‘Versterk de koopkracht en de solidariteit', zo luidt de slagzin van de betoging van het gemeenschappelijke vakbondsfront. Het is inmiddels van december 2007 geleden dat er door de vakbond een initiatief kwam om te mobiliseren. Ondertussen blijven de prijzen van voedsel, brandstof en energie waanzinnig stijgen. Allemaal basisbehoeften die iedereen nodig heeft. De doorsnee werkende mens houdt op het einde van de maand niets meer over. Werken we niet hard genoeg? Het resultaat is een golf van spontane stakingen. De regering kibbelt ondertussen maar verder over de communautaire kwestie. Is dit dan het meest dringende probleem van de bevolking? Ligt de werkende mens hier nu echt zo van wakker? De ‘Rode Alarm'-week van betogingen over het hele land (van 9 tot 12 juni) staat dan ook volledig in het teken van de koopkracht.
Ook Erik De Bruyn van Sp.a Rood stelt dat deze acties broodnodig zijn. We peilden naar zijn mening en inzichten over de koopkracht: "We bevinden ons in een periode van internationale grote economische instabiliteit. Deze economische crisis en het spook van de inflatie waaien door Europa. Zoals altijd is inflatie de grote vijand van diegenen met de minste koopkracht. Begin jaren ‘80 kenden we een gelijkaardige situatie. Het patronaat en de rechterzijde hebben toen een politiek gevoerd om de gevolgen af te wentelen op de arbeidsklasse. Een gelijkaardige politiek kondigt zich nu ook aan. Het is dan ook belangrijk dat er voldoende tegenmacht wordt ontwikkeld. Deze acties zijn dus zeker essentieel", aldus Erik De Bruyn.
Rood alarm of groen licht voor Leterme I?
De koopkracht staat ook volgens De Bruyn duidelijk niet centraal op de politieke agenda. Iedereen voelt nochtans het verschil in zijn portemonnee. Steeds meer mensen geraken daardoor in de problemen. Hun uitkering of karige loon is niet meer in verhouding met deze kostprijzen. Ondertussen lozen de boeren hun melk en staat een delegatie bij Electrabel aan de stoep. Een krachtig signaal van de vakbonden is dus zeker op zijn plaats. De hamvraag blijft of deze regering de boodschap ook begrepen heeft en het tij opnieuw zal doen keren. Volgens De Bruyn hoeven we van Leterme I alleszins niet veel te verwachten. De regering zal een poging ondernemen om haar sociale rol slechts marginaal in te vullen. In het beste geval zullen er maatregelen genomen worden om de allerlaagste pensioenen en inkomens een beetje op te krikken. "Enkel voor de mensen met zeer lage inkomens zal men iets ondernemen om hen een beetje uit het slop te helpen. Hoewel dit nog af te wachten valt, is het nu al duidelijk dat de grote meerderheid van de loontrekkenden met een gemiddeld inkomen, dus 1300 tot 2500 euro netto per maand, in de kou zullen blijven staan. De regering zal een imago creëren van solidariteit met de allerlaagste inkomens maar de grote massa blijft op zijn honger zitten en ziet haar koopkracht zienderogen dalen."
De staatshervorming staat wel centraal op de agenda. Zal deze staatshervorming dan voor betaalbare prijzen zorgen? Jammer genoeg niet. De staatshervorming volgt namelijk een heel andere logica, vertelt Erik De Bruyn: "Het betreft een alibi om de staat verder te slopen en te verzwakken. De agenda dient om de droom van de patronale middens in Vlaanderen te creëren: een Vlaanderen waar de rechterzijde en het patronaat volledig vrij spel krijgen. Deze context werd bewust gecreëerd om de sociale verworvenheden af te breken."
Het geduld van de basis is op
Naast het syndicale front is het politieke verlengstuk ervan meer dan ooit nodig. De politiek dient de eisen van de werkende massa te vertalen in het concrete beleid. We vroegen Erik De Bruyn naar zijn politieke eisen en inzichten in verband met de koopkrachtproblemen.
1. Een echte index
De eerste eis betreft het behoud van de index. Daarnaast eisen we het herstel ervan. Het gaat om het terugschroeven van de maatregelen die decennialang werden genomen om het mechanisme uit te hollen. Denken we bijvoorbeeld maar aan de brandstof die uit de index gehaald werd. De index dient echter de werkelijke levensduurte te weerspiegelen volgens De Bruyn.
