen toeval. Hun winsten puren zij uit werkkrachten die tot de goedkoopste van Europa behoren. De grote ‘zwarte economie’ geeft hen ook de kans om veel winsten op te stapelen buiten de controle van de overheid.
Dit is de waarheid over de Griekse sociale omstandigheden. We moeten met dit verhaal naar onze vakbondsdelegees, vergaderingen enzovoort. De werkelijke lonen zijn er beduidend lager dan bij ons, de werkweek is er langer en de gemiddelde pensioenleeftijd is ook hoger. De winsten van Griekse en buitenlandse kapitalisten zijn echter veel hoger.
Wat de Griekse arbeidersklasse wordt aangedaan, zal morgen het lot zijn van de werkende bevolking in Spanje en Portugal. Overmorgen ondergaan we in België en andere landen ook dezelfde vermageringskuur. Griekenland toont ons wat er ons te wachten staat.
Met die mediacampagne tegen de Griekse stakers en actievoerders willen ze ons verdelen. De schuld van de crisis van de euro enzovoort wordt de Griekse vakbonden aangewreven.
Vandaar dat de Europese vakbonden en linkerzijde de solidariteit moeten organiseren met de Griekse arbeidersklasse. Hun strijd moet een Europese strijd worden. Wij willen hun crisis niet betalen. Zij die leven van ons zweet en arbeid, de bankiers, de financiële speculanten, grote ondernemingen, moeten betalen.
