De ‘opstand van het volkskapitalisme' op de Heizel levert een mogelijkheid op om de financiële sector eindelijk te heroriënteren naar de belangen van de gemeenschap. Nu is de weg vrij om te doen wat vanaf dag één in de Fortis-saga gedaan had moeten worden, namelijk de bank daadwerkelijk nationaliseren. Daarbij moet de bank worden omgevormd tot een openbare bank onder de democratische en transparante controle van de gemeenschap en de werknemers van Fortis. De kleine aandeelhouders moeten daarbij schadeloos gesteld worden.
Er zijn meer belangen in het geding dan die van de spaarders en van de aandeelhouders van Fortis alléén. Spaarders in het algemeen hebben de behoefte aan een veilig toevluchtsoord voor hun geld. Dit betekent een openbare bank die niet gekapitaliseerd wordt op de beurs. De werknemers van Fortis hebben behoefte aan zekerheid. De KMO's hebben behoefte aan kredieten. De gemeenschap heeft behoefte aan instrumenten om de economie te verankeren en ze sociaal en ecologisch aan te sturen. Het kan niet zijn dat de overheidssteun aan de banken nu bevriest in de reserves van de private banken terwijl noodzakelijke projecten zoals het C-Power windmolenpark in de Noordzee stilvalt wegens gebrek aan kredieten.
Evenmin kan het zijn dat de overheid met belastinggeld over de brug moet komen om de verliezen van de private sector te dekken zonder aanspraak te kunnen maken op de winsten. Dit is socialisme voor de rijken of kapitalisme zonder kapitalisten. Als een private bankier zoals BNP-Paribas zo'n grote interesse betoont voor Fortis betekent dit dat Fortis een potentieel winstgevende bank is. BNP-Paribas is immers geen mecenas. Niet enkel de verliezen maar ook de winsten komen aan de gemeenschap toe. We hebben recht op een openbare bank in goede en in slechte tijden.
De private sector heeft bewezen een slechte en kortzichtige bankier te zijn. De overheid heeft in een verder verleden bewezen een stabiele en sociale bankier te kunnen zijn. Als we die ervaringen uit het verleden koppelen aan modern democratisch en transparant beheer door gemeenschap en werknemers dan leggen we de fundamenten voor de sociale en ecologische economie van de toekomst. Daarom roept SP.a Rood andere politieke, sociale en syndicale bewegingen op om samen een front te vormen voor de creatie van een Belgische openbare bank.
Erik De Bruyn namens SP.a Rood
