Gisterenochtend [maandag] werd het bevestigd: Mel Zelaya was in de hoofdstad Tegucigalpa. Hij deed er een oproep aan de bevolking om hem te beschermen, iets waar de massa's met tienduizenden op ingingen. De voorlopige krachtsbalans ligt nu bij de massa's, die een laatste slag kunnen toedienen aan de staatsgreep en een begin kunnen maken van de bouw van een politiek regime gebaseerd op de organisatie van het volk.
Maandagochtend, 21 september, om 11 uur werd bevestigd dat Mel Zelaya, de legitieme president van Honduras, in de hoofdstad Tegucigalpa was in de Braziliaanse ambassade. President Zelaya riep de bevolking op hem te beschermen, waar ze met tienduizenden op ingingen. Zelaya werd omvergeworpen na een militaire staatsgreep door de oligarchie op 28 juni, en gedurende 86 dagen hielden de arbeiders, de boeren en de jongeren, het volk van Honduras, een heroïsche strijd tegen de staatsgreep, waarbij repressie, moorden, massale arrestaties en een mediablokkade niet geschuwd werden. Enkel het verzet van de massa's, geleid door het Nationaal Verzetsfront tegen de Staatsgreep, heeft ervoor kunnen zorgen dat Zelaya kon terugkeren naar Honduras op 21 september. Noch diplomatische zetten, noch druk van internationale instellingen (die meestal heel zwak was) hebben hiertoe bijgedragen.
De terugkeer van Zelaya was een enorme verrassing voor het coupregime. Eerst ontkenden ze dat de president terug in het land was, maar foto's van hem in de Braziliaanse ambassade waren op dat moment reeds gepubliceerd in de media in de hele wereld. Duizenden hadden reeds verzameld voor de Braziliaanse ambassade en Zelaya riep de massa's aan met "Moederland, Teruggave of Dood!" Gedurende meer dan vijf uren was er geen officiële reactie van het Micheletti-regime. Rond 17 uur lokale tijd hield Micheletti, omringd door de vertegenwoordigers van de kapitalistische klasse, een persconferentie waarin hij eiste dat Brazilië Zelaya zou overleveren opdat hij vervolgd kon worden. Hij had reeds aangekondigd dat de avondklok zou worden ingesteld vanaf 16 uur tot 6 uur 's morgens (hetgeen hij daarna verlengde tot dinsdag). Dit veroorzaakte paniek waardoor arbeiders in zowel de openbare sector als privésector hun werk lieten vallen en zich naar huis haastten.
Het regime probeert overduidelijk repressie te gebruiken om de beweging eronder te krijgen. De gewapende troepen zeiden in een aparte verklaring dat ze de constitutionele orde (d.w.z. de staatsgreep) zouden verdedigen, ook al betekent dit dat er levens verloren gaan. Mobiele telefoonnetwerken werden afgesloten, radiostations van de oppositie kregen geen stroom meer en gingen uit de ether, terwijl het leger de vier luchthavens in het land bezette en deze afsloot.
Repressie kan echter het enthousiasme als gevolg van Zelaya's terugkeer na 86 dagen massaverzet niet tegenhouden. Mogelijk zijn dit de laatste dagen van de staatsgreep. Tegen het einde van de avond verzamelde een massa van 50.000 mensen, die zich daarmee tegen de avondklok verzette, zich rond de Braziliaanse ambassade terwijl Zelaya de leiders van het verzet ontmoette. Niet enkel waren de straten het toonbeeld van opluchting geworden, maar ook werd in het hele land de avondklok genegeerd, zoals bijvoorbeeld in de arbeiderswijk Kennedy, waar 3.000 arbeiders tot in de late uren de straten opgingen.
De strijd is echter nog niet voorbij. Zij die achter de staatsgreep zaten, zijn nog steeds aan de macht en hebben het staatsapparaat in handen (dus ook het leger en de politie). Als de staatsgreep overwonnen wordt door een volksopstand, dan hebben ze nog steeds veel middelen om via wanhopige pogingen aan de macht te blijven.
Anderzijds zullen zowel delen van de oligarchie en vooral de VS ernaar streven om via onderhandelingen een akkoord te bereiken om te redden wat er te redden valt. Washington was reeds voorstander van het zogenaamde San José-'akkoord', hetgeen Zelaya met handen en voeten zou vastbinden en de oligarchie zou geven wat ze probeerde te bereiken via de staatsgreep. Dit moet verworpen worden! Amnestie voor de coupplegers is geen oplossing. De stem van de bevolking moet gehoord worden in vrije, democratische verkiezingen voor een Revolutionaire Constituerende Vergadering, niet via de opgezette verkiezingen die de coupplegers plannen voor 29 november.
Op de noodbijeenkomst van de OAS (Organisatie van Amerikaanse Staten) werd een resolutie doorgevoerd om de San José-akkoorden te herbevestigen. Zowel Nicaragua als Venezuela dienden echter protest in. De ambassadeur van Nicaragua liet weten dat hij had gepraat met Zelaya en dat die de San José-overeenkomst eveneens verwierp, die hij voordien had aanvaard. Dit is de juiste beslissing en moet toegejuicht worden. Andere regeringen van Latijns-Amerika moeten onder druk gezet worden om hetzelfde standpunt in te nemen, te beginnen bij Bolivia, El Salvador en Ecuador.
In de komende uren kunnen we verwachten dat er verwoed onderhandeld zal worden om de hoofden van de belangrijkste coupplegers en hun medestanders in de kapitalistische klasse te redden, gecombineerd met pogingen om de massabeweging neer te slaan door repressie.
De massa's moeten de laatste slag toedienen aan het regime. Het Nationaal Front riep op tot een nationale mars naar de hoofdstad die zelfs groter zou kunnen zijn dan de historische mars begin juli toen Zelaya probeerde terug te keren met het vliegtuig. Dit moet gepaard gaan met een algemene staking en bezetting van de werkplaatsen. De arbeiders moeten een belangrijke rol spelen in dit protest. Als het regime de stroom van radiostations afsnijdt, moeten de arbeiders die opnieuw aansluiten. Als het regime de netwerken van de mobiele telefoons afsluit, dan moeten de telecommunicatiearbeiders deze herstellen. De leerkrachtenvakbond heeft al opgeroepen tot een algemene staking op dinsdagmorgen. De buurt-, lokale en regionale comités van het Front moeten de controle over de situatie zien te krijgen en hun acties coördineren via democratisch verkozen vertegenwoordigers zodat er een alternatieve macht kan worden opgezet tegenover het regime van de staatsgreep.
Er moet ook een duidelijke oproep komen naar het leger en de politie om geen orders op te volgen. Zelaya heeft reeds gevraagd dat ze hun wapens naar hun officieren richten. Dit moet gesteund worden door druk van de massa's op de straten en van buiten de militaire bases. Tegelijk moet de beweging zich verdedigen tegen provocaties en repressie. Barricades zijn er al buiten de Braziliaanse ambassade. Gewapende verdedigingseenheden moeten ook georganiseerd worden.
De komende uren zullen beslissend zijn. Het machtsevenwicht ligt bij de massa's. Zij kunnen de finale klap geven aan het regime van de staatsgreep en beginnen aan het bouwen van een nieuw politiek regime gebaseerd op de organisatie van de massa's. Een revolutionaire constituerende vergadering onder de autoriteit van het Nationaal Verzetsfront is dé manier om de belangen van de massa's te behartigen.
- Neen aan de staatsgreep!
- Algemene staking, mars naar Tegucigalpa en volksopstand!
- Een Revolutionaire Constituerende Vergadering!
21 september
