Afgelopen dinsdag betoogden een honderdtal studenten van de Vrije Universiteit Brussel en militanten van de ACOD-VUB tegen de plannen van onderwijsminister Frank Vandenbroucke (sp.a).
Ondanks de regen zat de sfeer er goed in. De betogers riepen slogans als "frankske is een blauwe, een neoliberaal. Zijn onderwijsbeleid, dat is asociaal!" En ze hebben overschot van gelijk. Want waarover gaat het conflict?
 |
|
foto: www.vub.ac.be/abvv |
Sinds kort is er een nieuwe financieringswet - het beruchte Plan Vandenbroucke - die bepaalt hoeveel middelen de Vlaamse hogescholen en universiteiten ontvangen van de overheid. Het Plan Vandenbroucke laat onderwijsinstellingen concurreren met elkaar voor een groter deel van de pot met onderwijsgelden. Deze introductie van concurrentie en marktmechanismen in het hoger onderwijs vormt het financiële sluitstuk in Vlaanderen van de Bologna-hervorming die bedoeld is om het Europese hoger onderwijs voor te bereiden op de wereldwijde liberalisering die in het kader van de GATS aan de gang is.
Als gevolg van de acties die het voorbije jaar werden gevoerd in Brussel en Antwerpen en de grote betoging in Gent, werden enkele ‘scherpe kantjes' van het Plan Vandenbroucke weggehaald. In een vorig artikel waarschuwden we echter dat de leiding van de studentenvertegenwoordigers en van de ACOD niet bereid zouden zijn om werkelijk in te gaan tegen het Plan. Uiteindelijk verklaarden de studentenvertegenwoordigers en de vakbonden zich inderdaad akkoord waardoor het nieuwe financieringsmechanisme momenteel van kracht is.
De nieuwe wet voorziet dat de middelen voor de universiteiten de index moeten volgen. Dat is logisch, de universiteiten moeten hun personeel immers hogere nominale lonen betalen wanneer de prijzen stijgen (wat momenteel het geval is). Maar wat blijkt nu? De socialistische minister weigert zijn eigen wet toe te passen en de middelen te indexeren. Daardoor zijn de universiteiten verplicht om te besparen op personeel door bijvoorbeeld mensen die op pensioen gaan niet meer te vervangen. De VUB wordt hierdoor geconfronteerd met een besparing van 2 miljoen euro (ongeveer 50 jobs). Voor de andere universiteiten gelden soortgelijke bedragen. Het gevolg is natuurlijk dat de werkdruk opnieuw toeneemt. En dat komt bovenop de enorme werkdruk waarmee het personeel aan de universiteiten vandaag al wordt geconfronteerd. Want het is algemeen geweten dat het personeelsbestand van de universiteiten de voorbije jaren en decennia sterk is achtergebleven ten opzichte van de stijgende studentenpopulatie.
De betogers zagen zich dus - ironisch genoeg - genoodzaakt om ditmaal een correcte toepassing van het Plan Vandenbroucke te eisen. Terwijl de andere betogers de sfeer erin hielden, werd een delegatie ontvangen op het ministerie. Helaas kreeg de delegatie de nodige 2 miljoen (nog) niet mee naar de VUB. Volgens Vandenbroucke begrijpen de betogers het immers verkeerd. In de wet staat: "de middelen moeten de evolutie van de index volgen." Dat betekent volgens hem echter dat de middelen niet noodzakelijk volledig, voor 100 procent, geïndexeerd moeten worden. Ze moeten gewoon "in de richting van de index gaan", de "evolutie van de index volgen". Snaps? Die domme betogers begrijpen er niks van.
Het is dus van dat soort exegetische tsjeventruken waarvan de socialistische minister zich meent te moeten bedienen om de universiteiten de ene besparing na de andere door de strot te duwen. Want deze interpretatie van de wet impliceert een systematische onderindexering en dus een systematische besparing. Niet een éénmalige besparing, maar jaar na jaar na jaar... Dat is onaanvaardbaar.
De betogers waren alleszins niet onder de indruk van de argumenten van de slimme minister. Ze zullen de ACOD-onderhandelaars vragen om de druk op te voeren en ondertussen het personeel aan de andere Vlaamse universiteiten te informeren. ACOD-VUB zal in de regionale en nationale besturen voorstellen om samen met alle hogescholen en universiteiten actie te voeren tot de minister inbindt.
