De protesten in Iran, die werden uitgelokt door de moord op een jonge Koerdische vrouw Mahsa Amini, hebben zich verspreid in alle provincies van het land. Het is uitgegroeid tot een nationale opstand, onvergelijkbaar met enige eerdere beweging in de geschiedenis van de Islamitische Republiek. Ze duren nu al anderhalve maand. In deze tijd hebben de jongeren maar ook de arbeidersklasse zich steeds radicaler opgesteld. Segmenten van de arbeidersklasse in de eerste plaats in de strategische olievelden, hebben gestaakt tegen het regime en in solidariteit met de jongeren, in het bijzonder met de jonge vrouwen. Er is meer en meer sprake van zelforganisatie en van de vorming van strijdcomités. Toch ontbreekt er nog een nationale leiding van het revolutionaire protest en een duidelijk afgebakend programma. De uitkomst van deze opstand is nog niet geschreven. Maar vroeg of laat zal de theocratische dictatuur vallen. Dit artikel beschrijft de eerste momenten van het protest. Voor meer up to date analyse raden we de artikels op www.marxist.com aan.
Het regime reageerde met harde repressie op het protest: het heeft de toegang tot het internet afgesloten en bijna al zijn veiligheidstroepen gemobiliseerd: de politie, counterinsurgency- eenheden, de Revolutionaire [lees: contrarevolutionaire] Garde en basij-paramilitairen. Deze strijdkrachten van het regime schieten steeds openlijker op de menigte, met al meer dan 100- en bevestigde doden.
De zweep van de reactie
Vanaf het begin van deze beweging is het regime bijna volledig overrompeld. We zagen dit in de Koerdische stad Sandanj, waar het regime de staat van beleg afkondigde en de beweging onderdrukte, maar waar de dag erna drommen jongeren de straat opgingen, alle barrières voor de controle van de menigte doorbraken en de veiligheidstroepen verdreven.
In Teheran en omgeving worden de protesten uiteengedreven, om vervolgens in een ander deel van de stad opnieuw te beginnen. Het lukt het regime niet om de steeds militantere jeugd tegen te houden. We zien ditzelfde patroon in heel Iran, waarbij repressie door het regime de protesten in een ander deel van dezelfde stad alleen maar aanwakkert: soms binnen enkele uren, soms bijna onmiddellijk.
De beweging mag niet verslagen worden: voor een algemene staking!
In Iran is sinds 2018 een periode van opstanden, constante stakingen en protesten aan de gang, maar de huidige beweging is grootschaliger en militanter dan alle voorgaande. Het bezetten en in brand steken van officiële gebouwen, terwijl veiligheidstroepen in bijna elke grote stad worden overweldigd, is een kwalitatieve sprong voorwaarts vergeleken met alles wat eerder is gezien. Dit zijn precies dezelfde methoden als tijdens de aanloop naar de Iraanse revolutie van 1979.
Alleen de arbeidersklasse is, vanwege haar rol in de productie, in staat om de samenleving tot stilstand te brengen, het regime een halt toe te roepen en te voorkomen dat het de terreur ontketent die nodig is om zijn heerschappij te handhaven.
Weg met de Islamitische Republiek! Weg met het kapitalisme!
De beweging stevent af op een beslissende krachtmeting met het regime, die de komende dagen zal plaatsvinden.
Ongeacht de uitkomst van de huidige opstand, eisen de massa's, en vooral de jongeren, de revolutionaire tradities van de Iraanse arbeidersbeweging weer op. Veel universiteiten hebben een revolutionaire studentengroep, geïnspireerd door de communistische organisaties van vóór 1979. Veel van deze groepen zijn vastberaden geweest in de aanhoudende protesten, maar hun taak is groter dan dat.
Revolutionaire Iraanse jongeren, geïnspireerd door de ideeën van het marxisme, moeten het meest vastberaden deel van de huidige beweging worden, door consequent op te roepen tot een algemene staking en arbeidersraden. Maar ze moeten ook geduldig uitleggen dat de enige weg vooruit de omverwerping van zowel de Islamitische Republiek als het Iraanse kapitalisme is.
Alle eisen uitgedrukt in de volksslogan "vrouwen, leven en vrijheid" - dat wil zeggen terugdraaien van de bezuinigingsmaatregelen; een leefbaar loon en fatsoenlijke pensioenen; het democratische recht om te staken, te protesteren en te vergaderen; legalisering van onafhankelijke vakbonden; en echte gelijkheid tussen de seksen - kunnen alleen worden gegarandeerd voor toekomstige generaties met de afschaffing van het kapitalisme.
De Iraanse kapitalistische gangsters hebben niets anders te bieden dan armoede en dictatuur. De val van de Islamitische Republiek moet de eerste stap worden in de machtsovername door de Iraanse arbeidersklasse. En om dit te bereiken is het noodzakelijk om te beginnen met de opbouw van een revolutionair leiderschap, gestaald in marxistische theorie, met een gedurfd programma voor de socialistische transformatie van de maatschappij.