2. Nationalisatie van de energiesector
Een ander speerpunt is de stevige greep van de overheid op de energiesector. In plaats van de energiesector te privatiseren dient deze haar nationaal karakter te behouden. In Europa kennen we een situatie waarbij een zestal energiebedrijven de markt in handen hebben. De energie is daardoor niet betaalbaar en zeker niet ecologisch verantwoord. Er is zelfs geen sprake van een vrije markt. De energie dient daarom opnieuw in handen van de overheid te komen. Het is utopisch te denken dat men in een dergelijke sector op kunstmatige wijze een vrije markt kan organiseren door schaalverkleining in plaats van -vergroting. De sector is namelijk om technische redenen genoodzaakt grote productie te verwerken op één enkel netwerk. De energiesector is om technische redenen van nature uit een monopolie. Indien het dan toch niet anders kan dan een monopolie in een bepaalde sector te organiseren, is het des te meer van belang dat het gaat om een overheidsmonopolie.
3. Betaalbaar wonen
Een ander aspect van de koopkracht betreft de prijs van het wonen. We hebben nood aan een groter aandeel van sociale woningen. Investeringen zijn noodzakelijk. Ook de privatiseringstendensen in de sociale sector dienen te worden tegengegaan. Ouderen en zieken krijgen het steeds moeilijker omwille van de sluipende privatisering. De laatste jaren steeg het aandeel dat de patiënt of zorgbehoevende moet ophoesten bij zijn factuur enorm. We betalen nu veel voor onze zorg in vergelijking met de omringende landen.
De SP.a opnieuw in dienst van de sociale strijd!
Het collectief SP.a Rood ontstond vanuit de basis van de SP.a als kritiek op het Generatiepact. Tijdens de gooi naar het voorzitterschap van Erik de Bruyn werd zichtbaar wat er bij de basis leeft. We vroegen de gewezen kandidaat-voorzitter hoe hij de politieke vertaling van deze eisen ziet en of de houding van de socialistische partij volgens hem de juiste is. Zo meent hij dat het de kerntaak van de socialistische partij is om de politieke vertaling te geven aan de eisen van de basis.
"Wil de SP.a overleven, dan moet ze deze koers volgen. Een koers van politieke marginale correcties om kinderbijslag te verhogen of de prijs van de kinderopvang te verlagen, is ruim onvoldoende. Ik sta volledig achter deze voorstellen maar het echte offensief en bredere programma, en dus de politieke vertaling, ontbreekt. De partij stelt zich te veel op in het defensief en mikt op de regeringsdeelname op de korte termijn. In plaats daarvan zou de partij een politiek moeten voeren om de krachtsverhoudingen te wijzigen."
De publieke opinie is gewend aan de visie en analyses van de rechterzijde. Hiertegen moet de partij weerwerk bieden door actief campagne te voeren. Deze campagnes moeten niet enkel via de media gebeuren maar dienen ook concreet gestalte te krijgen door mensen te mobiliseren rond bepaalde thema's. Zoals in de jaren tachtig toen de SP dat heel sterk deed en ze een hecht front met de vakbonden vormde. De SP.a zag haar rol in het versterken van de sociale strijd. Op korte termijn dient de SP.a de vakbondsstrijd optimaal te ondersteunen. De SP.a moet de politieke vertaling zijn en volledig in dienst staan van de sociale strijd.
De eisen van SP.a Rood
SP.a Rood kan een bijdrage leveren door in de partij deze inhoud en campagne-ideeën te lanceren in de partijstructuren. Erik De Bruyn stelt vast dat die ideeën snel opgepikt worden door de lokale afdelingen van de partij. "Na de voorzittersverkiezingen hadden heel wat afdelingen, de basis, nog een afwachtende houding. Nu merken we dat de oppositie van de SP.a ernstig tekort schiet en dat het meer mag zijn. De wittebroodsweken van Caroline Gennez zijn inmiddels voorbij. Er is een regering waartegen oppositie gevoerd kan worden. Leterme I heeft duidelijk haar asociaal karakter doen blijken en de sociale oppositie komt in een stroomversnelling. SP.a Rood levert een bijdrage door deze inhoudelijke eisenbundel te formuleren en voorstellen voor acties in de afdelingen te lanceren."
